Το κόμμα του εκλεγμένου προέδρου της Γουατεμάλας, του Μπερνάρντο Αρέβαλο, υπέβαλε χθες Τρίτη αίτημα στο ανώτατο εκλογοδικείο (TSE) να ακυρωθεί η απόφαση που έλαβε ο θεσμός την προηγουμένη, κατόπιν αιτήματος δικαστή, να αναιρέσει προσωρινά τη νομική υπόσταση της παράταξης, κίνηση που επέκριναν έντονα η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ.
Δικηγόρος του κόμματος Movimiento Semilla («Κίνημα Σπόρος»), ο Χουάν Χεράρδο Γκερέρο, ανέφερε πως κατέθεσε «αίτημα ακύρωσης» στο TSE.
Η αναίρεση της νομικής υπόστασης του κόμματός του χαρακτηρίστηκε «απόλυτα παράνομη» και συνέχιση του «πολιτικού διωγμού» από τον κ. Αρέβαλο, που εξελέγη πρόεδρος υποσχόμενος να καταπολεμήσει τη διαφθορά, μάστιγα στην πολυπληθέστερη χώρα της κεντρικής Αμερικής για χρόνια.
Μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, την 25η Ιουνίου, ο δικαστής Φρέντι Ορεγιάνα είχε ήδη δώσει εντολή στο TSE, κατόπιν αιτήματος του εισαγγελέα Ραφαέλ Κουρουτσίτσε, να αναιρέσει τη νομική υπόσταση του Σεμίγια και να διενεργήσει έρευνα για υποτιθέμενες παρατυπίες στην καταχώριση των μελών του όταν ιδρύθηκε, το 2017.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί πως οι κ.κ. Ορεγιάνα και Κουρουτσίτσε «ενέχονται σε διαφθορά».
Όμως παρενέβη το Συνταγματικό Δικαστήριο, εγγυώμενο τη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου στην προβλεπόμενη ημερομηνία ανάμεσα στους δυο υποψήφιους που κατέλαβαν τις πρώτες θέσεις, δηλαδή τον κ. Αρέβαλο και την πρώην πρώτη κυρία Σάντρα Τόρες. Ο πρώην διπλωμάτης κέρδισε καθαρά τις εκλογές, εξασφαλίζοντας πάνω από το 60% των ψήφων. Η αντίπαλός του, που αρκετοί Γουατεμαλτέκοι χαρακτηρίζουν διεφθαρμένη, κατήγγειλε «νοθεία» και μέχρι σήμερα δεν αναγνωρίζει την ήττα της.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ τόνισε χθες Τρίτη πως η ΕΕ είναι «βαθιά ανήσυχη για τις συνεχιζόμενες προσπάθειες υπονόμευσης των εκλογικών αποτελεσμάτων με επιλεκτικές και αυθαίρετες νομικές ενέργειες».
Ενώ ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν από την πλευρά του κατήγγειλε «τις συνεχιζόμενες ενέργειες αυτών που προσπαθούν να υπονομεύσουν τη δημοκρατία στη Γουατεμάλα», ιδίως «τις προσπάθειες που καταβάλλονται από την εισαγγελία και άλλους παράγοντες να ανασταλεί η νομική υπόσταση του πολιτικού κόμματος του εκλεγμένου προέδρου και να εκφοβιστούν οι εκλογικές αρχές».
Σύμφωνα με τον κ. Μπλίνκεν, οι ΗΠΑ «στο πλευρό των εταίρων τους στη διεθνή κοινότητα και του λαού της Γουατεμάλας (…) εναντιώνονται σε αυτές τις απαράδεκτες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των εξουσιών των διωκτικών αρχών εναντίον εκείνων που επιδιώκουν διαφάνεια και υπευθυνότητα».
Προχθές Δευτέρα, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) έκρινε ότι η κίνηση αυτή αποτελεί «καταχρηστική ερμηνεία της νομοθεσίας», χωρίς «καμιά βάση ή αποδεδειγμένη πέρα από κάθε εύλογη αμφιβολία αιτία».
Οι διώξεις εναντίον του Σπόρου, πίσω από τις οποίες φέρεται να βρίσκεται η γενική εισαγγελέας Κονσουέλο Πόρας –την οποία χαρακτηρίζει επίσης «διεφθαρμένη» η Ουάσιγκτον– πυροδότησαν διαδηλώσεις με κεντρικό αίτημα την παραίτησή της.
Ταυτόχρονα με την απόφαση για το Κίνημα Σπόρος, το TSE επικύρωσε το αποτέλεσμα των εκλογών, τη νίκη του κ. Αρέβαλο. Θα διαδεχθεί τη 14η Ιανουαρίου 2024 τον απερχόμενο πρόεδρο Αλεχάντρο Γιαματέι, βάζοντας τέλος σε 12 χρόνια διακυβέρνησης της κεντροαμερικανικής χώρας από τη δεξιά.
