«Τριγμούς» προκαλούν σε Ισραήλ και Κύπρο τα νέα εμπόδια που θέτει η Αντιμονοπωλιακή Αρχή (ανάλογη με την κυπριακή Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού) της χώρας στις Noble και Delek για την ανάπτυξη και εκμετάλλευση του «Λεβιάθαν».
Η απόφαση του Ισραήλ θα επηρεάσει αναπόφευκτα την Κύπρο, είτε προς τη θετική κατεύθυνση, ευνοώντας και επιταχύνοντας τις εξαγωγές από το οικόπεδο «Αφροδίτη» προς την Αίγυπτο, είτε όχιΗ νέα απαγόρευση επηρεάζει άμεσα τις διαπραγματεύσεις των δύο εταιρειών για εξαγωγές στην Αίγυπτο και φέρνει τα άνω κάτω στους σχεδιασμούς τους.
Παράλληλα, η απόφαση του Ισραήλ θα επηρεάσει αναπόφευκτα την Κύπρο, ωστόσο θα διαφανεί αν θα είναι προς τη θετική κατεύθυνση, δηλαδή αν θα ευνοήσει και επιταχύνει τις εξαγωγές από το οικόπεδο «Αφροδίτη» προς την Αίγυπτο ή όχι.
Παλαιότερα η Αντιμονοπωλιακή Αρχή είχε εκδώσει απόφαση σύμφωνα με την οποία, δεδομένου ότι η συγκέντρωση του φυσικού αερίου στις Noble-Delek είναι πολύ μεγάλη, σχεδόν μονοπωλιακή, τις ανάγκαζε να αποξενωθούν ή να πωλήσουν σε τρίτους δύο μικρά κοιτάσματα, το «Καρίς» και το «Τανίν», για να διατηρήσουν την εκμετάλλευση του «Ταμάρ», με 10 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου, και του «Λεβιάθαν», με 22 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
Με τη νέα της απόφαση η Αντιμονοπωλιακή Αρχή ανακάλεσε την περασμένη Δευτέρα την προηγούμενή της, επικαλούμενη νέες μελέτες και υπολογισμούς, και όρισε την απαγόρευση εκμετάλλευσης του «Λεβιάθαν» μέχρι την αποξένωση ικανοποιητικού ποσοστού των δικαιωμάτων τους στο κοίτασμα.
Αυτή η απόφαση, αν και προσωρινή, όπως χαρακτηρίστηκε, επειδή κλήθηκαν οι Noble-Delek-Avner για συζήτησή της, προκάλεσε ήδη έντονη αντίδραση από πλευράς Delek και ανάλογη αναμένεται και από πλευράς Noble, αφού είχαν ετοιμάσει το σχέδιο ανάπτυξης του «Λεβιάθαν», το οποίο εγκρίθηκε, και προχώρησαν σε κατ’ αρχήν συμφωνίες για εξαγωγές σε Αίγυπτο και Ιορδανία.
Είναι φανερό ότι, σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ Αντιμονοπωλιακής Αρχής και εταιρειών, οι τελευταίες θα προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, ωστόσο, ακόμα και να κερδίσουν, θα χάσουν αρκετό χρόνο και χρήμα, ενώ επείγονται για έσοδα από την εκμετάλλευση του τεράστιου κοιτάσματος, στο οποίο επένδυσαν ήδη εκατοντάδες εκατομμύρια.
Ο πρωθυπουργός της χώρας Μπινιαμίν Νετανιάχου σήκωσε τα χέρια ψηλά, δηλώνοντας μέσω ανακοίνωσης του πρωθυπουργικού γραφείου ότι δεν μπορεί η κυβέρνηση να παρέμβει στην απόφαση της ανεξάρτητης Αντιμονοπωλιακής Αρχής. Έδωσε όμως οδηγίες στον πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας να κινηθεί προς τον πρόεδρο της Αντιμονοπωλιακής Αρχής για αναθεώρηση της απόφασης με τρόπο που να εξασφαλίζεται μια λογική τιμή στο αέριο που αφορά τους πολίτες του Ισραήλ από τα κοιτάσματα της χώρας.
Η εξέλιξη αυτή μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις για την Κύπρο, αν Noble και Delek (και η θυγατρική της Avner) αποφασίσουν να δώσουν προτεραιότητα στην εκμετάλλευση του «Αφροδίτη», που, αν και μικρότερο και με αποδόσεις μικρότερου μεγέθους και έντασης, βρίσκει σύμφωνη τόσο την Κύπρο όσο και την Αίγυπτο. Ανοικτό όμως είναι και το ενδεχόμενο της αρνητικής αντίδρασης, ιδιαίτερα από τη Noble, με τρόπο που θα θέσει ολόκληρη την περιοχή μας σε δεύτερη μοίρα, σε σχέση με προτεραιότητές της σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φιλελεύθερου», παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και χθες είχε τόσο απευθείας επαφές με εκπροσώπους της Delek όσο και επικοινωνία με εκπροσώπους της Noble, ενώ εντός ημερών αναμένονται και επαφές με κορυφαία στελέχη της αμερικανικής εταιρείας. Ταυτόχρονα, υπάρχει συνεχής συνεννόηση και ανταλλαγή απόψεων με την κυβέρνηση της Αιγύπτου για το ίδιο θέμα.
Η απάντηση των Νoble και Delek
Με δηλώσεις που έκανε την Τρίτη από το Ισραήλ, ο τοπικός διευθυντής της Noble Energy εξήγησε ότι η νέα απόφαση της Αρχής του Ισραήλ ουσιαστικά φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τη Noble, λόγω του ότι αποδεικνύεται πως δεν υπάρχει σταθερό επενδυτικό κλίμα στη χώρα, οπότε η αμερικανική εταιρεία δεν μπορεί να αναπτύξει ένα επενδυτικό και αναπτυξιακό πρόγραμμα.
Δεν απέκλεισε μάλιστα το ενδεχόμενο τα κεντρικά της Noble στο Χιούστον να λάβουν ακόμα και απόφαση για αναστολή της ανάπτυξης των κοιτασμάτων στο Ισραήλ, αφού δύσκολα πλέον θα εγκρίνουν τις σημαντικές επενδύσεις που απαιτούνται για την ανάπτυξη του «Λεβιάθαν».
Σε δήλωση από το Χιούστον, ο πρόεδρος της Noble Energy Τσαρλς Ντέιβιντσον υπέδειξε ότι πρόκειται για «άλλο ένα ανησυχητικό παράδειγμα του αβέβαιου ρυθμιστικού περιβάλλοντος στο Ισραήλ» και ανακοίνωσε ότι ζητήθηκε εντός των προσεχών λίγων εβδομάδων συνάντηση με την Αντιμονοπωλιακή Αρχή.
Στην απόφαση της Αρχής του περασμένου Μαρτίου βασίστηκε η ανάπτυξη του «Λεβιάθαν» και οι επενδύσεις προς αυτή την κατεύθυνση, υπέδειξε, εξηγώντας ότι πρόκειται για επενδύσεις της τάξης των 6,5 δις δολαρίων με στόχο την έναρξη παραγωγής το 2018.
Ο επικεφαλής της Delek Ιτσχάκ Τσιούβα σε δηλώσεις του υποστήριξε ότι έχει ριψοκινδυνεύσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για την ανάπτυξη των πηγών φυσικού αερίου και πετρελαίου του Ισραήλ, όπως και ότι η απόφαση της Αντιμονοπωλιακής Αρχής θα είναι εθνικά επιζήμια, αφού μεταξύ άλλων η αναγκαστική πώληση του Λεβιάθαν μπορεί να βλάψει και το Ισραήλ και τις συμφωνίες που έχουν γίνει με άλλες χώρες.
Επιμέλεια: Κώστας Μπετινάκης
Πηγή: philenews.com
