Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ένα από τα φάρμακα που πήρε ο Ντόναλντ Τραμπ – που έχει χαρακτηριστεί ως πιθανή «θεραπεία» για τον κορωνοïό – αναπτύχθηκε με τη χρήση ανθρώπινων κυττάρων που προήλθαν αρχικά από έμβρυο, μετά απο άμβλωση (πρακτική που καταγγέλλεται επανειλημμένα από τον πρόεδρο και πολλούς από τους υποστηρικτές του).
Το φάρμακο είναι ένα κοκτέιλ μονοκλωνικών αντισωμάτων που αναπτύχθηκε από την εταιρία Regeneron. Ο πρόεδρος έλαβε μια δόση 8 γραμμαρίων κατ’εξαίρεση, ως «παρηγορητική χρήση», όταν νοσηλεύτηκε το σαββατοκύριακο μετά από θετική εξέταση για τον κορωνοïό. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει θεραπεία για το κορωνοïό και το φάρμακο αυτό, δεν έχει εγκριθεί
Τα βλαστικά κύτταρα που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη του φαρμάκου είναι γνωστά ως κύτταρα ΗΕΚ-293Τ, μια σειρά κυττάρων που χρησιμοποιούνται σε εργαστήρια. Τα κύτταρα προήλθαν αρχικά από ένα νεφρό εμβρύου μετά από μια επιλεκτική έκτρωση που πραγματοποιήθηκε στις Κάτω Χώρες τη δεκαετία του 1970.
Ο Trump έχει κατ ‘επανάληψη προσπαθήσει να περιορίσει την πρόσβαση στην άμβλωση, συμπεριλαμβανομένης της πιο πρόσφατης ενέργειας του να επιλέξει για διορισμό στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας, την καθολική δικαστή Amy Coney Barrett, τον περασμένο μήνα. Το κίνημα κατά της άμβλωσης είναι μια από τις πιο ενθουσιώδεις βάσεις υποστήριξης του Trump. Επιπλέον, η πλατφόρμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος 2020, αντιτίθεται ρητά στην έρευνα εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων και ζητά την απαγόρευση της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης για την έρευνα των κυττάρων αυτών.
Ο Trump έχει ήδη περιορίσει την έρευνα που αφορά την χρήση εμβρυϊκων βλαστικών κυττάρων, για ιδεολογικούς λόγους. Το 2019, η διοίκησή του σταμάτησε τη χρηματοδότηση κυβερνητικών επιστημόνων που εργάζονται σε έρευνα των κυττάρων αυτών, ύψους 31 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Science Magazine.
«Σταματήσαμε την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση της έρευνας για εμβρυϊκούς ιστούς, την οποία όλοι θεωρούσαν ότι ήταν τόσο σημαντική…» είπε ο πρόεδρος στους υποστηρικτές του, τον Ιανουάριο του 2020. «Στεκόμαστε ως λόμπι κατά των αμβλώσεων όπως ποτέ άλλοτε».
Η σειρά κυττάρων HEK-293T έχει «αθανατοποιηθεί», που σημαίνει ότι τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται αέναα, στο εργαστήριο. Η Regeneron δήλωσε πως η εταιρεία δεν θεωρεί τα κύτταρα αυτά, «ιστό». «Εξαρτάται από το πως θέλετε να το δείτε», δήλωσε η εκπρόσωπος της Regeneron, Alexandra Bowie, στο MIT Technology Review. Αλλά οι 293Τ κυτταρικές σειρές που είναι διαθέσιμες σήμερα δεν θεωρούνται εμβρυϊκός ιστός και εμείς δεν χρησιμοποιούμε εμβρυϊκό ιστό». Σημειώνεται οτι η η ανάπτυξη του κοκτέιλ αντισωμάτων Regeneron υποστηρίζεται από επιχορήγηση 450 εκατομμυρίων δολαρίων από την Biomedical Advanced Research and Development Authority (Barda).
Η Susan B Anthony List, μια κορυφαία ομάδα κατά των αμβλώσεων των ΗΠΑ, όπως και όλο το κίνημα κατά της άμβλωσης, έχει επηρεάσει άλλα αναπτυσσόμενα φάρμακα κατά του κορωνοϊού. Τουλάχιστον πέντε υποψήφια εμβόλια έχουν κάνει χρήση είτε κυττάρων ΗΕΚ-293Τ, είτε μιας αποκλειστικής σειράς κυττάρων που αναπτύχθηκε από την εταιρία Janssen, μετά από μια επιλεκτική άμβλωση το 1985.
Τον Απρίλιο το, μεγάλης επιρροής, συνέδριο των Καθολικών Επισκόπων των ΗΠΑ έγραψε στην κυβέρνηση των ΗΠΑ για να ζητήσει να «ευαισθητοποιήσει» τους υποψήφιους ερευνητές εμβολίων στο να αναπτύξουν εμβόλια, χωρίς τη χρήση τέτοιων κυττάρων. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι Αμερικανοί να έχουν πρόσβαση σε ένα εμβόλιο που παράγεται ηθικά: κανένας Αμερικανός δεν πρέπει να υποχρεωθεί να επιλέξει μεταξύ εμβολιασμού, κατά αυτού του δυνητικά θανατηφόρου ιού και παραβίασης της συνείδησής του», ανέφερε η επιστολή, όπως σημείωσε το Science Magazine.
Η Regeneron συνεργάστηκε με την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την ανάπτυξη θεραπευτικών μονοκλωνικών αντισωμάτων, για χρόνια. Το 2018, ερευνητές από την Regeneron και την κυβέρνηση των ΗΠΑ χρησιμοποίησαν την ίδια σειρά βλαστικών κυττάρων για την ανάπτυξη μιας θεραπείας για τον ιό του Έμπολα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Infectious Diseases.
«Η έρευνα με τη χρήση τέτοιων βλαστικών κυττάρων επιτρέπει στη Regeneron να μοντελοποιεί πολύπλοκες ασθένειες, να δοκιμάζει νέους θεραπευτικούς στόχους για φάρμακα και μπορεί να βοηθήσει να ξεκλειδώσει νέες επιστημονικές γνώσεις που τελικά θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανακάλυψη νέων θεραπειών για άτομα με σοβαρές ασθένειες», δήλωσε η Regeneron τον Απρίλιο του 2020. Το «κοκτέιλ αντισωμάτων» της Regeneron δεν είναι διαθέσιμο στο κοινό και έχει δοκιμαστεί μόνο σε 275 άτομα μέχρι σήμερα. Ένας κύκλος θεραπείας με το φάρμακο αυτό της Regeneron κοστίζει κατά μέσο όρο πάνω από 96 χιλιάδες δολ.
Η κυβέρνηση Trump έχει εργαστεί συστηματικά για να περιορίσει την πρόσβαση στις αμβλώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό. Ο αντιπρόεδρος Mike Pence είπε: «Οραματίζομαι την ημέρα που ο Roe v Wade στέλνεται στον κάλαθο της Ιστορίας», αναφερόμενος στην απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου των ΗΠΑ, η οποία επέτρεψε στις γυναίκες να προχωρούν σε νόμιμες αμβλώσεις, από το 1973.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, έχουν προκύψει περαιτέρω ερωτήματα για τις συνθήκες υπό τις οποίες δόθηκε στον Donald Trump, ένα πειραματικό κοκτέιλ αντισωμάτων που παρήχθη από την εταιρεία ενός γνωστού συμπαίκτη του στο γκολφ.
Καθώς ο Trump χαιρέτισε λανθασμένα το πειραματικό φάρμακο που έλαβε, ως «θεραπεία», προέκυψε ότι ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Leonard Schleifer, είναι μέλος του Trump National Golf Club στο Briarcliff Manor, New York, και είχε συναντήσει τον πρόεδρο τον Μάιο για να μιλήσει για τα φάρμακα που αναπτύσσει η εταιρεία του. Ενώ ορισμένοι σχολιαστές κριτικάρουν την προνομιακή πρόσβαση του Trump ως προέδρου σε πειραματικές θεραπείες, άλλοι έχουν προτείνει ότι εγείρει ζητήματα δικαιοσύνης αλλά και ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με την χρήση μη επιστημονικά κατοχυρωμένων θεραπειών.
Η σχέση του Trump με τον Schleifer, τον οποίο σύμφωνα με πληροφορίες αποκαλεί «Lenny”, αυξάνει τον αριθμό των ερωτήσεων σχετικά με την σχεδόν αποκλειστική πρόσβαση του προέδρου σε πειραματικές θεραπείες που δεν είναι διαθέσιμες στους περισσότερους απλούς Αμερικανούς, ακόμη και καθόν χρόνο επέμενε να υποβαθμίζει την απειλή του κορωνοΐού – με βάση τη δική του εμπειρία.
Η τιμή της μετοχής της Regeneron – αριθμό των οποίων κατείχε ο Trump στο παρελθόν – εκτινάχθηκε μετά την αποκάλυψη ότι το φάρμακο είχε διατεθεί στον ίδιο και ότι θα διατεθεί ελεύθερα για όλους σύμφωνα με τη δήλωση του Προέδρου, αν και δεν εξήγησε πώς.
«Το αποκαλώ θεραπεία», είπε ο Τραμπ σε ένα βίντεο, προσθέτοντας ότι όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση στο φάρμακο – που δεν έχει ακόμη εγκριθεί – και ότι θα φροντίσει να είναι διαθέσιμο σε κάθε νοσοκομείο το συντομότερο δυνατό.
Τα σχόλια του Trump επικρίθηκαν γρήγορα από γιατρούς που θεραπεύουν ασθενείς στην πρώτη γραμμή της πανδημίας, στις ΗΠΑ. «Ειλικρινά, είναι ένα ανέκδοτο. Είναι ανέκδοτο γιατί πρόκειται για ένα άτομο που πήρε αυτό το φάρμακο, αλλά έχει επίσης λάβει δεξαμεθαζόνη», δήλωσε στο Twitter ο, Δρ Rob Davidson, ο οποίος εργάζεται στο δυτικό Michigan. Η δεξαμεθαζόνη «σε κάνει να νιώθεις ταύρος, σε κάνει να νιώθεις σαν να είσαι στην κορυφή του κόσμου». Και κατέληξε: «Κάντε πάντα το αντίθετο από αυτά που σας λέει αυτός ο Πρόεδρος».
Ο γιατρός του Λευκού Οίκου, Sean Conley, δήλωσε ότι στον Trump δόθηκε μία δόση 8g που διατέθηκε βάσει ρήτρας «παρηγορητικής χρήσης». Τα αιτήματα τέτοιας χρήσης αποφασίζονται κατά περίπτωση και τόσο η φαρμακευτική εταιρεία όσο και η FDA πρέπει να συμφωνήσουν.
Η εκπρόσωπος της Regeneron, Alexandra Bowie δήλωσε ότι λιγότερα από 10 από αυτά τα αιτήματα είχαν γίνει δεκτά, και με το φάρμακο σε περιορισμένη προσφορά, η προτεραιότητα ήταν το να χρησιμοποιηθεί, σε συνεχιζόμενες μελέτες. Η πρόσβαση έκτακτης ανάγκης παραχωρείται «μόνο σε σπάνιες και εξαιρετικές περιστάσεις», είπε.
Η Regeneron επικοινώνησε επίσης με τον υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος, Joe Biden, για να τον ενημερώσει για τη διαθεσιμότητα του φαρμάκου. Ωστόσο, η Alison Bateman-House, καθηγητής Ηθικής – Δεοντολογίας στο Πανεπιστήμιο Langone Health της Νέας Υόρκης, δήλωσε ότι η προσφυγή της Regeneron στον Biden, πρέπει να εγείρει ανησυχίες. «Αυτό παραβιάζει τις γραμμές, στην προσπάθεια προώθησης ενός δυνητικά μη εγκεκριμένου προϊόντος», είπε στο Associated Press. Αυτή η ενέργεια παραβιάζει τους κανόνες του FDA. Αντί να κατευθύνει τους ανθρώπους να συνεχίσουν την έρευνα, τους ενθαρρύνει να κόψουν δρόμο».
Η σχέση μεταξύ Trump, των ανώτερων αξιωματούχων της κυβέρνησης των ΗΠΑ και της Regeneron διαστρωματώνεται σε πολλά επίπεδα. Τον Μάρτιο, ο Schleifer και ο Daniel O’Day, διευθύνων σύμβουλος της Gilead, η οποία παράγει το Remdesivir, ήταν μεταξύ των στελεχών της βιομηχανίας φαρμάκων που συναντήθηκαν στον Λευκό Οίκο για να συζητήσουν τις προσπάθειές τους για ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων.
Ένα μήνα αργότερα, ο O’Day και ο Schleifer ήταν μεταξύ 200 ηγετών σε 13 συγκεκριμένες βιομηχανίες που διορίστηκαν στις Ομάδες της Μεγάλης Αμερικανικής Οικονομικής Αναβίωσης, που δημιουργήθηκαν για να «συνεργαστούν με τον Λευκό Οίκο προκειμένου να σχεδιάσουν το δρόμο προς το μέλλον μιας απαράμιλλης αμερικανικής ευημερίας». Η Regeneron έλαβε 450 εκατομμύρια δολάρια σε κυβερνητική χρηματοδότηση τον Ιούλιο στο πλαίσιο του προγράμματος Operation Warp Speed του προέδρου, για την ταχεία ανάπτυξη εμβολίου και άλλων θεραπειών για το Covid-19.
Η παρουσίαση από τον Trump του κοκτέιλ της Regeneron ως «θεραπεία», έχει προκαλέσει έντονη συζήτηση μεταξύ ιατρικών εμπειρογνωμόνων, με ορισμένους να λένε ότι δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να τον θεραπεύσει σε 24 ώρες. Ο καθηγητής Martin Landray στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ένας από τους επικεφαλής της κλινικής μελέτης Recovery, δήλωσε ότι είναι αδύνατο να εξαχθούν συμπεράσματα από την εμπειρία ενός ατόμου. «Βασιζόμενος στην εμπειρία ενός ασθενούς, δεν μπορεί κανείς να πει αν τα πήγε καλά, ή άσχημα, λόγω του φαρμάκου, παρά το φάρμακο – ή απλώς ότι το φάρμακο δεν είχε αποτέλεσμα», είπε.
Ο Landray πιστεύει, πάντως, ότι το φάρμακο έχει πραγματικές δυνατότητες. «Σε μερικές εκατοντάδες ασθενείς που μελετήθηκαν μέχρι τώρα, μειώνει το ιικό φορτίο – την ποσότητα του ιού στον ασθενή», είπε. Ομοίως, στο εργαστήριο, συνδέεται με τον ιό και σταματά να εισέρχεται στα κύτταρα και να προκαλεί βλάβη. «Το αν όμως θεραπεύει τον ασθενή, είναι πολύ πρόωρο, να λεχθεί», συμπλήρωσε.
Πηγη: The Guardian
