Από την αιματηρή καταστολή από το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ των διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας μέχρι την ανάδυση τζιχαντιστικών οργανώσεων και την επέμβαση ξένων δυνάμεων: ακολουθούν μερικά σημαντικά στάδια της σύγκρουσης στη Συρία που εισέρχεται στον όγδοο χρόνο της.
Ο περίπλοκος αυτός πόλεμος έχει προκαλέσει περισσότερους από 350.000 νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους και πρόσφυγες.
Εξέγερση και καταστολή
Στις 15 Μαρτίου 2011, στο πλαίσιο της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης, ξεσπά ένα κύμα διαμαρτυρίας στη Συρία, μια χώρα που κυβερνάται με σιδηρά πυγμή επί 40 χρόνια από την οικογένεια Άσαντ. Ο Μπασάρ, γιος, διαδέχθηκε στην εξουσία τον πατέρα του, Χάφεζ, το 2000.
Μικρές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στη Δαμασκό προτού κατασταλούν με τη βία. Όμως είναι στην Ντεράα (νότια Συρία) που το κίνημα παίρνει έκταση.
Το καθεστώς καταγγέλλει μια «ένοπλη εξέγερση σαλαφιστικών οργανώσεων».
Τον Ιούλιο, ένας συνταγματάρχης που κατέφυγε στην Τουρκία δημιουργεί τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA) που αποτελείται από πολίτες που πήραν τα όπλα και από λιποτάκτες του στρατού.
Η πολεμική αεροπορία, το πλεονέκτημα του καθεστώτος
Tον Μάρτιο του 2012, ο στρατός παίρνει τον έλεγχο του προπυργίου των ανταρτών, Χομς (κέντρο), έπειτα από έναν μήνα βομβαρδισμών. Άλλες αιματηρές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν κυρίως στη Χάμα (κέντρο) έπειτα από τεράστιες διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος.
Τον Ιούλιο, οι αντάρτες εξαπολύουν τη μάχη της Δαμασκού. Η κυβέρνηση διατηρεί τον έλεγχο της πρωτεύουσας αλλά περιοχές των περιχώρων της περνούν στον έλεγχο των ανταρτών.
Από το 2013, ελικόπτερα και αεροπλάνα του καθεστώτος εκτοξεύουν βαρέλια με εκρηκτικά εναντίον των ανταρτοκρατούμενων θυλάκων.
Χεζμπολάχ και Ιράν
Τον Απρίλιο του 2013, η λιβανική σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ παραδέχεται την εμπλοκή μαχητών της στο πλευρό του Άσαντ, που προέρχεται από τη μειονότητα των αλεβιτών. Θα στείλει χιλιάδες μαχητές για να πολεμήσουν στο πλευρό της Δαμασκού.
Από την πλευρά του, το σιιτικό Ιράν θα υποστηρίξει πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά το καθεστώς στέλνοντας «στρατιωτικούς συμβούλους» και «εθελοντές» Ιρανούς, αλλά και Αφγανούς και Πακιστανούς σιίτες μουσουλμάνους, για να συνδράμουν τον συριακό στρατό.
Αμερικανική κόκκινη γραμμή και υποχώρηση
Στις 21 Αυγούστου 2013, χημική επίθεση, την οποία φέρεται να πραγματοποίησε το καθεστώς σε δύο ανταρτοκρατούμενες περιοχές κοντά στη Δαμασκό, προκαλεί περισσότερους από 1.400 θανάτους.
Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος είχε πει ότι η χρήση χημικών όπλων θα παραβίαζε μια κόκκινη γραμμή, αποφασίζει την τελευταία στιγμή να μην προχωρήσει σε τιμωρητικά πλήγματα, επισφραγίζοντας με τη Ρωσία μια συμφωνία καταστροφής του συριακού χημικού οπλοστασίου.
Το καθεστώς, το οποίο διαψεύδει τη χρήση χημικών παραγόντων, κατηγορείται από τότε ότι κατέφυγε πολλές φορές στη χρήση χημικών όπλων.
Τον Απρίλιο του 2017, επίθεση με αέριο σαρίν (περισσότεροι από 80 θάνατοι) στην ανταρτοκρατούμενη πόλη Χαν Σεϊχούν (βορειοδυτικά), ώθησε τον Ντόναλντ Τραμπ να διατάξει επίθεση σε μια αεροπορική βάση του καθεστώτος.
Τζιχαντιστές
Τον Ιανουάριο του 2014, η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ISIS) καταλαμβάνει τη Ράκα (βόρεια), η οποία γίνεται το κυριότερο προπύργιό της. Τον Ιούνιο, το Ι.Κ. ανακηρύσσει ένα «χαλιφάτο» στα εδάφη που κατέκτησε στο Ιράκ και στη Συρία.
Τον Σεπτέμβριο, ένας διεθνής συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ εξαπολύει, μετά το Ιράκ, τα πρώτα πλήγματά του εναντίον του Ι.Κ. στη Συρία.
Τον Οκτώβριο του 2017, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), αραβο-κουρδική συμμαχία που υποστηρίζεται από τον συνασπισμό, καταλαμβάνει τη Ράκα έπειτα από πολύμηνες μάχες.
Το Ι.Κ. χάνει το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών που είχε κατακτήσει.
Ο Πούτιν προστρέχει σε βοήθεια του Άσαντ
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, η Ρωσία ξεκινά μια εκστρατεία αεροπορικών πληγμάτων σε υποστήριξη των κυβερνητικών στρατευμάτων που αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες απέναντι στους αντάρτες και στους τζιχαντιστές.
Η αποφασιστική υποστήριξη των Ρώσων θα αποδειχθεί «σωτήρια» για τον Σύρο πρόεδρο. Και η εξέγερση, που έχει ήδη υπονομευθεί από τις αντιπαλότητες ανάμεσα στην Ντόχα και στο Ριάντ –που υποστηρίζουν διαφορετικές ομάδες ανταρτών– θα υποστεί τη μία μετά την άλλη υποχώρηση, χάνοντας κυρίως το Χαλέπι τον Δεκέμβριο του 2016.
Τον Ιανουάριο του 2017, η Μόσχα, μαζί με την Τεχεράνη και την Άγκυρα, που υποστηρίζει τους αντάρτες, γίνεται ανάδοχος των συνομιλιών στην Αστάνα (Καζακστάν), χωρίς τη συμμετοχή της Ουάσινγκτον, ανάμεσα σε εκπροσώπους του καθεστώτος και ομάδες ανταρτών.
Τουρκική επίθεση
Στις 20 Ιανουαρίου 2018, η Τουρκία εξαπολύει από κοινού με Σύρους αντάρτες επίθεση κατά του καντονιού Αφρίν (βορειοδυτικά), με σκοπό να εκδιώξει την κουρδική πολιτοφυλακή Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), ραχοκοκαλιά των FDS.
Η Άγκυρα, που φοβάται μήπως ξεκινήσει η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στα σύνορά της, θεωρεί πως αυτή η πολιτοφυλακή είναι ένα παρακλάδι στη Συρία του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) που πραγματοποιεί ανταρτοπόλεμο στη νοτιοανατολική Τουρκία εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια.
Η πληγωμένη ανατολική Γούτα
Στις 18 Φεβρουαρίου, το καθεστώς εξαπολύει αεροπορική, την οποία ακολουθεί χερσαία, επίθεση πρωτοφανούς έντασης στον ανταρτοκρατούμενο θύλακα ανατολική Γούτα.
Η εκστρατεία, που αποσκοπεί στην ανακατάληψη του συνόλου αυτού του τελευταίου προπυργίου των ανταρτών στα περίχωρα της πρωτεύουσας, έχει ήδη προκαλέσει περισσότερους από 1.220 θανάτους αμάχων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
