Η Ευρωπαϊκή Ενωση κάλεσε την Κυριακή το Ιράν να αναθεωρήσει την απόφαση της αφαίρεσης της διαπίστευσης επιθεωρητών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) που είναι επιφορτισμένοι με την εποπτεία του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.
«Η ΕΕ ζητεί επιμόνως από το Ιράν να αναθεωρήσει την απόφασή του χωρίς καθυστέρηση», δήλωσε εκπρόσωπος των 27 κρατών μελών.
Οι Βρυξέλλες, που διαδραματίζουν τον ρόλο του συντονιστή στην διεθνή συμφωνία του 2015 που προβλέπει τον περιορισμό των ατομικών δραστηριοτήτων της Τεχεράνης με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων κατά της Τεχεράνης, εξέφρασαν βαθιά ανησυχία για την απόφαση της Τεχεράνης.
«Η άμεση συνέπεια της απόφασης αυτής για την δυνατότητα της υπηρεσίας να φέρεις εις πέρας τις δραστηριότητες επαλήθευσης…είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική», δήλωσε ο εκπρόσωπος των 27.
Το Ιράν αφαίρεσε την διαπίστευση επιθεωρητών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA – Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας) που ήταν επιφορτισμένοι με τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, ανακοίνωσε το Σάββατο η IAEA καταδικάζοντας την «πρωτοφανή» αυτή ενέργεια.
«Η Ισλαμική Δημοκρατία με ενημέρωσε για την απόφασή της να αποσύρει την διαπίστευση πολλών έμπειρων επιθεωρητών της Υπηρεσίας», έγραψε σε ανακοίνωσή του ο γενικός διευθυντής Ραφαέλ Γκρόσι.
Με το μέτρο αυτό, που ακολουθεί άλλο πρόσφατο περιστατικό, «το Ιράν κατάργησε το ένα τρίτο της κεντρικής ομάδας των εμπειρογνωμόνων, γεγονός που επηρεάζει δραστικά την ικανότητα της IAEA να φέρει σε πέρας την αποστολή της και να εγγυηθεί τον ειρηνικό χαρακτήρα των πυρηνικών δραστηριοτήτων», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η μονομερής, δυσανάλογη και πρωτοφανής απόφαση αυτή αποτελεί βήμα προς την κακή κατεύθυνση και αποτελεί αχρείαστο πλήγμα σε μία ήδη τεταμένη σχέση, δήλωσε ο Ραφαέλ Γκρόσι καλώντας την ιρανική κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφασή της.
Εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια, η IAEA προσπαθεί να ασκήσει έλεγχο επί του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, το οποίο όλο και ενισχύεται, αν και η Τεχεράνη επιμένει να αρνείται ότι επιδιώκει την απόκτηση ατομικής βόμβας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στην ομάδα E3 (Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο) απείλησαν αυτήν την εβδομάδα την Τεχεράνη μέσω νέας απόφασης με την ευκαιρία της διάσκεψης των κυβερνητών στην έδρα της IAEA στην Βιέννη.
«Το Ιράν επιμένει στην απροκάλυπτη άρνησή του να συνεργασθεί με την Υπηρεσία», αναφέρεται στο σχετικό κείμενο. «Αν δεν εφαρμόσει τα ουσιαστικά και επείγοντα μέτρα που απαιτούνται, το Συμβούλιο θα πρέπει να είναι έτοιμο να λάβει άλλα μέτρα».
Οι δυτικές δυνάμεις επέλεξαν αυτήν την φορά την οδό της «κοινής απόφασης» που υποστηρίχθηκε από εξήντα περίπου χώρες και με την οποία ζητείται από την Τεχεράνη «να αναλάβει επειγόντως δράση» για την επίλυση της διένεξης με την IAEA.
Το Ιράν έχει σταδιακά απεκδυθεί των δεσμεύσεων που ανέλαβε στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας του 2015 για το πυρηνικό του πρόγραμμα αντιδρώντας στην αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία που αποφασίσθηκε το 2018 υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
Η συμφωνία του 2015 προβλέπει τον περιορισμό των ατομικών δραστηριοτήτων της Τεχεράνης με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων κατά της Τεχεράνης.
Οι συνομιλίες της Βιέννης για την διάσωση της συμφωνίας τον περασμένο χρόνο απέβησαν άκαρπες.