Του Κώστα Μπετινάκη
Για τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αυτό το Σαββατοκύριακο θα έπρεπε να είναι ένα διήμερο γιορτής. Στην πρώτη επέτειο από την ορκωμοσία του, με το χρηματιστήριο σε συνεχή άνοδο και τη δημοτικότητά του επιτέλους να αυξάνεται, σκόπευε να ξεκουραστεί και να γιορτάσει στο σπίτι του στο Μαρ-α-Λάγκο της Φλόριντα μαζί με φίλους και υποστηρικτές του.
Αντίθετα, ο Τραμπ αναγκάστηκε να παραμείνει στην Ουάσινγκτον εξαιτίας μίας ακόμη κρίσης στη διάρκεια της προεδρίας του, καθώς δεν κατάφερε να αποφύγει την αναστολή της λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους.
Η αποτυχία του να ψηφιστεί στη Γερουσία ένα νομοσχέδιο που θα επέτρεπε τη συνέχιση της χρηματοδότησης του ομοσπονδιακού κράτους έπληξε περαιτέρω την εικόνα που προωθεί ο ίδιος του καλού διαπραγματευτή, ο οποίος θα κατάφερνε να διορθώσει τη λάθος κουλτούρα που επικρατούσε στην Ουάσινγκτον.
Κράτος κλειστόν
Αν και ο Λευκός Οίκος αμέσως άρχισε να κατηγορεί τους Δημοκρατικούς για την παύση της λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους, επικρίσεις ακούστηκαν και εις βάρος του Αμερικανού προέδρου.
«Είναι σαν να επιθυμούσατε την παύση», δήλωσε ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία Τσακ Σούμερ, απευθυνόμενος στον Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος τον Ιούλιο του 2016 είχε δηλώσει: «Κανείς δεν γνωρίζει το σύστημα καλύτερα από εμένα, και γι’ αυτό μπορώ να το διορθώσω». Είχε επίσης τονίσει ότι προηγούμενες παύσεις της λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης ήταν ευθύνη του προσώπου που βρισκόταν στον Λευκό Οίκο.
Σε μια συνέντευξη μετά την παύση του 2013 είχε επισημάνει ότι ο Μπαράκ Ομπάμα είναι τελικά υπεύθυνος. «Τα προβλήματα ξεκινούν από πάνω και πρέπει να λυθούν από πάνω», είχε τονίσει ο Τραμπ. «Ο πρόεδρος είναι ο ηγέτης και πρέπει να βάλει τους πάντες σε ένα δωμάτιο και πρέπει να ηγηθεί».
Η επέτειος
Ακριβώς πριν ένα χρόνο, στις 20 Ιανουαρίου 2017, ορκιζόταν 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Ντόναλντ Τραμπ και άρχιζε τη θητεία του στο Λευκό Οίκο.
Η εκλογή του Τραμπ είχε αποτελέσει έκπληξη για πολλούς εντός και εκτός των ΗΠΑ, αλλά μεγαλύτερες εκπλήξεις έχουν προκαλέσει οι αποφάσεις του για πάρα πολλά διεθνή ζητήματα που σήμαναν αλλαγή στην ως τότε εφαρμοζόμενη αμερικανική πολιτική.
Ας δούμε όμως τα πλέον ενδιαφέροντα:
ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ
Οι πυραυλικές δοκιμές και το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας προκάλεσαν στον πρόεδρο Τραμπ την πρώτη σημαντική διεθνή κρίση, την οποία πυροδοτούσαν οι προκλητικές δηλώσεις του Βορειοκορεάτη ηγέτη, Κιμ Γιονγκ Ουν.
Πάντως, σε γενικές γραμμές – παρά τις αυστηρές προειδοποιήσεις του Τραμπ – η προσέγγισή του δεν διέφερε πολύ από την πολιτική των προηγούμενων αμερικανικών κυβερνήσεων. Διαβεβαιώνοντας την υποστήριξή του στο καθεστώς της Νότιας Κορέας και την αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου.
ΣΥΡΙΑ
Η «νέα» στρατηγική για τη Συρία θα σημάνει τη μακρόχρονη παρουσία στρατευμάτων στην περιοχή, «για τη διασφάλιση των αμερικανικών συμφερόντων».
«Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να διατηρήσουν στρατιωτική παρουσία με ανοικτή ημερομηνία τερματισμού, ώσπου να εξολοθρευθεί ολοσχερώς το ΙSIS, να ανατραπεί ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ και να απομακρυνθεί η ιρανική επιρροή από τη χώρα αυτή».
Με τις φράσεις αυτές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, συνοψίζεται η πολιτική της διακυβέρνησης Τραμπ, στη Συρία.
ΤΟΥΡΚΙΑ
Εκείνο όμως που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Άγκυρας ήταν η απόφαση της Ουάσινγκτον για τη δημιουργία δύναμης προστασίας των συριακών συνόρων με 30.000 παραστρατιωτικούς, η οποία θα αποτελείται από Κούρδους μαχητές του YPG και αντικαθεστωτικούς αντάρτες, και θα είναι ουσιαστικά, μόνιμη δύναμη κατοχής.
Έτσι μετά από συνεννόηση με τη Μόσχα η Τουρκία άρχισε να βομβαρδίζει κουρδικές περιοχές στη βόρεια Συρία απειλώντας ακόμη και με εισβολή στα ελεγχόμενα από Κούρδους εδάφη.
ΡΩΣΙΑ
Ως υποψήφιος για την προεδρία, αλλά και κατόπιν της εκλογής του, ο Ντ. Τραμπ επανειλημμένα είχε αναφερθεί στην ανάγκη βελτίωσης των σχέσεων με την Μόσχα.
Την προσπάθεια της διακυβέρνησής του να αντιμετωπίσει με πλέον ρεαλιστικό τρόπο τις σχέσεις με το Κρεμλίνο, προσπάθησαν να σαμποτάρουν υπερσυντηρητικοί κύκλοι, επικαλούμενη ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.
ΙΣΡΑΗΛ
Παρ΄ όλο που άναψε φωτιά στους Παλαιστίνιους αναγνωρίζοντας την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, από το Λευκό Οίκο διευκρινίσθηκε πως «αυτό δεν σημαίνει αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής ως προς τα μελλοντικά σύνορα της ιερής πόλης για τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες».
Εκπρόσωπος του λευκού Οίκου δήλωσε πως «η θέση αυτή του προέδρου Τραμπ, αφήνει ανοικτή την θύρα για το μέλλον της πόλης να προσδιορισθεί ακριβώς στις μελλοντικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις».
Πάντως η αμερικανική κυβέρνηση διέκοψε την χρηματοδότηση προς τους Παλαιστίνιους.
Επίσης ανακοινώθηκε ότι οι ΗΠΑ αποχωρούν από την ΟΥΝΕΣΚΟ, λόγω εφαρμογής από το όργανο αυτό του ΟΗΕ «αντιισραηλινής πολιτικής», μετά τις αποφάσεις για την Ιερουσαλήμ και τη Χεβρώνα και την αποδοχή ως μέλους της, από το 2011 της Παλαιστίνης.
ΙΡΑΝ
Στις 12 Ιανουαρίου ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα ληφθούν μέτρα ώστε να υπάρξει κάποιος περιορισμός στις οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Τεχεράνης, προκαλώντας έκπληξη, επειδή η ως τώρα ρητορική του ήταν να καταργηθεί η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν.
Σε γενικές γραμμές ωστόσο, διατηρούνται τα αντίποινα της προηγούμενης διακυβέρνησης Ομπάμα.
Ο Τραμπ, απειλεί ότι θα αποχωρήσει από τη συμφωνία «εκτός αν ΗΠΑ και Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους σε συμφωνία με το αμερικανικό Κογκρέσο πραγματοποιήσουν ορισμένες απαραίτητες βελτιώσεις».
ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
Ποια ήταν η πολιτική πριν από τον Τραμπ; Η διακυβέρνηση Ομπάμα είχε καταστρώσει σχέδιο για τη μείωση του αριθμού των Αμερικανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν. Αναλαμβάνοντας στο μεταξύ την υποχρέωση να εκπαιδεύσει τις δυνάμεις ασφαλείας και τον στρατό της χώρας, με χρονοδιάγραμμα που δεν είχε επακριβώς καθορισθεί.
Η στρατηγική Τραμπ: Ανακοίνωσε την υποχρέωση των ΗΠΑ να στηρίξουν την κυβέρνηση στο Αφγανιστάν με την αποστολή και άλλων 3.000 Αμερικανών στρατιωτών.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Παρ΄ όλο τον θόρυβο που είχε ξεσηκώσει την 1η Ιουνίου 2017 με την ανακοίνωσή του πως οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη Συμφωνία των Παρισίων, στις 4 Νοεμβρίου 2020, (την επομένη των προεδρικών εκλογών), η απόφαση έχει εμπλακεί σε νομικές διαδικασίες. Και ως τότε οι ΗΠΑ συμμετέχουν στην κλιματική συμφωνία.
ΚΟΥΒΑ
Με αυστηρή ρητορική του απέναντι στο καθεστώς της Αβάνας, ο Τραμπ επέβαλε νέους περιορισμούς στα ταξίδια Αμερικανών προς την Κούβα – ιδιαίτερα πόσα χρήματα μπορούν να ξοδεύουν εκεί, – απέσυρε όλο το «πλεονάζον» διπλωματικό προσωπικό από την αμερικανική πρεσβεία και απέλασε 15 Κουβανούς διπλωμάτες από τις ΗΠΑ.
ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ
Η διακυβέρνηση Τραμπ συνέχισε με την ίδια αυστηρότητα να εφαρμόζει και να αυξάνει τα οικονομικά αντίποινα εναντίον της Βενεζουέλας. Ο Τραμπ ήταν εξίσου αυστηρός με τους προκατόχους του εναντίον των πολιτικών που εφαρμόζει το καθεστώς του προέδρου Μαδούρο.
ΠΑΚΙΣΤΑΝ
Ο πρόεδρος Τραμπ ξεκίνησε το 2018, με ένα tweet στο οποίο κατηγορούσε το Πακιστάν ότι παρέχει ασφαλές καταφύγιο στους τρομοκράτες.
Λίγες ημέρες αργότερα, η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη διακοπή της ετήσιας βοήθειας των $1,3 δισεκατομμυρίων για την ασφάλεια του Πακιστάν.
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Έντονες αντιδράσεις σε φιλελεύθερους αμερικανικούς κύκλους προκάλεσε το νομοσχέδιο για την απαγόρευση εισόδους στις ΗΠΑ μεταναστών από πολλές χώρες κυρίως της Μέσης Ανατολής. Τον ίδιο αρνητικό αντίκτυπο είχε και πρόσφατος προσβλητικός χαρακτηρισμός του για την Αϊτή, το Ελ Σαλβαδόρ και αφρικανικές χώρες.
ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ: Τι κοινό μπορεί να έχουν το Ισραήλ με τη Λιβερία, τη Λευκορωσία και την ΠΓΔΜ;
Την πρώτη δημοσκόπηση για τη συμπλήρωση ενός χρόνου στον Λευκό Οίκο από τον πρόεδρο Τραμπ, έκανε το Gallup, σε 137 χώρες στα τέλη του 2017.
Σ΄ αυτήν σημειώνεται πτώση στην αποδοχή των ΗΠΑ ως κυρίαρχης δύναμης στον κόσμο όσο και τάση αποδοκιμασίας της πολιτικής του προέδρου Τραμπ. Τα πρωτεία στον κόσμο δείχνει να διεκδικεί πλέον η Γερμανία.
Εκείνο που παρατηρείται στη δημοσκόπηση αυτή, είναι πως μόνον τέσσερις χώρες – το Ισραήλ η Λιβερία, η Λευκορωσία και η ΠΓΔΜ – εξακολουθούν να θεωρούν κυρίαρχες στον κόσμο τις ΗΠΑ.
Οι 134 από τις χώρες ευνοούν πλέον κατά 30% την αμερικανική ηγεσία, σε σύγκριση με την προηγούμενη προεδρία Ομπάμα, που είχε το 48% της διεθνούς αποδοχής.
Τα χαμηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν σε 65 χώρες, όπου η αμερικανική δημοτικότητα έπεσε δέκα μονάδες ή και περισσότερο. Σημαντική πτώση είχε σε χώρες παραδοσιακά φιλικές και σύμμαχες, όπως ο Καναδάς (μείον 40 μονάδες), η Σιγκαπούρη (μείον 32), η Αυστραλία (μείον 31) και το Ηνωμένο Βασίλειο (μείον 26).
Και αυτά τά ποσοστά αποτελούν από τα χαμηλότερα δεκαετίας, από τότε που το Gallup ξεκίνησε παρόμοια έρευνα.
Το ρεκόρ πάντως, κατέχει το τελευταίο έτος της διακυβέρνησης από τον Τζορτζ Ου. Μπους οπότε οι διάφορες χώρες είχαν αποδεχθεί την ηγεσία του κατά 34%.
Η αποδοχή του προέδρου Τραμπ στο εσωτερικό των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Gallup, βρίσκεται στο 39%.
