Το βράδυ της 14ης Ιουλίου 2016, ένα φορτηγό 19 τόνων οδηγείται σκόπιμα σε πλήθη που γιορτάζουν «την Ημέρα της Βαστίλης» στην «Promenade des Anglais» στη Νίκαια της Γαλλίας, με αποτέλεσμα το θάνατο 86 ανθρώπων και τον τραυματισμό 434.
Ο οδηγός ήταν o Μοχάμεντ Μπουχλέλ, ένας Τυνήσιος κάτοικος της Γαλλίας.
Η επίθεση έληξε μετά από ανταλλαγή πυροβολισμών, κατά την οποία πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε ο δράστης από την αστυνομία.
Μέσα σε λίγες ώρες από την επίθεση, η γαλλική κυβέρνηση παρέτεινε την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης,για τρεις ακόμη μήνες και ανακοίνωσε την εντατικοποίηση των γαλλικών στρατιωτικών επιθέσεων κατά του ISIL, στη Συρία και το Ιράκ.
Στις 26 Ιουλίου, οι Αμπντέλ Κερμίς και Πετιζάν και οι δύο ηλικίας 19 ετών, κράτησαν ομήρους πέντε ανθρώπους και σκότωσαν τον ιερέα Ζακ Χάμελ, την ώρα της Θείας Λειτουργίας, προτού πέσουν νεκροί, από τους “snipers”, έξω από την ανατολική πλευρά του καθολικού ναού.
Αυτές ήταν και οι τελευταίες σε μια σειρά από καταστροφικές επιθέσεις στη Γαλλία: τις δολοφονίες στο «Charlie Hebdo», το χάος στο Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο, το μαχαίρωμα ενός αξιωματικού της αστυνομίας, τον Ιούνιο…
Μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, η Γαλλία έχει υποστεί κάποιες από τις χειρότερες επιθέσεις, από τζιχαντιστές, τα τελευταία χρόνια. Και αυτό δεν είναι τυχαίο.
Οι ρίζες του προβλήματος είναι σύνθετες: η Γαλλία έχει μια ιστορία με επιθέσεις βίας στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (υπολογίζεται ότι η Γαλλία έχει περίπου 10.000 στρατιώτες στην Αφρική και μάλιστα εκτιμάται ότι πρόκειται να ενισχύσει τις ειδικές της δυνάμεις στην ήπειρο κατά 25%), με την εγχώρια μουσουλμανική κοινότητα να αισθάνεται αποκλεισμένη από τη γαλλική κοινωνία.
Οι φυλακές της Γαλλίας έχουν γίνει ένα έδαφος στρατολόγησης για τους εξτρεμιστές.
Συν τοις άλλοις, η γαλλική ριζοσπαστική δεξιά αυξάνει την επιρροή της, υποδαυλίζοντας τις εντάσεις με μια ρητορική, που είναι συχνά κατά των μεταναστών και αντι-μουσουλμανική.
Προσθέστε σε αυτά, τους μηχανισμούς ένταξης σε τρομοκρατικές ομάδες, πολιτών με γαλλική υπηκοότητα, του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Χαλιφάτου.
Έκθεση «Soufan»
Περίπου 2.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τη Γαλλία για να ενταχθούν στον ISIS και σε άλλες ένοπλες ομάδες στο Ιράκ και τη Συρία από τον Μάιο του 2015, σύμφωνα με τον όμιλο «Soufan» (με έδρα τη Νέα Υόρκη που παρέχει υπηρεσίες πληροφοριών στρατηγικής ασφάλειας σε κυβερνήσεις και πολυεθνικούς οργανισμούς) που επικαλείται εκτιμήσεις από τις γαλλικές αρχές.
Εκτιμάται επίσης πως ο Isis έχει απορροφήσει στους κόλπους του και 500 άτομα από μερικώς γαλλόφωνες χώρες, τη στιγμή που 1000 περίπου μαχητές της εγκληματικής οργάνωσης του Χαλιφάτου, έχουν περάσει σε γαλλικό έδαφος από την Αίγυπτο, τη μεγαλύτερη χώρα στον αραβικό κόσμο.
Οι ομάδες των Τζιχάντ βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για την αφομοίωσή τους από τη γαλλική κοινωνία και από το Βέλγιο λόγω του κοσμικισμού στην πράξη και σε συνδυασμό με την αίσθηση της περιθωριοποίησης που επικρατεί στους κόλπους των κοινοτήτων των μεταναστών, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική, στις δύο αυτές χώρες.
Σύμφωνα με την έκθεση «Soufan» σε αυτό το αίσθημα της αποξένωσης, η προπαγάνδα του ισλαμικού κράτους προσφέρει μια ελκυστική εναλλακτική λύση, με την αίσθηση του ανήκειν και την αίσθηση του διαφέρειν.
Τα άτομα αυτά που αντλεί στις τάξεις του ο Isis, αναζητούν την ομάδα που φαντάζει ως η πλέον ισχυρή, αξιόπιστη, συμβατή με τις ανάγκες τους και που θα τους προσδώσει κύρος, κοινωνική υπεροχή και θα συμβάλλει συνάμα στη θετική αυτο-αξιολόγησή τους.
Στη Γαλλία, τα προφίλ των δολοφόνων σε ορισμένες επιθέσεις είναι κάπου ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα. Ο Laruossi Abballa, 25, ο άνθρωπος που μαχαίρωσε μέχρι θανάτου έναν αξιωματικό της αστυνομίας εκτός υπηρεσίας και ο συνεργάτης του στην πόλη της «Magnanville» τον Ιούνιο, είχε ορκιστεί πίστη στον ISIS και λίγο πριν σκοτωθεί από την αστυνομία, είχε πει ότι στη ζωή του ένα πράγμα αναζητούσε. «Χρειαζόμουν την αναγνώριση τώρα θα πεθάνω ήρεμος» τα τελευταία του λόγια, σύμφωνα με τη Le Monde.
Οι ρίζες της οργάνωσης της Τζιχάντ, βρίσκονται στην πρώην αυτοκρατορία της, στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, που χρονολογείται από τον αποικισμό της Γαλλίας από χώρες όπως η Αλγερία, η Τυνησία, η Συρία και ο Λίβανος.
Κατά τον 20ο αιώνα, πολλοί άνθρωποι από τις αποικίες ήρθαν για να ζήσουν και να εργαστούν στη Γαλλία. Πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν σε φτωχούς δήμους-θύλακες του Παρισιού και σε άλλες πόλεις.
Τις τελευταίες δεκαετίες, όμως τα εργοστάσια έκλεισαν και οι θέσεις απασχόλησης, πλέον σπανίζουν, με την αίσθηση του κοινωνικού αποκλεισμού των ομάδων αυτών, να μεγαλώνει σε αυτές τις κοινότητες, ιδιαίτερα στα φτωχά προάστια του Παρισιού.
Ο βραχίονας των εξωτερικών επιθέσεων του «Isis»
Ο «Isis» πιστεύεται ότι έχει πλέον ένα ολόκληρο κλάδο αφιερωμένο σε εξωτερικές επιθέσεις, χτυπώντας πολύ πέρα από το σκηνικό των συγκρούσεων, το Ιράκ και τη Συρία.
Ο βασικός βραχίονας του «Isis» στην Ευρώπη, αποτελείται από ανώτερα μέλη του τμήματος των εξωτερικών δράσεων της οργάνωσης, με βελγική ή γαλλική ιθαγένεια με τον επικεφαλής εκπρόσωπο της τζιχαντιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης Μοχάμεντ αλ Αντανί, να ενορχηστρώνει τον τομέα των σόλο επιθέσεων (χτυπήματα μοναχικών λύκων), με ηχογραφημένο μήνυμά του από τον περασμένο Μάιο.
Όμως, η τάση του να θεωρούνται οι επιτιθέμενοι που δρουν μόνοι, ως άσχετοι με την ευρύτερη δραστηριότητα της εγκληματικής οργάνωσης του «Isis», εμπόδισε τους παρατηρητές να κατανοήσουν εγκαίρως το μέγεθος του δικτύου που υπήρχε πίσω από τις πολύπλοκες συντονισμένες επιθέσεις στο Παρίσι.
Με τις επιθέσεις στο Παρίσι βέβαια ο «Isis» που γεννήθηκε ως ένα θραύσμα φατρίας της Αλ Κάιντα που ίδρυσε ο Οσάμα Μπιν Λάντεν, έχει πλέον εμπλακεί σε μια στοχευμένη εκστρατεία τρομοκρατίας, με στόχο να προκαλέσει τεράστιες απώλειες αμάχων σε μια μακρινή χώρα, αναγκάζοντας έτσι τους εμπειρογνώμονες αντιτρομοκρατίας να επανακαθορίσουν την αξιολόγηση της ομάδος.
Η ΕΕ θα πρέπει να παραμείνει ψύχραιμη αναδύοντας νέες υπηρεσίες επιβολής του νόμου και αναθεωρώντας τα υπάρχοντα πρωτόκολλα, ενισχύοντας παράλληλα τα μέτρα ασφαλείας και εξετάζοντας νέες πρωτοβουλίες (π.χ. αντιμετώπιση των πηγών της χρηματοδότησης του Isis, όπως τα έσοδα από το πετρέλαιο).
Μέτρα που ασχολούνται με την εσωτερική και εξωτερική διάσταση των επιθέσεων θα πρέπει να επανεξεταστούν αναφέρει επίσης, η έκθεση «Soufan».
Πέραν όμως από την αντιμετώπιση, χρειάζεται και πρόληψη καθώς επίσης και ιδιαίτερη προσοχή στους υποστηρικτές της εγκληματικής οργάνωσης, που ζουν εντός των τειχών της χώρας…
Επιμέλεια: Φάνης Επιτροπάκης
