Οι αντάρτες από το Τιγκράι κατηγόρησαν χθες Σάββατο τις δυνάμεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στην Αντίς Αμπέμπα ότι σκότωσαν δεκάδες άμαχους σε καταυλισμό εκτοπισμένων στο βόρειο τμήμα της εμπόλεμης χώρας, παρά τις ενδείξεις πως το κυβερνητικό στρατόπεδο προχωρά σε άνοιγμα, επιδιώκοντας να αρχίσει διαδικασία «εθνικής συμφιλίωσης».
Αρκετές προσωπικότητες της αιθιοπικής αντιπολίτευσης αποφυλακίστηκαν το Σάββατο, μετά την απρόσμενη αμνηστία που ανακοινώθηκε την προηγουμένη από την κυβέρνηση ότι χορηγείται σε σημαίνοντες πολιτικούς κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων στελεχών του κόμματος της Τιγκράι.
Η απροσδόκητη ανακοίνωση πως χορηγείται αμνηστία στα πρόσωπα αυτά ακολούθησε την έκκληση για «εθνική συμφιλίωση» που απηύθυνε νωρίτερα προχθές Παρασκευή, με την ευκαιρία του εορτασμού των ορθόδοξων Χριστουγέννων με το παλαιό ημερολόγιο, ο πρωθυπουργός Άμπι Άχμεντ, η χώρα του οποίου σπαράσσεται εδώ και 14 μήνες από ιδιαίτερα αιματηρή ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στα ομοσπονδιακά στρατεύματα και αντάρτες του Μετώπου Απελευθέρωσης του Λαού της Τιγκράι (TPLF).
Όμως χθες Σάββατο, ο εκπρόσωπος του TPLF, ο Γκετάτσου Ρέντα, κατήγγειλε μέσω Twitter ότι επιδρομή τηλεκατευθυνόμενου μη επανδρωμένου αεροσκάφους (UAV) εναντίον καταυλισμού εκτοπισμένων «στοίχισε τη ζωή σε 56 αθώους αμάχους», προσθέτοντας πως ο απολογισμός των θυμάτων αυτός είναι ακόμη προσωρινός, στην μικρή πόλη Ντεντέμπιτ, στο βορειοδυτικό τμήμα της πολιτείας Τιγκράι.
Η κατηγορία αυτή δεν ήταν δυνατό να επαληθευτεί από ανεξάρτητες πηγές. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δεν απάντησαν όταν τους αναζήτησε το Γαλλικό Πρακτορείο για να σχολιάσουν. Η πρόσβαση στην Τιγκράι είναι περιορισμένη. Οι τηλεπικοινωνίες στην περιοχή παραμένουν κομμένες.
Ωστόσο, υπεύθυνος στο κυριότερο νοσοκομείο της Μεκέλε, της πρωτεύουσας της Τιγκράι, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι το νοσοκομείο της πόλης Σάιρ, όπου διακομίστηκαν τα θύματα, έκανε λόγο για 55 νεκρούς και 126 τραυματίες.
Ο κ. Γκετάτσου δεν διευκρίνισε πότε έγινε ο βομβαρδισμός.
Τουλάχιστον άλλοι τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν σε αεροπορική επιδρομή εναντίον καταυλισμού εσωτερικά εκτοπισμένων στην περιοχή, ανέφερε ο ΟΗΕ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Οι μαχητές του TPLF αποσύρθηκαν στα τέλη Δεκεμβρίου στο οχυρό τους, στην πολιτεία Τιγκράι, μετά την αντεπίθεση των ομοσπονδιακών δυνάμεων, που ανέκτησαν τον έλεγχο σειράς πόλεων στρατηγικής σημασίας.
Οι μάχες κόπασαν μετά την υποχώρηση του TPLF, όμως οι αντάρτες κατηγορούν την κυβέρνηση πως συνεχίζει τους φονικούς βομβαρδισμούς με UAVs στην Τιγκράι.
«Ενότητα»
Το TPLF, το κόμμα που κυβέρνησε την Αιθιοπία για σχεδόν τριάντα χρόνια, πήρε τα όπλα όταν ο πρωθυπουργός Άμπι Άχμεντ έστειλε τον Νοέμβριο του 2020 τον ομοσπονδιακό στρατό στην Τιγκράι για να απομακρύνει από την εξουσία και να συλλάβει την πολιτειακή κυβέρνηση – που ανήκε στην παράταξη – διότι αψηφούσε την εξουσία του, κατηγορώντας τη πως έστειλε μαχητές της να επιτεθούν σε βάσεις του στρατού.
Ο κ. Άμπι ανακήρυξε γρήγορα τη «νίκη» των ομοσπονδιακών ένοπλων δυνάμεων στην Τιγκράι στα τέλη του 2020, όμως αντεπίθεση του TPLF είχε αποτέλεσμα να ανακαταλάβουν στα τέλη του Ιουνίου πρακτικά ολόκληρη την πολιτεία και να προελάσουν στις γειτονικές Αμχάρα και Αφάρ.
Τον Νοέμβριο, οι αντάρτες διαβεβαίωναν πως είχαν φθάσει 200 χιλιόμετρα από την Αντίς Αμπέμπα, εξωθώντας πολλές χώρες να καλέσουν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν αμέσως τη χώρα.
Η σύρραξη εκτιμάται πως έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η Τιγκράι υφίσταται «de facto αποκλεισμό» της ανθρωπιστικής βοήθειας κι έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τρομακτικές ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων.
Ο κ. Άμπι, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, κάλεσε την Παρασκευή σε «ενότητα». Μολαταύτα χθες Σάββατο, καταφέρθηκε εκ νέου με σφοδρότητα εναντίον του «εξωτερικού και του εσωτερικού εχθρού», χαρακτηρίζοντας τα μέλη του TPLF «ερπετά»
Σύμφωνα με την κυβέρνησή του, σκοπός της αμνηστίας είναι «να ανοίξει ο δρόμος» για να υπάρξει «διαρκής λύση στα προβλήματα της Αιθιοπίας». «Το κλειδί για την εθνική ενότητα είναι ο διάλογος», ανέφερε σε ανακοίνωσή της, απαριθμώντας ονόματα ηγετών της αντιπολίτευσης και κορυφαίων στελεχών του TPLF στα οποία χορηγείται αμνηστία.
«Σημαντική χειρονομία»
Δεν είναι σαφές εάν η κυβέρνηση έχει προτείνει στο TPLF να αρχίσουν διαπραγματεύσεις. Το κόμμα αυτό χαρακτηρίζεται πλέον επισήμως «τρομοκρατική» οργάνωση από την Αντίς Αμπέμπα.
Την αμνηστία χαιρέτισαν τα Ηνωμένα Έθνη και η Αφρικανική Ένωση, που πρωτοστατούν στις διεθνείς προσπάθειες για να τερματιστεί η σύρραξη.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ο Τζουζέπ Μπορέλ, καταδίκασε τον βομβαρδισμό στον καταυλισμό εκτοπισμένων, προσθέτοντας πως «όλα τα μέρει πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία να τερματιστεί γρήγορα ο πόλεμος και να αρχίσει διάλογος».
Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που κατάγεται από την Τιγκράι, τόνισε μέσω Twitter ότι «έπειτα από έναν και πλέον χρόνο πολιορκίας, επτά εκατομμύρια άνθρωποι στην Τιγκράι (…) συνεχίζουν να υφίστανται επιθέσεις με UAVs (…). Τώρα, περισσότερο από ποτέ, η ειρήνη και η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει να αντικαταστήσουν το ταχύτερο τη βία και τον θάνατο».
Δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι κρατούμενοι αφέθηκαν ελεύθεροι. Το αντιπολιτευόμενο κόμμα Μπαλντέρας ανακοίνωσε την αποφυλάκιση του ιδρυτή του Έσκιντερ Νέγκα, μορφής της αντιπολίτευσης.
Στον κατάλογο των προσώπων στα οποία δόθηκε αμνηστία περιλαμβανόταν επίσης το όνομα του άλλοτε μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Τζαουάρ Μοχάμεντ, μέλους παράταξης των Ορόμο. Πρώην σύμμαχος του κ. Άμπι – που ανήκει επίσης στην εθνότητα των Ορόμο, την πολυπληθέστερη στη χώρα – ο κ. Τζαουάρ μετατράπηκε σ’ έναν από τους πιο σκληρούς επικριτές του.
Όπως και ο κ. Έσκιντερ, ο κ. Τζαουάρ είχε συλληφθεί τον Ιούλιο του 2020, μαζί με άλλες μορφές της αντιπολίτευσης, μετά το όργιο βίας που πυροδότησε η δολοφονία στην Αντίς Αμπέμπα τον αμέσως προηγούμενο μήνα του δημοφιλούς λαϊκού τραγουδιστή Χατσάλου Χαντέσα.