Τη διαβεβαίωση ότι η πρωτοβουλία «Ανοιχτά Βαλκάνια» (Open Balkan) δεν επιχειρεί να αναβιώσει τη Γιουγκοσλαβία έδωσε ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα στην τελετή υπογραφής της, καλώντας παράλληλα την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ουγγαρία να συμμετάσχουν σε αυτήν.
Το Open Balkan είναι μια συμφωνία μεταξύ της Αλβανίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων, επιχειρήσεων και υπηρεσιών σε όλες τις αντίστοιχες χώρες. Ο ηγέτης κάθε χώρας υπέγραψε συνολικά έξι συμφωνίες στην Αλβανία την Τρίτη.
«Στην επόμενη σύνοδο κορυφής θέλουμε να έχουμε την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ουγγαρία γιατί θέλουμε οι λαοί μας να έχουν εντελώς ελεύθερο εμπόριο και λιγότερα εμπόδια όταν φτάσουν στην ΕΕ. Θα επικοινωνήσουμε λοιπόν με τις χώρες της ΕΕ και θα εφαρμόσουμε τη διαδικασία των Ανοιχτών Βαλκανίων μαζί τους», είπε ο Ράμα.
Ο Ράμα διέψευσε, επίσης, ισχυρισμούς ότι οι ηγέτες στοχεύουν την αναβίωση μιας νέας Γιουγκοσλαβίας.
«Αυτοί που δεν θέλουν αυτή η πρωτοβουλία να πετύχει λένε ότι στόχος μας είναι να επιστρέψουμε στο παρελθόν μας ή να δημιουργήσουμε μια νέα Γιουγκοσλαβία… Το Open Balkan δεν έχει καμία σχέση με τη Γιουγκοσλαβία», είπε.
Ο Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, στην ομιλία του άσκησε κριτική στις καθυστερήσεις της διεύρυνσης της ΕΕ προς τα Δυτικά Βαλκάνια. «Όταν η ΕΕ αποτυγχάνει, έχουμε καθήκον να εξευρωπαϊσουμε την περιοχή», είπε.
Ο Μπερίσα προκαλεί εσωτερικές αναταραχές
Η τελετή υπογραφής πραγματοποιήθηκε μια ημέρα μετά τις διαδηλώσεις στα Τίρανα, που κάλεσε ο πρώην πρωθυπουργός, πρώην πρόεδρος και persona non grata στις ΗΠΑ Σαλί Μπερίσα. Ανταποκρινόμενη στην πρωτοβουλία, μια ομάδα διαδηλωτών έκαψε τη σερβική σημαία.
Σχολιάζοντας το περιστατικό, ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είπε ότι η βεβήλωση των συμβόλων οποιασδήποτε χώρας είναι απαράδεκτη, αλλά σημείωσε ότι το κράτος της Αλβανίας απάντησε «άμεσα, σοβαρά και υπεύθυνα».
Σε δήλωσή του στον κρατικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό RTS, ο Βούτσιτς είπε ότι είναι σημαντικό να κοιτάξουμε το μέλλον και να δούμε τα πράγματα ορθολογικά, προσθέτοντας ότι είναι κατανοητό ότι οι Αλβανοί είναι θυμωμένοι επειδή εθνικές τους σημαίες κάηκαν επίσης στη Σερβία σε επίσκεψη του Ράμα.
Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Βοσνία κατά της Πρωτοβουλίας
Κατά τη συνάντηση μεταξύ των ηγετών, και οι τρεις ζήτησαν τη δέσμευση των άλλων χωρών στην περιοχή, δηλαδή του Κοσσυφοπεδίου, του Μαυροβουνίου και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Μέχρι σήμερα, αρνούνται να συμμετάσχουν λόγω φόβου ότι θα μπορούσε να επηρεάσει την ένταξη τους στην ΕΕ. Επίσης, το Κόσοβο φοβάται ότι η πρωτοβουλία μπορεί να συνιστά υπόγειο ντιλ μεταξύ Τιράνων και Βελιγραδίου που θα δώσει χώρο στην Σερβία να μην αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου.
Σχολιάζοντας την πρωτοβουλία, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς Φλόριαν Μπίμπερ είπε ότι η ιδέα της περιφερειακής συνεργασίας δεν είναι κακή, αλλά είναι προβληματικό το γεγονός ότι δεν συμμετέχουν όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
«Η ιδέα της περιφερειακής συνεργασίας δεν είναι κακή, κάθε μορφή συνεργασίας είναι ευπρόσδεκτη, αλλά υπάρχουν προβλήματα καθώς δεν έχουν δεσμευτεί όλα τα κράτη και χωρίς τη δέσμευση ολόκληρων των Δυτικών Βαλκανίων, η συνεργασία είναι προβληματική», δήλωσε ο Μπίμπερ στο TV N1 τη Δευτέρα (20/12).
Ένα άλλο θέμα, σύμφωνα με τον Μπίμπερ, είναι ότι οι υπογράφοντες δεν έχουν ξεκαθαρίσει ποιος θα κυριαρχήσει και γιατί υπάρχει νέο πλαίσιο όταν υπάρχουν ήδη πλαίσια συνεργασίας. Ήγειρε επίσης αμφιβολίες ότι τα κίνητρά τους είναι η περιφερειακή συνεργασία και οι σχέσεις καλής γειτονίας.
«Βλέπουμε μέσα από τις ενέργειές τους ότι έχουν αυξήσει την ένταση στην περιοχή και σε αυτό το πλαίσιο δεν μπορώ να πιστέψω ότι υποστηρίζουν καλή συνεργασία. Και οι προθέσεις τους μοιάζουν περισσότερο ως προπαγάνδα που στοχεύει να πουλήσει στη Δύση – είμαστε καλοί, είμαστε εταίροι και ως εκ τούτου απομακρύνουν την προσοχή από κρίσιμα προβλήματα, που περιλαμβάνουν την απουσία δημοκρατίας και του κράτους δικαίου», διευκρίνισε ο Μπίμπερ.
Συνέχισε λέγοντας ότι ορισμένες χώρες της ΕΕ είχαν μπλοκάρει τις ενταξιακές συνομιλίες με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ η πρόοδος της ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ είναι αργή λόγω της εσωτερικής πολιτικής της τωρινής κυβέρνησης.
.jpg)
Τι αναφέρει ο γερμανικός τύπος για τη συμφωνία Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας και Σερβίας
Θετικά και με αισιοδοξία αντιμετωπίζει ο γερμανικός τύπος τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας και Σερβίας για την ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, επιχειρήσεων και υπηρεσιών. Μάλιστα η Frankfurter Allgemeine Zeitung τιτλοφορεί «Μια προοπτική για τα Βαλκάνια». Πιο συγκεκριμένα, ο γερμανικός τύπος αναφέρει τα εξής:
«Η Ευρώπη δεν είναι μόνο μια ήπειρος, είναι όραμα. Η επιθυμία των λαών μας να ενταχθούν στην ΕΕ προσέκρουσε πολλές φορές στην εσωτερική πολιτική των χωρών-μελών και την αθέτηση υποσχέσεων. Η στάση αυτή προκάλεσε απογοήτευση, αστάθεια, μετανάστευση και απώλεια σημαντικών επενδύσεων.
»Ως πολιτικά αρμόδιοι μπορούμε είτε να διαμαρτυρόμαστε είτε να πάρουμε πρωτοβουλία. Επιλέγουμε το δεύτερο, υπογράφοντας συμφωνία για να περιορίσουμε τους συνοριακούς ελέγχους διευκολύνοντας το εμπόριο αγαθών, αλλά και για να δώσουμε στους πολίτες μας τη δυνατότητα να εργαστούν ελεύθερα σε όποια από τις τρεις χώρες επιθυμούν.
»Μας επέκριναν συχνά ως “πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης”. Ως υπεύθυνοι πολιτικοί δεν θα επιτρέψουμε να επιστρέψει η περιοχή μας στους εφιάλτες του παρελθόντος, την ώρα που η ΕΕ δεν είναι σε θέση να κάνει, στην παρούσα φάση, περισσότερα για την διεύρυνση. Έχουμε διαφορές και σε ορισμένα πολιτικά ζητήματα διαφωνούμε. Συμφωνούμε όμως ότι η οικονομία και οι τέσσερεις ελευθερίες της ΕΕ (σ.σ. ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και κεφαλαίων, ελευθερία εγκατάστασης και εργασίας) είναι ο κατάλληλος δρόμος για να διασφαλίσουμε στην περιοχή μας την ελπίδα και την ειρήνη».
