Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης
Υπάρχει περίπτωση η Τουρκία να καταστεί στο μέλλον πυρηνική δύναμη; Η προοπτική αυτή, δεδομένης της έξαρσης της επιθετικότητας της γείτονας προς τη χώρα μας, φαντάζει εφιαλτική, όχι μόνο για εμάς, αλλά και για ολόκληρη τη Μεσόγειο, μεταβάλλοντας άρδην τις όποιες ισορροπίες ισχύος.
Μπορεί να φαντάζει ως ένα μακρινό και ελάχιστα πιθανό ενδεχόμενο, όμως δύο ερευνητές -ένας διεθνολόγος και ένας οικονομολόγος- από το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων εκπόνησαν μια σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ήμερες, σύμφωνα με την οποία δυστυχώς αυτή η προοπτική βρίσκεται εκτός της σφαίρας της φαντασίας… Παρά τις «ρεαλιστικές δυσκολίες»…
Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ:
«Με δεδομένη την επιθετικότητα του εγκατεστημένου νεο-οθωμανικού τουρκικού καθεστώτος, αλλά και την ρητή πρόθεσή του να καταστήσει την Τουρκία ηγέτιδα δύναμη στην περιοχή, πρέπει να θεωρείται εξαιρετικά πιθανή μια προσπάθεια απόκτησης πυρηνικού οπλοστασίου με κάποιον τρόπο. Η διεθνής κοινότητα αλλά και οι χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδος, πρέπει να αντιδράσουν στο ενδεχόμενο αυτό, βασιζόμενοι στο Διεθνές Δίκαιο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη μελέτη.
Το πρώτο ερώτημα στο οποίο κλήθηκαν να απαντήσουν οι Νικόλαος Σαμπάτης και Θεμιστοκλής Ζανίδης ήταν καταρχάς αν επιθυμεί κάτι τέτοιο η Άγκυρα.
Η Τουρκία θέλει – αλλά μπορεί;
«Η εν λόγω επιδίωξη έχει διατυπωθεί από τα πλέον επίσημα χείλη, αυτά του προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος σε ομιλία του σε οπαδούς του κόμματός του, δήλωσε την επιθυμία του να κατορθώσει η χώρα στο μέλλον να εισέλθει στο κλειστό κλαμπ των κρατών τα οποία κατέχουν πυρηνικό οπλοστάσιο. Η συγκεκριμένη επιδίωξη δεν είναι τυχαία, αλλά εντάσσεται στην στρατηγική επιδίωξη της Άγκυρας να γίνει η ηγέτιδα δύναμη του ισλαμικού κόσμου και περιφερειακός ηγεμόνας», σημειώνουν.
Το πρώτο βήμα για αυτόν τον σκοπό είναι η ανάπτυξη πυρηνικής τεχνολογίας για ειρηνικούς σκοπούς -δηλαδή για παραγωγή ενέργειας- όμως από αυτό το σημείο για να επέλθει το δεύτερο βήμα, η απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου, η απόσταση μπορεί να είναι μεγάλη, όχι όμως αδύνατο να διανυθεί…
Και η Τουρκία προτίθεται να κατασκευάσει δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες, στη Μερσίνη και στο Άκκουγιου.
Το «αδελφικό» Πακιστάν θα μπορούσε να βοηθήσει
Ωστόσο, «η ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου είναι μια μακρά, δαπανηρή κι επίπονη διαδικασία υψηλής τεχνολογίας που μόνο λίγα κράτη είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν», παρόλα αυτά, η Τουρκία έχει τουλάχιστον έναν ισχυρό σύμμαχο, ο οποίος θα μπορούσε να τη βοηθήσει: Το Πακιστάν, με το οποίο διατηρεί «αδελφικούς δεσμούς».
«Η Τουρκία βοήθησε το Πακιστάν στην ανάπτυξη του δικού του πυρηνικού προγράμματος πριν μερικά χρόνια, μιας και πολλά από τα στοιχεία που το Πακιστάν δεν μπορούσε να αποκτήσει ανοιχτά, στάλθηκαν σε αυτό μέσω Τουρκίας. Με αυτό το φόντο, δεν αποτελεί έκπληξη όταν οι υπηρεσίες πληροφοριών αναφέρουν ότι μέχρι σήμερα υπάρχει μια δυναμική επιστημονική ανταλλαγή μεταξύ των δύο χωρών», αναφέρουν οι ερευνητές.
Πέραν της δυνατότητας ανάπτυξης πυρηνικής κεφαλής, για να κατασκευαστεί λειτουργική πυρηνική βόμβα θα πρέπει να υπάρχει και η αντίστοιχη πυραυλική τεχνολογία. Την οποία η Τουρκία τη διαθέτει: Η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει κάνει σημαντικές προόδους αναφορικά με την πυραυλική τεχνολογία, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα για τον SOM-J cruise πύραυλο. Επίσης η Τουρκία προτίθεται να κατασκευάσει τους δικούς της φορείς παράδοσης με μέγιστη εμβέλεια τα 2,500 χλμ και ακριβείς δυνατότητες στόχευσης…
Το περιοδικό nationalinterest.org σε άρθρο του το 2015 θέτει κάποια στοιχεία και προβληματισμούς, ενώ αναφέρει πως κάποτε ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχουν είχε ενημερώσει το 2010 τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου ότι «η Τουρκία μπορεί να γίνει πυρηνική δύναμη όποτε το θελήσει». Αναφέρει, επίσης, ότι οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες ερευνούσαν αυτό το ενδεχόμενο.
Αρκούν οι Διεθνείς Συμβάσεις;
Σύμφωνα με τους ερευνητές, πάντως, οι διεθνείς συμβάσεις για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων θα θέσουν ένα «στοπ» στις ενδεχόμενες βλέψεις της Τουρκίας, και «για τον λόγο αυτό θεωρούμε πως η διεθνής κοινότητα θα θέσει σοβαρά εμπόδια στην ανάπτυξη του μελλοντικού τουρκικού πυρηνικού προγράμματος, το οποίο καθίσταται πλέον ως ένα ρεαλιστικό ενδεχόμενο». Όμως, δεν παύουν να ανησυχούν για το ότι «η Τουρκία είναι μια αναθεωρητική δύναμη που ερμηνεύει κατά το δοκούν το Διεθνές Δίκαιο και τις Συνθήκες» και αναφέρονται στις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο αλλά και στις παράνομες διεκδικήσεις τους…
To zougla.gr είχε μια συζήτηση με τον έναν εκ των συγγραφέων της μελέτης, Θεμιστοκλή Ζ. Ζανίδη, ο οποίος μας ανέλυσε τα συμπεράσματά του, κρούοντας ταυτόχρονα και τον κώδωνα του κινδύνου…
Δείτε τη συνέντευξη:
