Του Κώστα Μπετινάκη
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισαν να διατηρήσουν «αποτελεσματικά οικονομικά κανάλια» διατηρώντας τις εμπορικές συναλλαγές τους με το Ιράν, μετά την ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι η ΕΕ δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο εκείνων που επιτρέπεται να μην εφαρμόζουν τα αντίποινα εναντίον της Τεχεράνης.
Τα αμερικανικά αντίποινα που έχουν στόχο τους ενεργειακούς τομείς, την ναυτιλία και την οικονομία του.jpg)
Ιράν, και τίθενται σε εφαρμογή από τις 5 Νοεμβρίου, έχουν επίσης στόχο να «τιμωρηθούν» εκείνες οι χώρες που εξακολουθούν να έχουν εμπορικές σχέσεις με την Τεχεράνη, αψηφώντας τα αντίποινα.
Στις οκτώ χώρες που έχουν εξαιρεθεί από τις ΗΠΑ, περιλαμβάνονται η Ιαπωνία, η Ινδία και η Νότια Κορέα. Η Κίνα, που είναι η σημαντικότερη εισαγωγέας ιρανικού πετρελαίου, βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και έχει ζητήσει να μην συμπεριληφθεί στον κατάλογο.
Όπως έχει ξεκαθαρίσει ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, η ΕΕ δεν θεωρείται μοναδική οντότητα και δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο, προκαλώντας οργισμένη αντίδραση από τους Ευρωπαίους εταίρους.
Η Επίτροπος για τις Διεθνείς Υποθέσεις Φεντέρικα Μογκερίνι, μαζί με υπουργούς Εξωτερικών και Οικονομικών της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας, ανακοίνωσαν πως «θα διατηρήσουν αποτελεσματικά οικονομικά κανάλια με την Τεχεράνη» και θα συνεχίσουν να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
O Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Steven Mnuchin προειδοποίησε ακόμη και την Παγκόσμια Υπηρεσία Οικονομικών Ειδοποιήσεων (SWIFT) με αντίποινα στην περίπτωση που δεν διακόψει τις οικονομικές της υπηρεσίες με χώρες που δεν θα εφαρμόσουν τα αντίποινα εναντίον του Ιράν.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολά Αλί Χαμενεΐ δήλωσε με αφορμή την εξαγγελία για τα νέα αμερικανικά αντίποινα πως «οι ΗΠΑ έχουν ηττηθεί εδώ και σαράντα χρόνια στις προκλήσεις τους εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας», μιλώντας ενώπιον χιλιάδων φοιτητών, όπως μετέδωσε η κρατική ιρανική τηλεόραση.
Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Bahram Qassemi σε δηλώσεις του στο τηλεοπτικό δίκτυο IRIB, υποστήριξε χτες πως «η Ουάσινγκτον έχει λάβει σειρά μέτρων εναντίον της Τεχεράνης, ξοδεύοντας εκατομμύρια για να πιέσει τις διεθνείς τράπεζες και εταιρίες για να σταματήσουν τις σχέσεις με την Τεχεράνη, αλλά ως τώρα δεν κατόρθωσε να ενοχλήσει το Ιράν από αυτές τις προσπάθειες. Θα περιμένουμε να δούμε τι θα καταφέρουν με τα νέα μέτρα εναντίον του μεγάλου και γενναίου ιρανικού έθνους».
Εσωτερικές διεργασίες στο Ιράν
Ο πρόεδρος του ιρανικού Κοινοβουλίου Αλί Λαριτζανί, βρίσκεται στο στόχαστρο των συντηρητικών δυνάμεων της χώρας του με πρόφαση για τον ρόλο που ανέλαβε πρόσφατα προωθώντας νομοσχέδιο για την δημιουργία Οικονομικής Δύναμης Δράσης (Financial Action Task Force -FATF). 
Στην πραγματικότητα είναι αντίθετοι με την συνεργασία Λαριτζανί με τον πρόεδρο (από το 2013) Hassan Rouhani ώστε να είναι υποψήφιος για την διαδοχή του στις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2021.
Οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν είναι αντίθετοι με την προσπάθεια του Λαριτζανί να πείσει το Κοινοβούλιο να εγκρίνει διεθνείς συμβάσεις που έχουν εγκριθεί από τον ΟΗΕ, όπως η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος, (γνωστής και ως σύμβασης του Παλέρμο – για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος και της τρομοκρατίας) και το Ξέπλυμα Βρόμικου Χρήματος.
Τα νομοσχέδια είχαν σχέση με την FATF ώστε το Ιράν να σταματήσει να εντάσσεται στη μαύρη λίστα των χωρών που θεωρούνται ότι παραβιάζουν την Οικονομική Δύναμη Κρούσης (Financial Action Task Force).
Οι Ιρανοί σκληροπυρηνικοί στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης προχωρούν να χαρακτηρίζουν τον Λαριτζανι ακόμη και «προδότη».
Αξίζει να σημειωθεί πως κάποτε ο Λαριτζανί χαρακτηριζόταν κι ο ίδιος ως σκληροπυρηνικός, αλλά πλέον εδώ και δεκαετία έχει «προσγειωθεί» -σύμφωνα με διεθνείς παρατηρητές. Ιδιαίτερα μετά τα τελευταία χρόνια της προεδρίας του Mahmoud Ahmadinejad (2005-13), ο Λαριτζανί είχε πάρει αποστάσεις από την σκληροπυρηνική και την συντηρητική πολιτική για να φτάσει στο αποκορύφωμα της συνεργασίας του με την μεταρρυθμιστική πτέρυγα του Ρουχανί, όπως στη συμφωνία για τα πυρηνικά του 2015.
Σε αντάλλαγμα οι μεταρρυθμιστές τον υποστηρίζουν για την διεκδίκηση της προεδρίας στις εκλογές του 2021.
Στις 23 Οκτωβρίου σε συνέντευξή του ο Naghavi Hosseini βουλευτής από το 2008 και εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για θέματα Εθνικής Ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής, υποστήριξε πως «σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές η πρόταση για την υποψηφιότητα Λαριτζανί στις επόμενες εκλογές είναι σίγουρη».
Πάντως η πορεία στις εκλογές δεν θα είναι εύκολη υπόθεση για τον Λαριτζανί, επειδή εκτός από τοε μπόδιο των σκληροπυρηνικών, θα έχει να ξεπεράσει και τους δυσαρεστημένους από την πολιτική Ρουχανί μεταρρυθμιστών.
