Ιωάννα Καβανόζη
Χιλιάδες γυναίκες δολοφονούνται κάθε χρόνο στο όνομα της «οικογενειακής τιμής». Οι οργανώσεις για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ορίζουν τα «εγκλήματα τιμής» ως πράξεις βίας, κυρίως δολοφονίες, που προέρχονται συνήθως από άνδρες μέλη μιας οικογένειας κατά γυναικών μελών της ίδιας οικογένειας τις οποίες θεωρούν πως προέβησαν σε πράξεις που “ατίμασαν” την οικογένεια.
Με πιο απλά λόγια, τα «εγκλήματα τιμής» διαπράττονται συνήθως από πατέρες, αδελφούς και συζύγους. Θύματα είναι συνήθως οι κόρες τους, οι αδελφές τους και οι γυναίκες τους. Η απιστία, οι προγαμιαίες σχέσεις, το φλερτ,η αντίδραση τους σε έναν γάμο, ο βιασμός ως και η έλλειψη ταλέντου στη μαγειρική είναι κάποιοι λόγοι για τους οποίους δολοφονούνται γυναίκες.Τις δολοφονίες αυτές τις βαφτίζουν «εγκλήματα τιμής».
«Εγκλήματα τιμής» διαπράττονται στο Αφγανιστάν, την Αίγυπτο, τη Βραζιλία, τη Βρετανία, την Ινδία, την Ιορδανία, το Ιράκ, το Ιράν, τον Ισημερινό, το Ισραήλ, την Ιταλία, το Μαρόκο, το Μπανγκλαντές, την Ουγκάντα, τη Σουηδία και την Τουρκία. Οι ευρωπαϊκές χώρες με διάφορες οργανώσεις προσπαθούν να μειώσουν αυτά τα εγκλήματα. Ωστόσο δεν φαίνεται να τα καταφέρνουν ιδιαίτερα αφού σε χώρες όπως η Σουηδία και η Γερμανία δεν υπήρχε μείωση αυτών των εγκλημάτων.
Σε έρευνα που έγινε στη Σουηδία το 65% των δολοφονιών αυτών γίνεται επειδή το θύμα αντιδράει σε έναν καταναγκαστικό γάμο.
Αρκετοί νόμοι έχουν εισαχθεί ή μεταρρυθμιστεί τα τελευταία χρόνια για την καταπολέμηση των καταναγκαστικών γάμων, των γάμων παιδιών και του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων. Επίσης το σουηδικό κοινοβούλιο ενέκρινε νόμο που αύξησε τη διάρκεια των ποινών φυλάκισης για όσους καταδικάστηκαν για εγκλήματα τιμής. Ωστόσο πολύ λίγες από τις υποθέσεις που διερευνήθηκαν από τις Αρχές οδήγησαν σε ετυμηγορία ενοχής.Στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδιά φοβούνται πολύ να καταθέσουν αφού νιώθουν ότι το κράτος δεν μπορεί να τους προστατέψει.
Στη Σουηδία πολλά από τα παιδιά που δέχονται πιέσεις για να παντρευτούν αυτόν που θα τους ορίσει η οικογένειά τους καταφεύγουν στις κοινωνικές υπηρεσίες με σκοπό να γλιτώσουν από την πίεση που δέχονται και από τη βία που τους ασκούν μέχρι να δεχθούν τον γάμο.Ωστόσο τα περισσότερα παιδιά που κατέφυγαν σε αυτές τις δομές είτε το έσκασαν είτε ξαναγύρισαν στις οικογένειες τους αφού όπως είπαν δεν ένιωθαν ασφαλείς.Ένας από τους λόγους είναι ότι σε αυτές τις δομές φιλοξενούνται παραβατικοί άνθρωποι οι οποίοι προσπαθούν να ενταχθούν ξανά στην κοινωνία.Επίσης πολλές φορές έχουν διαρρεύσει στις οικογένειες στοιχεία για τις δομές που ζητούσαν ένα καταφύγιο τα παιδιά με τα αποτελέσματα να είναι τραγικά.
Στη Σουηδία όπως και στη Γερμανία ένας εξαιρετικά μικρός αριθμός γονέων καταδικάζεται για κακοποίηση παιδιών και εγκλήματα τιμής.Σε πολλές περιπτώσεις οι ύποπτοι απαλλάσσονται από όλες τις κατηγορίες επειδή τα παιδιά τους φοβούνται να καταθέσουν.
Είναι δύσκολο να πειστεί ένα άτομο που υφίσταται εγκλήματα τιμής να έχει το θάρρος να αψηφήσει την οικογένεια του,να το καταγγείλει στην αστυνομία,να καταθέσει στο δικαστήριο και στη συνέχεια να διακόψει την επαφή.
Όλες οι Αρχές, συμπεριλαμβανομένης και της αστυνομίας, χρειάζονται περισσότερες γνώσεις για να μπορέσουν να βοηθήσουν τους νέους που ζουν υπό καταπίεση που σχετίζεται με την τιμή.
Αν υπάρξει η κατάλληλη εκπαίδευση των αρμόδιων υπηρεσιών ίσως θα υπάρξει και η ελπίδα για αυτά τα παιδιά.
