«Η Ελλάδα νεκροθάφτης της γερμανικής λιτότητας» είναι ο τίτλος άρθρου του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας και αντικαγκελαρίου από το 1998 έως το 2005, Γιόσκα Φίσερ, το οποίο δημοσιεύεται στην οικονομική εφημερίδα του Βελγίου L’ Echo.
Στην εισαγωγή του άρθρου ο Γ. Φίσερ αναφέρει τα εξής: «Πρόσφατα, οι πολιτικοί και οι Γερμανοί δημοσιογράφοι διαβεβαίωναν ότι η κρίση του ευρώ είχε παρέλθει. Έλεγαν ότι η Γερμανία και η ΕE άντεξαν στην καταιγίδα.
Γνωρίζουμε τώρα ότι επρόκειτο περί λανθασμένης εκτίμησης, μιας ακόμη στην εξελισσόμενη κρίση, που ήδη είχε χαρακτηριστεί από επαναλαμβανόμενες λανθασμένες εκτιμήσεις. Η τελευταία εκτίμηση, όπως και πολλές προηγούμενες, προήλθαν από την τάση που έχουν οι διάφοροι παράγοντες να νομίζουν ότι οι επιθυμίες τους είναι η πραγματικότητα- και, για άλλη μία φορά, η Ελλάδα είναι εκείνη που θρυμμάτισε σε χίλια κομμάτια αυτή την οφθαλμαπάτη.
Ακόμη και πριν από τη μεγάλη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, ήταν προφανές ότι η κρίση απειλούσε με επιδείνωση. Τα μέτρα λιτότητας- η πολιτική που υποτίθεται ότι θα αντιμετώπιζε τη μείωση της ζήτησης- απλούστατα δεν λειτούργησαν».
Για τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία
«Σε μία οικονομία που συρρικνώνεται, το ποσοστό του δημόσιου χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ αυξάνεται αντί να μειώνεται και οι ευρωπαϊκές χώρες που ήταν σε ύφεση, είναι τώρα προ των πυλών της κατάρρευσης της οικονομίας τους, η οποία συνοδεύεται από μαζική ανεργία, ανησυχητικά επίπεδα φτώχειας, ενώ οι ελπίδες μειώνονται ολοένα και περισσότερο».
«Οι προειδοποιήσεις για τυχόν αρνητικές επιπτώσεις αγνοήθηκαν. Έχοντας ένα βαθύ ταμπού απέναντι στον πληθωρισμό, η Γερμανία της καγκελάριου Μέρκελ ισχυρίζεται πεισματικά ότι τα οδυνηρά προγράμματα λιτότητας είναι απαραίτητα για την οικονομική ανάκαμψη. Η ΕΕ δεν είχε και πολλές άλλες επιλογές από το να ακολουθήσει αυτή την άποψη. Τώρα που οι Έλληνες ψηφοφόροι έχουν παραγκωνίσει την εξαντλημένη και διεφθαρμένη ελίτ της χώρας προς όφελος ενός κόμματος που δεσμεύτηκε να βάλει τέρμα στις πολιτικές λιτότητας, οι επιπτώσεις εκδηλώθηκαν».
«Αλλά αν, από τη μία πλευρά, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ανοίξει το επόμενο κεφάλαιο της κρίσης του ευρώ, ο πολιτικός κίνδυνος – μπορεί και υπαρξιακός- τον οποίο αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι πολύ πιο σημαντικός. Η απότομη αποδέσμευση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ από την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας (BNS) στις 15 Ιανουαρίου, προκάλεσε, χωρίς να θέτει άμεση χρηματοοικονομική απειλή, ένα τεράστιο ψυχολογικό σοκ, ενισχύοντας την απώλεια εμπιστοσύνης».
Για την επιβίωση του ευρώ
«Το ευρώ, όπως συνεπάγεται από την απόφαση της BNS, παραμένει εύθραυστο. Και η απόφαση της ΕΚΤ να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα μαζικής επαναγοράς τίτλων, για περισσότερο από 1 τρισ. ευρώ σε ομόλογα της Ευρωζώνης, αν και δίκαιη και απαραίτητη, υπονόμευσε ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη».
«Το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών ήταν αναμενόμενο εδώ και ένα χρόνο. Αν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην τρόικα και τη νέα ελληνική κυβέρνησή καταλήξουν, θα οδηγήσουν σε ένα συμβιβασμό που θα επιτρέψει στο κάθε μέρος να σώσει τα προσχήματα. Αν δεν βρεθεί καμία συμφωνία, η Ελλάδα θα κάνει στάση πληρωμών».
«Αν και κανείς δεν μπορεί να πει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις μιας στάσης πληρωμών της Ελλάδας για το ευρώ, συμπεριλαμβάνει σίγουρα ένα ρίσκο για την επιβίωση του ενιαίου νομίσματος. Και με την ίδια βεβαιότητα, η μεγάλη καταστροφή που θα μπορούσε να γεννηθεί από μία έκρηξη της Ευρωζώνης δεν θα αφήσει ούτε τη Γερμανία άθικτη».
«Ο συμβιβασμός θα προέλθει από μια ελάφρυνση των μέτρων λιτότητας, οι οποίες θα μπορούσαν να φέρουν τη Μέρκελ σε δύσκολη θέση σε εσωτερικό επίπεδο (λιγότερο από μία αποτυχία του ευρώ). Αλλά δεδομένης της τεράστιας δημοφιλίας που χαίρει εντός Γερμανίας, και εντός της παράταξής της -υποτιμά τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της-, θα μπορούσε να προχωρήσει πολύ περισσότερο, αν είχε μόνο περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό της».
Η λιτότητα καταρρέει
«Τελικά όμως, ενδέχεται να μην έχει άλλη επιλογή. Δεδομένης της επιρροής των ελληνικών εκλογών στην Ισπανία, στην Ιταλία και στη Γαλλία, όπου η αντίθεση στα μέτρα λιτότητας είναι έντονη, οι πολιτικές πιέσεις- της δεξιάς όπως και της αριστεράς- στο Eurogroup θα αυξάνονται συνεχώς».
«Δεν χρειάζεται να είμαστε προφήτες για να προβλέψουμε ότι το τελευταίο κεφάλαιο της κρίσης του ευρώ θα καταστρέψει τελείως την πολιτική λιτότητας της Γερμανίας- εκτός και αν η Μέρκελ επιθυμεί πραγματικά να λάβει το τεράστιο ρίσκο της αποτυχίας του ευρώ».
«Τίποτα δεν μας αφήνει να το πιστεύουμε. Όποιο και αν είναι το μέρος που θα κάνει το πρώτο βήμα στις επόμενες διαπραγματεύσεις, η τρόικα ή η νέα ελληνική κυβέρνηση, οι εκλογές στην Ελλάδα ερμηνεύονται ως αδιαμφισβήτητη ήττα της Μέρκελ και της στρατηγικής της για τη στήριξη του ευρώ».
«Γνωρίζουμε σήμερα ότι η ταυτόχρονη εφαρμογή μείωσης του χρέους και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θέτει σε κίνδυνο κάθε δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, διότι υποβάλλει τους ψηφοφόρους σε υπερβολικά σκληρή δοκιμασία. Και επειδή, χωρίς ανάπτυξη, δεν θα υπάρξουν ούτε οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όσο απαραίτητες και αν είναι».
«Αυτό είναι το μάθημα της Ελλάδας προς την Ευρώπη. Το ζήτημα δεν είναι να ξέρουμε αν η γερμανική κυβέρνηση θα το δεχτεί, αλλά πότε. Θα χρειαστεί μία παρόμοια κατάρρευση των συντηρητικών στην Ισπανία στις επόμενες εκλογές για να συνειδητοποιήσει η Μέρκελ την πραγματικότητα;»
«Μόνο η ανάπτυξη θα κρίνει το μέλλον του ευρώ. Μέχρι και η Γερμανία, κύρια οικονομία της ΕΕ, χρειάζεται τεράστιες επενδύσεις στις υποδομές της. Αν η κυβέρνησή της έπαυε να βλέπει στο ‘μηδέν νέα χρέη’ ως δόγμα και επένδυε καλύτερα στον εκσυγχρονισμό των μεταφορών της και των δημοτικών εξοπλισμών, στην ψηφιοποίηση των νοικοκυριών και των εταιρειών, το ευρώ και η Ευρώπη θα λάμβαναν γερή δόση βοήθειας».
«Πόσο μάλλον όταν αυτές οι επενδύσεις στη Γερμανία μπορούν να χρηματοδοτούνται με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Η συνοχή της Ευρωζώνης και η επιτυχία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων εξαρτώνται πλέον από την ικανότητά της να ξεπεράσει το αναπτυξιακό της έλλειμμα. Η κυβέρνηση της Γερμανίας διαθέτει κάποιο δημοσιονομικό περιθώριο για να το πράξει. Το μήνυμα των ελληνικών εκλογών είναι ότι η Μέρκελ πρέπει να επωφεληθεί από αυτό, προτού είναι αργά».
«Η λιτότητα σκοτώνει: απόδειξη η Ελλάδα» αναφέρει στο τέλος του άρθρου του ο Γ.Φίσερ.
