Για πιθανή ανθρωπιστική κρίση στη Λιβύη και για μια περαιτέρω σημαντική αύξηση των αριθμών των προσφύγων, προειδοποιεί εσωτερική εξαμηνιαία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία φέρνει στο φως της δημοσιότητας το γερμανικό Der Spiegel.
Η ακτοφυλακή της Λιβύης «θα κατακλυζόταν γρήγορα αν ο εμφύλιος πόλεμος στη χώρα κλιμακωνόταν περαιτέρω», αναφέρεται στην έκθεση οι συντάκτες της οποίας συνιστούν την αποστολή ευρωπαϊκών πλοίων στην περιοχή.
«Η κατάσταση στη Λιβύη αποσταθεροποιείται όλο και περισσότερο», σημειώνεται στην έκθεση που απεστάλη από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης στην Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ στις 16 Ιανουαρίου, όπου συναντήθηκαν οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών της ΕΕ.
«Η κατάσταση των προσφύγων και των μεταναστών στα κέντρα κράτησης των πολιτοφυλακών εξακολουθεί να επιδεινώνεται. Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο περισσότεροι άνθρωποι φεύγουν σε βάρκες προς τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη», αναφέρει το Der Spiegel επισημαίνοντας πως οι ευρωπαίοι υπουργοί Εσωτερικών συζητούν επί του παρόντος εάν επιθυμούν να επαναφέρουν την επιχείρηση «Σοφία» και την επαναφορά πλοίων της Ε.Ε στην περιοχή.
«Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ θα μπορούσε να καταπολεμήσει αποτελεσματικότερα τους εμπόρους ανθρώπων και να σώσει τους πρόσφυγες. Επιπλέον, η ΕΕ θα μπορούσε – τουλάχιστον θεωρητικά – να παρακολουθήσει το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ ενάντια στα κόμματα εμφύλιου πολέμου στη Λιβύη, τα οποία παραβιάζονται επί του παρόντος και πάλι».
Να σημειωθεί ότι τα πλοία της ΕΕ αποσύρθηκαν από την στρατιωτική αποστολή στα τέλη Μαρτίου 2019 μετά την άρνηση της Ιταλίας να εισέλθει στα λιμάνια τους. Στο επίκεντρο της διαμάχης είναι το ζήτημα του ποιος παίρνει τους διασωθέντες πρόσφυγες και μετανάστες. η ΕΕ δεν έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να συμφωνήσει σε μια λύση.
Η αποστολή αποσκοπεί κυρίως στην καταπολέμηση των λαθρεμπόρων, αλλά έχει επίσης διασώσει περίπου 45.000 πρόσφυγες από τη θάλασσα και τους έφερε στην ξηρά στην Ιταλία.
Σύμφωνα με την έκθεση της στρατιωτικής αποστολής «Σοφία», περισσότερες βάρκες με πρόσφυγες και μετανάστες έχουν φύγει από τον Αύγουστο του 2019 σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.
Σύμφωνα επίσης με την UNHCR, ο αριθμός των προσφύγων που επέστρεψε στη Λιβύη έχει διπλασιαστεί τουλάχιστον τον Ιανουάριο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Η ΕΕ δύσκολα μπορεί να ελέγξει την ακτοφυλακή
Η εξαμηνιαία έκθεση δείχνει πόσο περιορισμένες είναι οι δυνατότητες ελέγχου της ΕΕ. Σύμφωνα με την έκθεση, είχαν εκπαιδευτεί 477 μέλη του Λιμενικού Σώματος μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 2019, σε μαθήματα κατάρτισης στην Ιταλία. Σύμφωνα με αυτό, οι φρουροί της ακτογραμμής ενήργησαν όλο και πιο επαγγελματικά, και τα 42 σκάφη τους μπορούσαν πλέον να ελέγχουν ταυτόχρονα διάφορα σκάφη προσφύγων.
Ωστόσο, όσοι είναι υπεύθυνοι για την αποστολή της ΕΕ θα ήθελαν να παρακολουθήσουν την ακτοφυλακή κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης πολλών ημερών στην ξηρά – αλλά αυτό δεν ήταν δυνατό από τις 19 Απριλίου, επειδή η κατάσταση στη χώρα είναι υπερβολικά αβέβαιη. Κανένας υπάλληλος αποστολής δεν μπορεί να εισέλθει στη Λιβύη, σύμφωνα με την έκθεση.