Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «απέχει πολύ από το να είναι ένας απλός θρησκευτικός σωβινισμός», αλλά αποτελεί κίνηση που αποσκοπεί να συσπειρώσει γύρω από τον Ερντογάν τους ακροδεξιούς εθνικιστές από τους οποίους ο Τούρκος πρόεδρος εξαρτάται όλο και περισσότερο», αναφέρουν οι Financial Times σε ανάλυση του David Gardner.
«Κυρίαρχη προσωπικότητα της Τουρκίας αυτόν τον αιώνα, ο Ερντογάν επικράτησε σε περισσότερες από 12 εκλογικές αναμετρήσεις για να αντικαταστήσει το κοινοβουλευτικό σύστημα με μια αυταρχική προεδρία, που του επιτρέπει να κυβερνά ως νεο-σουλτάνος. Ωστόσο, βρίσκεται υπό πολιτική πίεση. Το σερί νικών του ανέκοψαν πέρυσι οι θρίαμβοι της αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και άλλα αστικά κέντρα, αποδεικνύοντας ότι είναι πολιτικά θνητός. Η πανδημία του κορωνοϊού ενέτεινε τις πιέσεις στη οικονομία, η οποία παραπαίει. Η επιτυχία του Ερντογάν έχει περισσότερο να κάνει με την ώθησή του στην ισχυρή οικονομική ανάπτυξη παρά με την ισλαμιστική του αναβίωση», σημειώνει ο συντάκτης του άρθρου, ο οποίος προσθέτει:
«Το διάταγμα για την Αγία Σοφία πέραν του θρησκευτικού σωβινισμού σχεδιάστηκε για να συσπειρώσει τους ακροδεξιούς εθνικιστές, από τους οποίους εξαρτάται ολοένα και περισσότερο ο Ερντογάν. Προεξοφλώντας την διεθνή κατακραυγή, από τον Πάπα Φραγκίσκο μέχρι τον Πατριάρχη Κύριλλο της Ρωσίας και από την UNESCO μέχρι την Ευρωπαϊκή Ενωση, τον Λευκό Οίκο και το Κρεμλίνο, ο Ερντογάν είχε έτοιμη την απάντηση: «Εσείς ή εμείς κυβερνάμε την Τουρκία;».
Οι FT εκτιμούν ότι το μήνυμα Ερντογάν έχει περιορισμένη αξία στην Τουρκία και δεν πρόκειται να τον καταστήσει αγαπητό στους ισχυρούς φίλους του, όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ, που θα στηριχθεί στις ψήφους των ευαγγελιστών Χριστιανών τον Νοέμβριο για να ανανεώσει τη θητεία του. Στην Ευρώπη δε, αν η προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ ήταν ήδη ετοιμοθάνατη, το διάταγμα για την Αγία Σοφία πιθανώς αποτελεί το πιστοποιητικό θανάτου της».
Το δημοσίευμα αναφέρεται επίσης, δηκτικώς, στους συμβολισμούς που περιείχε η και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, το 1934 από τον Κεμάλ Ατατούρκ «σε μια κίνηση που προϊδέαζε για το κοσμικό μέλλον της Τουρκίας».
«Εν μέρει για να στραφεί μακριά η προσοχή από το πώς άδειασε η καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία από Χριστιανούς με τις μαζικές σφαγές Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων».
