Πρόσφατη φωτογραφία – ντοκουμέντο του Κάρατζιτς όπως τη μεταδίδει η σερβική τηλεόραση. Ο Κάρατζιτς εργαζόταν ως γιατρός σε ιδιωτική κλινική του Βελιγραδίου, κινείτο ελεύθερα στην πόλη και εμφανιζόταν συχνά σε δημόσιους χώρους.
Η τελευταία φορά που παρουσιάστηκε σε δημόσιο χώρο ήταν το 1996. Έκτοτε, εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Τον κυνηγούσαν τουλάχιστον τρεις μυστικές υπηρεσίες, των Αμερικανών, των Βρετανών και των Γάλλων. Εντοπίστηκαν κρησφύγετά του στο Μαυροβούνιο, στη Σερβία και στις υπό σερβικό έλεγχο περιοχές στη Βοσνία. Τελικά, εντοπίστηκε μέσα στο ίδιο το Βελιγράδι, σχεδόν 13 χρόνια μετά, με ψεύτικη ταυτότητα και κανονική εργασία.
Με κάτασπρα μαλλιά, γένια που θυμίζουν οπτασίες γερόντων από παραμύθια, τεράστια γυαλιά που κρύβουν τις λεπτομέρειες του προσώπου, ο ψυχίατρος από το Σαράγιεβο ή ο Πολέμαρχος από το Πάλε ή πιο κυνικά , ο άνθρωπος που μαζί με τους αντιπάλους του, ηγέτες των άλλων εθνοτήτων, τον Ιζετμπέγκοβιτς και τον Φράνγιο Τούτσμαν, άφησε πίσω του 100.000 νεκρούς, ήταν απλά ένας γιατρός εναλλακτικής ιατρικής σε μία ιδιωτική κλινική του Βελιγραδίου. Η πραγματικότητα ξεπέρασε και την πιο πλούσια φαντασία. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς αιφνιδίασε για άλλη μία φορά τους διώκτες του. Και μία τελευταία λεπτομέρεια. Οι επίσημες αρχές του Βελιγραδίου δήλωσαν πως η ειδική ομάδα που συνέλαβε τον Κάρατζιτς βρισκόταν εδώ και καιρό πίσω από τα ίχνη ατόμων, που πίστευαν ότι βοηθούσαν τον άλλο καταζητούμενο, τον Στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς.
Φωτογραφία – ντοκουμέντο του Κάρατζιτς από τη σερβική τηλεόραση
Τελικά, τα ίχνη, τους έφεραν στον Κάρατζιτς. Πρόκειται για μία λεπτομέρεια που πιθανώς να σημαίνει πολλά για τους διώκτες του Στρατηγού, που πριν από δύο χρόνια περίπου γλύτωσε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή τη σύλληψη κάπου στην Κεντρική Σερβία. Οι διώκτες του, ακολουθώντας μία πληροφορία που αποδείχτηκε χρήσιμη, εισέβαλαν σε μία καλύβα. Η φωτιά έκαιγε ακόμη και ο καφές ήταν ζεστός. Ο Μλάντιτς, όμως, είχε γίνει καπνός. Ήταν 24 Φεβρουαρίου 2006. Το σχέδιο της σύλληψης έφερε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Dunav».
Η προκαθορισμένη σύλληψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς
Χθες το βράδυ οι «Ράμπο» της ομάδας κρούσης των σερβικών μυστικών υπηρεσιών αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν το μεγάλο «βήμα». Η εντολή από το Βελιγράδι ήταν σαφής. Η σύλληψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς ήταν ζήτημα πολιτικής προτεραιότητας. Οι «Ράμπο» παρακολουθούσαν στενά τον πρώην Σερβοβόσνιο ηγέτη εδώ και καιρό, ακολουθώντας μία επιτέλους «καλή» πληροφορία μιας ξένης μυστικής υπηρεσίας, το όνομα της οποίας παραμένει επτασφράγιστο μυστικό.
Στο παλιό ορμητήριο του Κάρατζιτς ,στο Πάλε, κοντά στο Σαράγιεβο, η γυναίκα του ξύπνησε απότομα από το κουδούνισμα του τηλεφώνου. Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν η κόρη της, η Σόνια, γνωστή σε όλους σχεδόν τους Έλληνες δημοσιογράφους που πέρασαν εκείνα τα χρόνια από εκεί. «Επιτέλους. Τώρα ξέρουμε πως είναι ζωντανός» θα εξομολογηθεί αργότερα, σχεδόν ανακουφισμένη, η σύζυγος του πλέον καταζητούμενου ανθρώπου στον Πλανήτη, εκτός από τον Οσάμα Μπιν Λάντεν βεβαίως.
Η αστυνομία διαλύει διαδήλωση υποστηρικτών του Κάρατζιτς στο Βελιγράδι
Η επιχείρηση δεν πρέπει να κράτησε πολύ. Ο Κάρατζιτς οδηγήθηκε αμέσως στο Δικαστικό Μέγαρο του Βελιγραδίου, γύρω από το οποίο είχαν αναπτυχθεί άνδρες των ειδικών δυνάμεων. Υπεβλήθη αμέσως σε εξετάσεις DNA, όπως καθορίζει ο νόμος του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και στη συνέχεια άρχισε η προανακριτική διαδικασία. Τυπικά πράγματα, αφού η απόφαση της μεταγωγής του στην Ολλανδία ήταν προαποφασισμένη. Η σύλληψη συνέπεσε, χρονικά και πολιτικά, με την έναρξη της συζήτησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την παραχώρηση καθεστώτος υπό ένταξη χώρας στη Σερβία. Η σύλληψη του Κάρατζιτς ήταν προαπαιτούμενο. Παραμένει καταζητούμενος ο Στρατηγός Μλάντιτς. Αλλά η χειρονομία του Βελιγραδίου να συλλάβει τον «Πρίγκιπα του ΠΑΛΕ», που κατηγορείται για το θάνατο 8.000 ανθρώπων στην Σρεμπρένιτσα, ήταν αρκετή. Ο Πρόεδρος της Κομισιόν, κ. Μπαρόζο, έπλεξε το εγκώμιο της νέας, ευρωπαϊκού προσανατολισμού κυβέρνησης της Σερβίας. Το πολιτικό στοίχημα του Βελιγραδίου είχε κερδηθεί.
Φυγάς για 13 χρόνια
Αλλού περίμεναν να κρύβεται και αλλού τον εντόπισαν. Οι «Ράμπο» των σερβικών υπηρεσιών που ανήκαν σε μία μικρή σκληροτράχηλη ομάδα με σαφείς εντολές από το Βελιγράδι, συνέλαβαν τον Κάρατζιτς μέσα στη Σερβία και όχι στα δάση της Βοσνίας ή στα φαράγγια του Μαυροβουνίου. Όχι, δεν ήταν στη Ρωσία, ούτε στο Άγιο Όρος, όπως ευφάνταστοι είχαν κατά καιρούς υποστηρίξει.
Το δίκτυο προστασίας του Κάρατζιτς, αποτελούμενο από τους προσωπικούς τους φρουρούς, παλαιά μέλη της μυστικής υπηρεσίας του Μιλόσεβιτς, στελέχη του στρατού και απλούς πολίτες, δεν ήταν αρκετό για να αποσοβήσει το μοιραίο. Ο κύβος είχε ριφθεί εδώ και εβδομάδες, όταν μετά τις πρόσφατες εκλογές, οι φιλοευρωπαίοι συμμάχησαν με το κόμμα του πρώην προέδρου της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Τα πράγματα είχαν αλλάξει. Ο στόχος πλέον ήταν σαφής. Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αργότερα ,γιατί όχι, και στο ΝΑΤΟ. Η τύχη του Κάρατζιτς είχε λοιπόν κριθεί.
Ευτυχισμένη θα πρέπει να είναι η Κάρλα Ντελ Πόντε, η εισαγγελέας που έκανε σκοπό της ζωής της να συλλάβει τον Μιλόσεβιτς και να σύρει στο Διεθνές Δικαστήριο τον Κάρατζιτς και τον Μλάντιτς. Κατάφερε να κερδίσει μέχρι στιγμής δύο στα τρία. Ο Μιλόσεβιτς απεβίωσε κάτω από περίεργες συνθήκες στη φυλακή. Λένε ότι μπορεί και επεδίωξε τον θάνατό του. Ήταν άρρωστος, πάντως, και το γνώριζε.
Δείτε στιγμές από τη ζωή του Ράντοβαν Κάρατζιτς
Τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται ο Κάρατζιτς είναι πολλά και ιδιαιτέρως απεχθή. Αυτά θα αποδειχθούν στη δίκη. Ωστόσο, για ένα έγκλημα δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ, αν και θα έπρεπε ενδεχομένως, όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί η Ιστορία πρέπει να γράφεται μέχρι το τέλος. Ο ψυχίατρος του Σαράγιεβο, ο Ράντοβαν Κάρατζιτς, έβαλε και αυτός την υπογραφή του μαζί με τους άλλους οπλαρχηγούς της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης σε μία τραγωδία που κόστισε 100.000 ζωές σε όλες τις εθνότητες και τα δόγματα της Κεντρικής Γιουγκοσλαβίας.
Ζούσε ανενόχλητος εργαζόμενος σε κλινική
Με ψευδή στοιχεία και το όνομα Ντράγκαν Ντάμπιτς ζούσε ανενόχλητος στο Βελιγράδι ο Ράντοβαν Κάρατζιτς. Εργαζόταν δε ως γιατρός σε ιδιωτική κλινική της σερβικής πρωτεύουσας και μάλιστα έγραφε περιστασιακά για το επιστημονικό σερβικό περιοδικό «Healthy Magazine», δίνοντας συμβουλές θεραπείας εναλλακτικής ιατρικής. Όπως ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου η εισαγγελία για τα εγκλήματα πολέμου, ο Κάρατζιτς συνελήφθη χτες το βράδυ, κατά τη διάρκεια μετακόμισης από το σπίτι που διέμενε σε ένα άλλο. Οι σερβικές αρχές ανακοίνωσαν ότι η επιχείρηση σύλληψης ήταν απολύτως επιτυχημένη. Ανέμεναν να ολοκληρωθεί η μετακόμιση για να μην υπάρξουν θύματα και συνέλαβαν τον καταζητούμενο μέσα στο σπίτι. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των σερβικών αρχών εδώ και καιρό παρακολουθούσαν μια ομάδα για την οποία είχαν υποψίες ότι ήταν στον στενό κύκλο του καταζητούμενου. Ο Κάρατζιτς, που δεν έχει σερβική υπηκοότητα, ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός στις κινήσεις του και απόλυτα πειστικός στον τρόπο ζωής του. Κανένας από τους εργαζόμενους στην ιδιωτική κλινική του Βελιγραδίου δεν είχε φανταστεί ότι ο γενειοφόρος ασπρομάλλης άντρας που ασκούσε το λειτούργημα του γιατρού ήταν ο Ράντοβαν Κάρατζιτς. Το σπίτι του ήταν σε περιοχή του Νέου Βελιγραδίου και, όπως ανακοίνωσαν οι αρχές, ο Κάρατζιτς κινείτο ελεύθερα και χωρίς φόβο στην πόλη και εμφανιζόταν σε δημόσιους χώρους. Η εξωτερική του εμφάνιση δεν έχει καμία σχέση με τον άνθρωπο που γνώριζε η κοινή γνώμη. Ο Κάρατζιτς είχε άσπρα μαλλιά, λευκό μούσι και φορούσε γυαλιά.
Οι σερβικές αρχές ανακοινώνουν λεπτομέρειες απο τη σύλληψη του Κάρατζιτς
Διεθνείς αντιδράσεις
Με εμφανή ανακούφιση δέχτηκε η διεθνής κοινότητα την είδηση της σύλληψης του Ράντοβαν Κάρατζιτς.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους, ευχαριστώντας τις σερβικές αρχές που σχεδίασαν και ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη σύλληψη του ανθρώπου που ο Λευκός Οίκος, θεωρεί εγκέφαλο της εθνικής εκκαθάρισης την περίοδο του σερβοβοσνιακού πολέμου.
Αυτή η επιχείρηση είναι σημαντική εξέλιξη της αποφασιστικότητας της σερβικής ηγεσίας να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
Την ικανοποίησή του για τις εξελίξεις εξέφρασε και το NATO, χαρακτηρίζοντας καλή είδηση τη σύλληψη του Κάρατζιτς, για την οποία ο κόσμος περίμενε.
Εσωτερική υπόθεση της Σερβίας, θεωρεί η Μόσχα τη σύλληψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς. “Το θεωρούμε καθαρά εσωτερική σερβική υπόθεση. Η τοπική κυβέρνηση είναι αυτή που θα αποφασίσει αν θα εκδοθεί στο Διεθνές Δικαστήριο για τη πρώην Γιουγκοσλαβία.”
Ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική πολιτική και την Ασφάλεια, Χαβιέ Σολάνα, καλωσόρισε τη σύλληψη Κάρατζιτς και μίλησε για μια δίκη που θα είναι δίκαιη και θα απαντήσει στα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται. Ικανοποιημένος δήλωσε σε ανακοίνωσή του και ο Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, ενώ το βρετανικό Φόρειν Όφις τόνισε ότι η σύλληψη θα θέσει τέλος σε δεκαετίες διενέξεων στην περιοχή και θα ανοίξει το δρόμο για ένα καλύτερο μέλλον, για τη Σερβία.
Εκπρόσωπος της προεδρίας της Βοσνίας δήλωσε: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει αγαλλίαση, απλά κάποια ανακούφιση, επειδή περίμεναν πολύ -γεγονός που ήταν ντροπή για τη διεθνή κοινότητα, για τον αγώνα της δικαιοσύνης και φυσικά για τη Σερβία».
Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ
Ο άνθρωπος που συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του με την πρώην Γιουγκοσλαβία, καθώς ήταν από τους εμπνευστές της συνθήκες του Ντέιτον το 1995 με την οποία τερματίστηκε ο τετραετής πόλεμος στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη, δήλωσε ότι η σύλληψη του Κάρατζιτς είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για τη Σερβία και τη θέλησή της να ενταχθεί στη Δύση.
«Βεβαίως, ο στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς είναι ακόμη ελεύθερος, αλλά από τους δύο αυτούς ο σημαντικότερος είναι ο Κάρατζιτς» επισήμανε ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, χαρακτηρίζοντας τον «Οσάμα Μπιν Λάντεν της Ευρώπης», ο οποίος απέφευγε της σύλληψης για 13 χρόνια.
«Για μένα ο Κάρατζιτς ήταν πολύ χειρότερος του Μιλόσεβιτς και κατά κάποιο τρόπο είχε προαχθεί στη σκέψη των ντόπιων πολιτών ως ο Ρομπέν των Σέρβων της Βοσνίας. Η σύλληψή του είναι ιστορικό γεγονός», είπε χαρακτηριστικά ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.
Μιλώντας μάλιστα στο CNN, χαρακτήρισε τον Κάρατζιτς διαβολικό άνθρωπο και τον συνέκρινε με τον Αδόλφο Χίτλερ.
Διαβάστε επίσης:
Συνέλαβαν τον Ράντοβαν Κάρατζιτς
