Την Πέμπτη θα συγκληθεί η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μεταναστευτική κρίση, όπως ανακοίνωσε το απόγευμα της Δευτέρας ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Τη σύγκληση της Συνόδου είχε ζητήσει ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και είχε στηρίξει ο Αλέξης Τσίπρας.
Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί Εξωτερικών και Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεδριάζουν στο Λουξεμβούργο διχασμένοι ως προς τον τρόπο αντίδρασης στη μεταναστευτική κρίση, μετά τη νέα τραγωδία με τους εκατοντάδες νεκρούς μετανάστες στη Μεσόγειο.
Στοχευμένες επιχειρήσεις κατά των διακινητών ζητά η Ιταλία, αποκλείοντας ωστόσο χερσαία επέμβαση στη Λιβύη.
Με την τήρηση ενός λεπτού σιγής για τα θύματα της άνευ προηγουμένου προσφυγικής τραγωδίας στα νερά της Μεσογείου άρχισε η συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο, η οποία θα είναι μαραθώνιας διάρκειας καθώς θα προσέλθουν εκτάκτως και οι υπουργοί Εσωτερικών – παρουσία του επιτρόπου Μετανάστευσης της ΕΕ Δημήτρη Αβραμόπουλου.
Αντιμέτωποι με δριμύ κατηγορώ για απάθεια, αδράνεια και μετακύλιση ευθυνών στις χώρες της Μεσογείου μπροστά στα ναυάγια που στερούν καθημερινά ανθρώπινες ζωές, οι υπουργοί των «28» καλούνται να διαμορφώσουν κοινή στρατηγική και να συμφωνήσουν σε νέα μέτρα για να αποτρέψουν νέες τραγωδίες.
Η Ιταλία, η οποία σηκώνει σχεδόν μόνη τεράστιο βάρος λόγω του προσφυγικού κύματος από την Λιβύη, επέκρινε έντονα την ΕΕ για την απουσία δράσης και αλληλεγγύης.
Ο Ματέο Ρέντσι ζήτησε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής με κεντρική πολιτική προτεραιότητα μία συντονισμένη ευρωπαϊκή και διεθνή προσπάθεια εναντίον των διακινητών, «των δουλεμπόρων του 21ου αιώνα», όπως τόνισε κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Κυριακή μετά την τραγωδία.
Μιλώντας τη Δευτέρα σε ραδιοφωνική εκπομπή ο Ματέο Ρέντσι τόνισε πως «εναντίον των δουλεμπόρων είναι εφικτή μία ευρωπαϊκή, στοχευμένη παρέμβαση», ωστόσο απέκλεισε το ενδεχόμενο χερσαίας επέμβασης στη Λιβύη που είναι παραδομένη στο χάος, κάνοντας λόγο για υπέρμετρο ρίσκο, όπως μεταδίδουν τα ιταλικά μέσα.
Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας Χόρχε Φερνάντες Ντίας απηύθυνε επίσης έκκληση τη Δευτέρα «να επιλυθεί ριζικά το πρόβλημα» στη Μεσόγειο, «φέρνοντας την ειρήνη» στη Λιβύη και σε άλλες χώρες, όπως η Συρία, και καταπολεμώντας την παράνομη διακίνηση προσφύγων.
«Αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να αποκαταστήσουμε την κανονικότητα στις χώρες προέλευσης και στις χώρες διέλευσης, να συνεργαστούμε για την ανάπτυξή τους, να φέρουμε την ειρήνη στην περιοχή» δήλωσε σε συνέντευξή του.
Και επανέλαβε την αντίθεση της Μαδρίτης στον μετασχηματισμό της Frontex «σε μία υπηρεσία διάσωσης, χωρίς να καταπολεμούμε και να καταστρέφουμε τις ρίζες του προβλήματος», καταπολεμώντας επίσης τους διακινητές.
Προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Πάολο Τζεντιλόνι υπογράμμισε ότι διακυβεύεται η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε να έχουμε μία ευρωπαϊκή και μία ιταλική απάντηση».
Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, επίσης Ιταλίδα, δήλωσε στο πλαίσιο της συνεδρίασης ότι η Ένωση δεν έχει πλέον άλλοθι και οφείλει να λάβει άμεσα μέτρα για να προλάβει νέες τραγωδίες στη Μεσόγειο.
Υπογράμμισε ότι η αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων αποτελεί ηθικό καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τον λόγο αυτό είναι πιθανή η σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής εντός της εβδομάδας.
«Έχουμε ανάγκη άμεσων μέτρων από την ΕΕ και τα κράτη-μέλη» τόνισε η Φεντερίκα Μογκερίνι αναφερόμενη τόσο στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής επιχείρησης «Τρίτων» όσο και στον καταμερισμό του φορτίου της υποδοχής στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το status quo στη Μεσόγειο δεν είναι αποδεκτό, δήλωσε την ίδια στιγμή από τις Βρυξέλλες ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς. Τόνισε ότι το ζήτημα του μεταναστευτικού πρέπει να αντιμετωπιστεί με σύνεση, επισημαίνοντας ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν συνολικά όλες οι πτυχές του προβλήματος και ότι χρειάζεται «ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση».
Η επιχείρηση «Τρίτων» καταγγέλλεται ως αναποτελεσματική και χωρίς επαρκή χρηματοδότηση συγκριτικά με την προκάτοχό της, την ιταλική Mare Nostrum, η οποία τερματίστηκε πέρυσι εν μέσω ισχυρισμών ότι ενθαρρύνει περισσότερους μετανάστες να επιδιώξουν να περάσουν στην Ευρώπη.
Ως προς το προσφυγικό δράμα που εκτυλίχθηκε στο Κανάλι της Σικελίας, ο ίδιος ο Ματέο Ρέντσι τόνισε ότι το θέμα δεν είναι εάν υπήρχε η Mare Nostrum καθώς το ναυάγιο σημειώθηκε παρουσία πλοίου βοήθειας, αλλά η αντιμετώπιση του προβλήματος στη ρίζα του, η οποία είναι αντιμετώπιση των διακινητών.
Για το θέμα της Mare Nostrum εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών επισήμανε τη Δευτέρα ότι η επαναφορά της δεν είναι η λύση στις τραγωδίες στη Μεσόγειο, ενώ ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ συμπλήρωσε ότι η ΕΕ πρέπει να κινηθεί άμεσα προς συμφωνία για νέα μέτρα για να αποτραπούν περισσότεροι θάνατοι μεταναστών.
Ο Στέφεν Ζάιμπερτ αρνήθηκε επίσης ότι υπάρχει διάσταση απόψεων στο Βερολίνο ως προς τις επόμενες κινήσεις αφότου Γερμανοί αξιωματούχοι έστειλαν διαφορετικά μηνύματα την Κυριακή σχετικά με το ενδεχόμενο αναβίωσης της αποστολής διάσωσης Mare Nostrum.
Ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών, πολύ απρόθυμων να υποδεχθούν περισσότερα άτομα, την ώρα που η Ιταλία, η οποία έχει διασώσει περισσότερους από 11.000 ανθρώπους σε διάστημα μιας εβδομάδας, η Ελλάδα και η Ισπανία, φέρουν σχεδόν το σύνολο της μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι έντονα διχασμένες ως προς τον τρόπο αντίδρασης και διστάζουν να χαλαρώσουν τη μεταναστευτική τους πολιτική εν μέρει υπό το φόβο της ενίσχυσης των αντιευρωπαϊκών και αντιμεταναστευτικών κομμάτων που βρίσκονται ήδη σε άνοδο σε πολλές χώρες της ΕΕ.
