Ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, 30 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο, πραγματικό ή αόρατο τείχος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
Ο Μιχαήλ Γορμπατσόφ, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters με αφορμή την επικείμενη επέτειο από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου, κατηγορεί την Ουάσιγκτον, η οποία υπήρξε πρώην αντίπαλος στην εποχή του «ψυχρού πολέμου», θεωρώντας την υπεύθυνη για την καταστροφή του συστήματος ελέγχου των πυρηνικών εξοπλισμών το οποίο εγγυάται την ασφάλεια στον κόσμο.
Ο ηλικίας σήμερα 88 ετών Γκορμπατσόφ, διαδραμάτισε έναν από τους πλέον σημαντικούς ρόλους στα γεγονότα που οδήγησαν στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου και σήμαναν το τέλος του «ψυχρού πολέμου».
Ο Γκορμπατσόφ ανακοίνωσε την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπου η Μόσχα κυριαρχούσε επί δεκαετίες και κατέστησε σαφές ότι δεν θα επέμβει στις εσωτερικές υποθέσεις της τότε Λαοκρατικής Δημοκρατικής Γερμανίας (Ανατολικής Γερμανίας- σ.σ.).
Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εγγυήθηκε τότε ότι τα σοβιετικά στρατεύματα που βρίσκονταν στην Ανατολική Γερμανία θα παρέμεναν στους στρατώνες ενώ στη συνέχεια συμφώνησε στην επανένωση της Γερμανίας.
Το βράδυ της 9η Νοεμβρίου του 1989 οι ανατολικογερμανοί μεθοριακοί φρουροί άνοιξαν τα σημεία ελέγχου στο Τείχος του Βερολίνου, το οποίο είχε ανεγερθεί το 1961 και οι κάτοικοι του Ανατολικού Βερολίνου άρχισαν να φεύγουν προς το Δυτικό Βερολίνο.
Τρεις δεκαετίες μετά την πτώση του Τείχους ο Γκορμπατσόφ λέει ότι τον ανησυχεί η άσχημη κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα οι σχέσεις Ανατολής και Δύσης και ιδιαίτερα η απουσία διαλόγου μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας στο ζήτημα των πυρηνικών όπλων. Ως παράδειγμα αναφέρει την απόφαση της Ουάσιγκτον να αποχωρήσει από την συμφωνία INF την οποία υπέγραψε το 1987 με τον Αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρήγκαν, λέγοντας ότι η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποχωρήσει από την INF δεν είναι ένδειξη «μεγάλης σκέψης».
Ωστόσο παρά την κριτική που ασκεί στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, ο Γκορμπατσόφ, τάσσεται κατά της δημιουργίας πραγματικών ή αόρατων τειχών, παρόμοιων με το Τείχος του Βερολίνου για να επισημοποιηθούν οι διαφωνίες μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
«Το οποιοδήποτε τείχος, συνιστά απόπειρα αποστασιοποίησης από το πραγματικό πρόβλημα, χωρίς να το λύνεις. Γι αυτό τον λόγο είμαι κατά των τειχών. Και στην Ευρώπη κατά των διαχωριστικών γραμμών και όποιων ‘παραπετασμάτων’» λέει ο Γκορμπατσόφ.
«Όσο επικίνδυνη κι αν είναι η σημερινή κατάσταση, δεν θεωρώ ότι είναι επανάληψη του ‘ψυχρού πολέμου’. Μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης δεν υπάρχει ιδεολογική αντιπαράθεση, υπάρχουν όμως στενοί οικονομικοί δεσμοί, ελευθερία στις μετακινήσεις, στην επικοινωνία, πολιτιστική προσέγγιση… Γι αυτόν τον λόγο ένας νέος ‘ψυχρός πόλεμος’ μπορεί να αποτραπεί, είμαι πεπεισμένος γι αυτό», λέει ο Γκορμπατσόφ.
Η Ιστορία κινήθηκε με «απίστευτη ταχύτητα»
Ο Γκορμπατσόφ, ο οποίος ηγήθηκε της Σοβιετικής Ένωσης από το 1985 έως το 1991, κατά το παρελθόν πραγματοποιούσε πολλά ταξίδια στο εξωτερικό και έμενε όταν είχε ελεύθερο χρόνο το σπίτι που είχε στην Γερμανία. Σήμερα ζει στην Ρωσία, από την οποία δεν έφυγε ποτέ. Πάντα επιδίωκε να τον θυμούνται οι Ρώσοι, παρότι στην Δύση είναι πιο δημοφιλής απ’ ότι είναι στην χώρα του. Στην Ρωσία πολλοί του ασκούν κριτική, θεωρώντας ότι εκείνος ήταν ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης κατά την κατάρρευση της, μετά την οποία βίωσε μια τεράστια οικονομική κρίση.
Ο Γκορμπατσόφ σπάνια εμφανίζεται δημόσια, αλλά μερικοί στο Κρεμλίνο, μέχρι σήμερα ακούνε την γνώμη του λόγω της μεγάλης πείρας που έχει στα ζητήματα διευθέτησης των σχέσεων με την Ουάσιγκτον. Όταν τον περασμένο Νοέμβριο επισκέφτηκε έναν κινηματόγραφο της Μόσχας για να δει το ντοκιμαντέρ για την ζωή του, υποβασταζόταν για να περπατήσει.
Ο Μιχαήλ Γορμπατσόφ, αναφερόμενος στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την ένωση της Γερμανίας ομολογεί ότι η ταχύτητα των εξελίξεων εκείνη την περίοδο είχε εκπλήξει τον ίδιο αλλά και άλλους παγκόσμιους ηγέτες.
«Η ίδια η Ιστορία, αίφνης κινήθηκε προς τα εμπρός με απίστευτη επιτάχυνση. Στις πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας μάζες ανθρώπων βγήκαν στις πλατείες και διατράνωναν τη θέληση τους… Είχε γίνει σαφές ότι όλα βαίνουν προς την επανένωση πολύ πιο γρήγορα απ όσο περίμενε κανείς» λέει ο Γκορμπατσόφ και προσθέτει: «Στην επικράτεια της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας εκείνη την περίοδο υπήρχαν 380.000 δικοί μας στρατιώτες. Πήραν εντολή να παραμείνουν στους στρατώνες. Μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία ολοκληρώθηκε χωρίς αιματοχυσία, ολοκληρώθηκε ειρηνικά. Νομίζω ότι σ’ αυτό συνίσταται και η δική μου συνεισφορά».
