«Μετά το σκάνδαλο του (ακροδεξιού) Κόμματος των Ελευθέρων της Αυστρίας (FPÖ) Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε ο καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς προκήρυξε νέες εκλογές στην Αυστρία και απαλλάχτηκε από τους λεγόμενους ”δεξιούς λαϊκιστές”. Ποιος είναι όμως ο στόχος του;» αναρωτιέται ο αρθρογράφος της «Frankfurter Rundschau» (FR) Στέφαν Χέμπελ.
Στο άρθρο του υποστηρίζει τα εξής:
Η λέξη «λαϊκισμός» μπορεί στις μέρες μας να χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε. Για μια ιδιότητα των σύγχρονων λαϊκιστών θα πρέπει όμως να επικρατεί ευρεία συμφωνία: Παρουσιάζονται ως πιστοί εκτελεστές αυτού που ο λαός (λατινικά: populus) «πραγματικά» θέλει.
Δίνουν την εντύπωση ότι μεταξύ αυτών και της «λαϊκής βούλησης» υφίσταται μια τέτοιου είδους άμεση σχέση, ώστε τόσο παλαιομοδίτικα φαινόμενα, όπως είναι η δημόσια αντιπαράθεση για τη σωστή πολιτική, να έχουν γίνει περιττά. Και φυσικά και τα «παλιά κόμματα» που οδηγούν αυτήν την αντιπαράθεση στα κοινοβούλια. Τουλάχιστον στη μέχρι τώρα μορφή τους.
Ο όρος «δεξιός λαϊκισμός» έχει επικρατήσει να αποδίδεται αποκλειστικά σε κόμματα όπως το αυστριακό FPÖ ή το γερμανικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Αυτό πρέπει να ξανασκεφτούμε το αργότερο τώρα, μετά το σκάνδαλο Στράχε και πριν από τις νέες εκλογές στην Αυστρία. Όποιος ακούσει πως ανήγγειλε δημόσια ο κ. Κουρτς το βράδυ του Σαββάτου τη ρήξη με τους «Ελεύθερους» πρέπει να εξαγάγει το εξής συμπέρασμα: Ακριβώς τώρα ο καγκελάριος του «Λαϊκού κόμματος» απέδειξε εκ νέου ότι είναι ο ίδιος δεξιός λαϊκιστής.
Αυτό αφορά κατ’ αρχάς τον τρόπο τον οποίο επέλεξε να κάνει τη δήλωσή του για τη λήξη του συνασπισμού παρουσιάζοντας τον ίδιο τον εαυτό του. Ήταν η επανάληψη των υποσχέσεων που είχε δώσει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας: «Θα παραμείνω πιστός στον εαυτό μου», «Θα πω αλήθειες», «Θα κάνω ό, τι είναι σωστό». Εγώ, εγώ, εγώ. Έτσι είναι ο κλασικός δεξιός λαϊκιστής. Νομιμοποιείται όχι μέσω δύσκολων πλειοψηφικών αποφάσεων έπειτα από μακρές συζητήσεις, αλλά μέσω της προσωπικής ακεραιότητας έως ηρωισμού, όπως επίσης δίνοντας προτεραιότητα στην κατοχή της «αλήθειας» και στην επίγνωση του τι είναι «σωστό».
Ο Σεμπάστιαν Κουρτς δεν ανέχεται άλλους δεξιούς λαϊκιστές δίπλα του
Δεξιός λαϊκιστής ο κ. Κουρτς, δεν πρόκειται για αντίφαση; Δεν έχει ο καγκελάριος μόλις τώρα απομακρυνθεί από τον οργανωμένο δεξιό λαϊκισμό, δηλαδή το FPÖ; Ναι, το έκανε. Αλλά ο λόγος είναι προφανής: αυτός ο άνθρωπος έχει τον μακροπρόθεσμο στόχο, να μην ανεχθεί κανέναν άλλο δεξιό λαϊκιστή δίπλα του. Η στρατηγική του είναι εδώ και χρόνια να ακολουθήσει την ίδια πολιτική με τους δεξιούς λαϊκιστές – απλώς, χωρίς συνοδευτικά φαινόμενα όπως είναι η ανοικτή ακροδεξιά ρητορική ή οι φαντασιώσεις περί εκλογικής χειραγώγησης και διαφθοράς. Είναι η «αστική» εκδοχή του δεξιού λαϊκισμού.
Είναι αλήθεια ότι αυτή η άποψη έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα που έχουν ορισμένοι παρατηρητές για τα γεγονότα. Ο κ. Κουρτς, θα μπορούσε να πει κάποιος, έχει βέβαια λαϊκιστικά ξεσπάσματα – αλλά μήπως δεν υπερασπίζεται στην πραγματικότητα έναν αστικό, σοβαρό συντηρητισμό κατά των θεωριών συνωμοσίας και τον μη αποκρυπτόμενο ρατσισμό των ακροδεξιών;
Ωστόσο, σε αυτό το συμπέρασμα μπορεί να καταλήξει μόνο αυτός που δεν λαμβάνει υπ’ όψιν το περιεχόμενο της πολιτικής του κ. Κουρτς. Σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση των προσφύγων, στην επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των αιτούντων άσυλο, στις αντι-ισλαμικές αιχμές, δεν υπήρχε μεταξύ ÖVP και του FPÖ αυτά τα δύο χρόνια σχεδόν καμία διαφωνία. Το ρητά υποστηριζόμενο από τον κ. Κουρτς σχέδιο να πληρώνονται οι αιτούντες άσυλο για βοηθητική εργασία που «επιτρέπεται» μόνο το πολύ 1,50 ευρώ ανά ώρα, αλλά και η απαγόρευση της μαντήλας στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης – αυτά είναι μόνο τα τελευταία σε μια σχεδόν ατελείωτη σειρά παραδειγμάτων.
Πολιτικοί όπως ο Σεμπάστιαν Κουρτς μπορεί να είναι ακόμη πιο επικίνδυνοι από τον Ιμπίζα-Στράχε
Ο καγκελάριος από τη μεριά του είχε λοιπόν δίκιο όταν ευχαριστούσε ρητά το Σάββατο το βράδυ όλα τα μέλη της κυβέρνησης «ανεξαρτήτως κόμματος» για τη μέχρι τώρα δουλειά του κυβερνητικού συνασπισμού και πρόσθετε: «Εν ονόματι του ουσιαστικού έργου δεν έδωσα τέλος στη συνεργασία με το πρώτο σφάλμα». Όχι, δεν είναι το «ουσιαστικό έργο» εκείνο που διαφοροποιεί τον Σεμπάστιαν Κουρτς από την Ακροδεξιά. Είναι μόνο τα «σφάλματα» που διαταράσσουν την αστική, σοβαρή όψη της ορθόδοξης δεξιάς πολιτικής.
Μπορεί μεν η κυβέρνηση Κουρτς να κατέρρευσε και να μην μπορεί να είναι σίγουρος για τη νίκη του στις εκλογές του φθινοπώρου, αλλά ο στόχος του δεν πρέπει να παραβλέπεται: Ο πυρήνας της πολιτικής, η οποία κρύβεται πίσω από τις λαϊκίστικες συμπεριφορές, πρέπει μέσω της αύρας της σοβαρότητας να γίνεται συνεχώς και πιο ανεκτός από τους αστούς ψηφοφόρους, αν όχι πιο αυτονόητος. Σε αυτόν τον πυρήνα, όμως, τίποτα απολύτως δεν αλλάζει με τη διαφορετική μορφή παρουσίασης και από αυτήν την άποψη μπορούμε να πούμε ότι πολιτικοί όπως ο Σεμπάστιαν Κουρτς είναι ίσως ακόμη πιο επικίνδυνοι από ό,τι ο τωρινός παραστρατημένος Ίμπιζα-Στράχε.
Ακριβώς επειδή μπορούν να αποστασιοποιηθούν τόσο θαυμάσια από τη χοντροκομμένη ακροδεξιά ομάδα, δεν γίνεται αντιληπτό ότι ακολουθούν την ίδια πολιτική. Με άλλα, συχνότερα χρησιμοποιούμενα, λόγια: Ο δεξιός λαϊκισμός καταλαμβάνει το κέντρο της κοινωνίας. Γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι μιας πολιτικής η οποία πωλείται προς τα έξω ως μετριοπαθής. Ο Σεμπάστιαν Κουρτς θέλει να συνεχίσει αυτήν την επικίνδυνη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο αδιατάρακτα μετά τις επόμενες εκλογές. Και δυστυχώς, πρέπει να πούμε ότι ουδείς είναι πιο κατάλληλος για αυτό από ό,τι ο νεαρός Αυστριακός με την αύρα του γαμπρού.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ