Η Βρετανία χαρακτήρισε την κατάσχεση του πετρελαιοφόρου Stena Impero από τους Ιρανούς «εχθρική πράξη». Την ίδια ώρα το Ιράν κυκλοφορεί το βίντεο της κατάληψής του.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χέικο Μάας, λέει ότι η Ευρώπη προσπαθεί να αποτρέψει μια «ανεξέλεγκτη κλιμάκωση των στρατιωτικών δυνάμεων».
Συνεδριάζει στο Λονδίνο έπειτα από πρόσκληση της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι η ομάδα κρίσεων «Cobra» για να εξετάσει την υπόθεση της κατάσχεσης από Ιρανούς υπό βρετανική σημαία τάνκερ στον Κόλπο.
Όπως επισημαίνει το BBC, η σύσκεψη πραγματοποιείται ενώ εντείνονται οι φήμες ότι η Βρετανία ετοιμάζεται να «παγώσει» ιρανικά περιουσιακά στοιχεία.
Παράλληλα, το Ιράν κυκλοφόρησε βίντεο που δείχνει πολεμικό ελικόπτερο πάνω από το τάνκερ Stena Impero και κουκουλοφόρους κομάντο των «Φρουρών της Επανάστασης» να καταλαμβάνουν το σκάφος και να το κατευθύνουν σε ιρανική στρατιωτική βάση, όπου και παραμένει.
Το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας διέψευσε την αιτιολογία της Τεχεράνης πως το τάνκερ παραβίασε διεθνείς κανονισμούς και έπλεε σε ιρανικά ύδατα. Επίσης, το Ομάν επιβεβαίωσε πως το σκάφος βρισκόταν σε δικά του χωρικά ύδατα όταν κατελήφθη από τους Φρουρούς της Επανάστασης.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ κάλεσε τον πρέσβη του Ιρἀν στο Λονδίνο, στον οποίο κατέστησε σαφές πως η Βρετανία επιθυμεί διπλωματική λύση στο πρόβλημα, αλλά είναι πανέτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Κι ενώ την κρίση χειρίζεται ο Χαντ, συνυποψήφιος του Μπόρις Τζόνσον για την πρωθυπουργία, ο τελευταίος ουδεμία δήλωση έχει κάνει για το θέμα.
Την Κυριακή, το Υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε ότι ο υπουργός Τζέρεμι Χαντ μίλησε στο τηλέφωνο με τους ομολόγους του στη Γαλλία Jean-Yves Le Drian και τη Γερμανία Heiko Maas, οι οποίοι καταδίκασαν τις ενέργειες του Ιράν.
Ο κ. Χαντ τούς ευχαρίστησε για την υποστήριξη των χωρών τους.
Και οι δύο υπουργοί συμφώνησαν μαζί του ότι η ασφαλής διέλευση των σκαφών μέσω των στενών του Ορμούζ αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τα ευρωπαϊκά έθνη, αποφεύγοντας ενδεχόμενη κλιμάκωση της κρίσης στην περιοχή.
Αμφότεροι αρνούνται με τις δηλώσεις τους ότι η βρετανική κυβέρνηση είχε διογκώσει την κατάσταση στον Κόλπο λόγω των εγχώριων πολιτικών δυσκολιών.
Όπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Tobias Ellwood, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε πλοία που διασχίζουν αποστάσεις που εκτείνονται σε 100 ναυτικά μίλια καθημερινά στην περιοχή, προσθέτοντας: «Είναι αδύνατο να συνοδεύεται το κάθε σκάφος».
Πρότεινε, πάντως, ότι περισσότερα χρήματα θα πρέπει να επενδυθούν στο Ναυτικό εάν η Βρετανία ήθελε να συνεχίσει να παίζει ρόλο στη διεθνή σκηνή.
Ωστόσο, σιγήν ιχθύος τηρεί ο επίδοξος πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον.
Προειδοποίηση προς τον Μπόρις Τζόνσον, το φαβορί στην πρωθυπουργική κούρσα, απευθύνουν ανώτατα στελέχη του Υπουργείου Άμυνας και κρατικοί αξιωματούχοι στο Λονδίνο: είτε θα επιληφθεί άμεσα της κρίσης είτε θα υπάρξει κίνδυνος να εξελιχθεί σε πολεμική αναμέτρηση, όπως επισημαίνουν.
Εκμεταλλευόμενη τη μεταβατική περίοδο έως την ανάδειξη του νέου πρωθυπουργού η Τεχεράνη εξακολουθεί να απειλεί με περαιτέρω αντίποινα για την κράτηση ιρανικού σκάφους στο Γιβραλτάρ, πριν από δύο εβδομάδες, το οποίο υποστηρίχθηκε πως μετέφερε πετρέλαιο με προορισμό τη Συρία.
Το Λονδίνο, με τη στήριξη Γαλλίας και Γερμανίας, επιμένει πως η ενέργεια αυτή συνάδει με το εμπάργκο πετρελαίου που επέβαλε η Ε.Ε. προς το καθεστώς Άσαντ στη Συρία.
Πόσο βρετανικό είναι το τάνκερ;
Τα πλοία πρέπει να φέρουν τη σημαία ενός κράτους, αλλά δεν χρειάζεται να είναι το ίδιο έθνος με τους ιδιοκτήτες του.
Το Stena Impero είναι σουηδικής ιδιοκτησίας και το πλήρωμα είναι Ινδοί, Ρώσοι, Λετονοί και Φιλιππινέζοι.
Συγγενής ενός μέλους πληρώματος από την Ινδία, που δεν ήθελε να κατονομασθεί, είπε στο BBC ότι η οικογένεια ήταν καλά ενημερωμένη από την ιδιοκτήτρια σουηδική εταιρεία.
Ένιωσαν καθησυχασμένοι για τις διπλωματικές προσπάθειες να απελευθερώσουν το πλοίο έπειτα από συνάντηση με αξιωματούχους της εταιρείας, είπε.
Αυστηρά αντίποινα στο Ιράν επιθυμεί η Σ. Αραβία
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Adel al-Jubeir κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να απομονώσει το Ιράν μετά την κατάληψη του πετρελαιοφόρου.
«Κάθε επίθεση κατά της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Το Ιράν πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι οι πράξεις αποτροπής πλοίων, συμπεριλαμβανομένου και του βρετανικού πλοίου, είναι εντελώς απαράδεκτες. Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να λάβει μέτρα για να αποτρέψει παρόμοια συμπεριφορά» έγραψε ο al-Jubeir την Κυριακή στον λογαριασμό του στο Twitter.
Αντιδράσεις σε δημοσιεύματα
Ήδη έχουν αρχίσει να δημοσιεύονται στα εναλλακτικά Μέσα έντονες αντιδράσεις για την κάλυψη του πυρηνικού ζητήματος του Ιράν από τα ΜΜΕ των ΗΠΑ που προβάλλουν αποκλειστικά τις απόψεις της κυβέρνησης στην Ουάσινγκτον. Επισημαίνεται πως τώρα τα ίδια ΜΜΕ συμβάλλουν στην πρόκληση σοβαρής κρίσης μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης.
Το Ιράν ανταποκρίθηκε στη μονομερή αποχώρηση έπειτα από απόφαση του προέδρου Τραμπ από την πυρηνική συμφωνία του 2015 επαναλαμβάνοντας τον χαμηλό εμπλουτισμό ουρανίου και τις διεργασίες στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Αράκ, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι τα βήματα αυτά θα αντιστραφούν αμέσως αν οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφωνήσουν στην πλήρη συμμόρφωση με τη συμφωνία.
Η αλήθεια για την πυρηνική κρίση που αντιμετωπίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με το Ιράν δεν είναι στην πραγματικότητα ότι το ιρανικό καθεστώς απειλεί με πυρηνική σύγκρουση.
Αντίθετα, πρόκειται για μια κυβερνητική πολιτική των ΗΠΑ που απορρίπτει τον συμβιβασμό του 2015 και επιδιώκει να προκαλέσει ακόμη περισσότερο το Ιράν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο David Sanger, ο οποίος επί δύο δεκαετίες έχει υπηρετήσει ως επικεφαλής ανταποκριτής της Εθνικής Ασφάλειας για τους «The New York Times». Έγραψε, λοιπόν, την 1η Ιουλίου άρθρο το οποίο οδηγεί στον ισχυρισμό ότι το Ιράν «παραβίασε βασική διάταξη» της πυρηνικής συμφωνίας του 2015. Επίτηδες ο Sanger αγνόησε τη διάκριση ανάμεσα στην απάντηση στην πλήρη απόρριψη ολόκληρης της συμφωνίας από τη διοίκηση του Trump και την παραβίαση κάποιου όρου της κατόπιν τούτου.
Αλλά και το Associated Press μετέδωσε στις 16 Μαΐου ότι «το Ιράν έκανε απειλητική κίνηση αυτήν την εβδομάδα αποφασίζοντας να εμπλουτίσει τα αποθέματα ουρανίου κοντά στα επίπεδα των όπλων…».
Η Τεχεράνη αρνήθηκε ότι είχε σχεδιάσει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, αλλά «δυτικοί αξιωματούχοι και εμπειρογνώμονες λένε ότι πριν από την πυρηνική συμφωνία το Ιράν είχε την ικανότητα να το πραγματοποιήσει μέσα σε λίγους μήνες, αν αποφάσιζε να κατασκευάσει τη βόμβα».
Επιπλέον, η «W. Post» δημοσίευσε πως «εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι πριν από την πυρηνική συμφωνία ο χρόνος που χρειαζόταν το Ιράν για να συγκεντρώσει αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο για πυρηνική βόμβα ήταν δύο ή τρεις μήνες». Η JCPOA, από την άλλη, υποστήριζε πως η περίοδος ξεπερνούσε τον ένα χρόνο».
Ωστόσο, η πραγματική ιστορία της στρατηγικής εμπλουτισμού ουρανίου από το Ιράν δείχνει ότι το έθνος αυτό αποσκοπούσε πάντοτε να ανατρέψει τις οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ και να αναγκάσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναγνωρίσουν τα νόμιμα συμφέροντα του Ιράν στην περιοχή και όχι να πυροδοτήσουν τον ανταγωνισμό για κατασκευή πυρηνικής βόμβας.
Η διακυβέρνηση Tραμπ προετοιμάζεται, όμως, ήδη για νέα αντιπαράθεση με το Ιράν σχετικά με την επανάληψη του εμπλουτισμού, ακόμη κι αν σχεδίαζε να προσθέσει ακόμα πιο επαχθείς κυρώσεις.
Οι «New York Times» αποκάλυψαν την 1η Ιουλίου ότι το Πεντάγωνο και οι υπηρεσίες πληροφοριών «άρχισαν να εξετάζουν τι μέτρα πρέπει να ληφθούν εάν ο πρόεδρος αποφασίσει ότι το Ιράν θα βρίσκεται πολύ κοντά στην παραγωγή βόμβας».
Η νέα πυρηνική κρίση με το Ιράν προωθείται από τη συλλογική αποτυχία των εταιρικών μέσων ενημέρωσης να μεταφέρουν την πραγματική κατάσταση στο κοινό. Έτσι, η διακυβέρνηση του προέδρου Τραμπ και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν μέχρι στιγμής κατορθώσει να καταστήσουν την ιρανική κυβέρνηση στο επίκεντρο της ευθύνης για την κρίση.
Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης