Περίπου 50 κινητοποιήσεις παγκοσμίως είναι προγραμματισμένες για το Σαββατοκύριακο, ενόψει της Διεθνούς Διάσκεψης για το Κλίμα, που ξεκινά τη Δευτέρα στο Παρίσι υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας: για τη φύλαξη των συμμετεχόντων στη διάσκεψη, που θα ανέλθουν σε 40.000 εκπροσώπους 195 χωρών, έχουν κινητοποιηθεί πάνω από 8.000 αστυνομικοί και στρατιώτες.
Χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στη Μελβούρνη κατά της κλιματικής αλλαγής ενόψει της διεθνούς διάσκεψης στο Παρίσι, στην πρώτη εκ των πολλών διαδηλώσεων που έχουν προγραμματιστεί αυτό το Σαββατοκύριακο στην Αυστραλία – τη χώρα με τις υψηλότερες κατά κεφαλήν εκπομπές, πάνω και από τον Καναδά ή τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Διαδηλώσεις και στη Μανίλα, την πρωτεύουσα των Φιλιππίνων, τις οποίες η Greenpeace χαρακτηρίζει ως μια από τις πιο ευάλωτες χώρες σε σχέση με την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Στην Ολλανδία πολίτες ξεκίνησαν πορεία από την Ουτρέχτη προς τη γαλλική πρωτεύουσα. Πρόσφατα δικαστήριο της χώρας έδωσε εντολή στο κράτος να μειώσει τις εκπομπές των αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 25% έως το 2020. «Πιστεύω ότι τώρα εξαιτίας της δικαστικής υπόθεσης και της έντονης πίεσης, η κυβέρνηση αρχίζει να επιταχύνει. Όμως νομίζω ότι πρέπει επιταχύνουμε ακόμη περισσότερο» είπε εκπρόσωπος των διοργανωτών της πορείας.
«Ο πλανήτης βρίσκεται στα χέρια μας» το κυρίαρχο σύνθημα
Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή αρχίζει στο Παρίσι τη Δευτέρα, με τη συμμετοχή 147 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
Δεν είναι μια απλή διεθνής διάσκεψη, καθώς αφενός δίνεται η παγκόσμια μάχη κατά της υπερθέρμανσης και αφετέρου αυτή λαμβάνει χώρα στον τόπο του τελευταίου μεγάλου τρομοκρατικού πλήγματος σε δυτική χώρα.
Κύριος στόχος είναι να ληφθούν μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι η μέση θερμοκρασία της Γης δεν θα υπερβαίνει τους 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής περιόδου, δηλαδή της περιόδου μεταξύ 1850 και 1900.
«Θέλουμε μια συμφωνία αλλά όχι οποιαδήποτε συμφωνία, μια συμφωνία η οποία θα είναι φιλόδοξη και δεσμευτική, που μπορεί να αναθεωρηθεί ώστε να επιτευχθεί ο στόχος μας και να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ παραμονές της Συνόδου.
Στον παγκόσμιο χάρτη είναι «σημαδεμένες» οι πιο ρυπογόνες χώρες στον κόσμο: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Ρωσία, η Βραζιλία και η Ινδία.
Από όλες αυτές, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Αλλά και η Κίνα είναι υπεύθυνη για την κλιματική αλλαγή, καθώς είναι η παγκόσμια δύναμη με τη μεγαλύτερη εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Σχεδόν το ένα τέταρτο των παγκόσμιων εκπομπών προέρχονται από την Κίνα.
Στο ίδιο μοτίβο, η Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές του πλανήτη, ενώ οι προτάσεις της για τη μείωση των εκπομπών έχουν επικριθεί ως ανεπαρκείς.
Η αποψίλωση των τροπικών δασών του Αμαζονίου είναι μια σημαντική αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη και η Βραζιλία καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την πάταξη της παράνομης υλοτομίας.
Η Ινδία έχει την τρίτη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου. Στη χώρα αυτή βρίσκονται οι 13 από τις 20 πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η αλλαγή του κλίματος είναι ορατή παντού, με τη μέση θερμοκρασία να έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου. Το φαινόμενο προκαλεί περισσότερους καύσωνες, ξηρασίες, πλημμύρες, ενώ η τήξη των πάγων στους πόλους ευθύνεται για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
«Ο πλανήτης βρίσκεται στα χέρια μας» είναι ένα από τα συνθήματα Διάσκεψης του Παρισιού. Απομένει να φανεί αν όντως υπάρχει η βούληση των κρατών να σώσουν το κοινό μας σπίτι.
Greenpeace: Τι γίνεται με την Ελλάδα;
Μέσα σε όλη αυτήν την άνευ προηγουμένου διεθνή πολιτική και οικονομική κινητοποίηση, η χώρα μας δυστυχώς μοιάζει να κινείται σε ρυθμούς άλλων δεκαετιών, κινδυνεύοντας να αποτελέσει μια εξαιρετικά δυσάρεστη έκπληξη στο Παρίσι, σημειώνει η Greenpeace.
Παρά το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας στις καθαρές πηγές ενέργειας και τη δυνατότητα κοινωνικά δίκαιης μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών, με έμφαση στην προστασία των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, η χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει παγώσει την ανάπτυξη των ΑΠΕ, αδιαφορεί για τις επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας, προωθεί σχεδόν αποκλειστικά επενδύσεις σε ακόμα περισσότερα ορυκτά καύσιμα (κυρίως λιγνίτη και πετρέλαιο στα νησιά) και λαμβάνει πρωτοβουλίες υποστήριξης (άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις) της παραγωγής ορυκτών καυσίμων.
Η περιβαλλοντική οργάνωση επισημαίνει πως ο Έλληνας πρωθυπουργός μπορεί να αξιοποιήσει την ιστορική ευκαιρία που παρουσιάζεται στο Παρίσι και να ανακοινώσει φιλόδοξο δεκαετές πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης 1 εκατ. κτιρίων, το οποίο συμπεριλαμβάνει δωρεάν εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε τουλάχιστον 300.000 νοικοκυριά. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβάλει θετικά στις συνομιλίες στο Παρίσι και να αποτελέσει έμπνευση για άλλες χώρες, επισημαίνει η Greenpeace, που έχει παρουσιάσει σχέδιο χρηματοδότησης του συγκεκριμένου προγράμματος, και καλεί τους πολίτες να πιέσουν τον Αλέξη Τσίπρα στέλνοντάς του ηλεκτρονικό μήνυμα μέσω αυτής της σελίδας.
#COP21: Μπορεί να επιτευχθεί στο Παρίσι μια νομικά δεσμευτική συμφωνία;
Τα περισσότερα μέλη της επιστημονικής κοινότητας συμφωνούν σε μια πραγματικότητα: την επόμενη δεκαετία οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν δραστικά, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα όσον αφορά την κλιματική αλλαγή.
Το ζήτημα όμως δεν είναι αν συμφωνούν οι επιστήμονες, αλλά αν είναι θετικές προς αυτή την κατεύθυνση οι κυβερνήσεις: για να επιτευχθεί η σωτηρία του πλανήτη, πρέπει να προηγηθεί μια διεθνής δεσμευτική συμφωνία για την κλιματική αλλαγή στη διάσκεψη του Παρισιού. Μόνο τότε, κατά πολλούς, θα κριθεί επιτυχημένη η διάσκεψη της γαλλικής πρωτεύουσας, η επονομαζόμενη και COP21.
Η διάσκεψη είναι μια ευκαιρία για να θεσμοθετηθούν κανόνες που αφορούν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέσω μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας που θα αφορά το σύνολο των βιομηχανικών κρατών του πλανήτη. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι περισσότερο από ποτέ υπάρχει μια ευκαιρία τα κράτη να φτάσουν σε μια ουσιαστική και δεσμευτική συμφωνία, έτσι ώστε να ελεγχθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι έχει προειδοποιήσει ότι οι συνομιλίες του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή δεν θα επιφέρουν μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για τις χώρες, ώστε αυτές να προχωρήσουν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Σύμφωνα όμως με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ δεν υπάρχει καμία συμφωνία χωρίς νομικά δεσμευτικούς στόχους. Στις 12 Νοεμβρίου είχε πει από τη Μάλτα: «Εάν η σύμβαση δεν είναι νομικά δεσμευτική, δεν θα υπάρξει συμφωνία».
Ο Άντονι Χόμπλι από το Carbon Tracker Initiative λέει ότι δεν θα ήταν το τέλος του κόσμου αν δεν υπάρξει μια νομικά δεσμευτική συμφωνία στη διάσκεψη: «Μια τέτοια συνθήκη θα απαιτούσε επικύρωση από το Κογκρέσο των ΗΠΑ και εξ αυτού είναι άγνωστο αν οι προσδοκίες μας επί του παρόντος είναι ρεαλιστικές».
Τι θα γίνει με τις ευάλωτες ή αναπτυσσόμενες χώρες;
Ο Γιάνος Πάζστορ, ανώτερος αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, λέει πως η όποια συμφωνία πρέπει να έχει κατά νου τις χώρες που δεν διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα για να αναλάβουν δράση: «Πρέπει να υπάρξει αλληλεγγύη σε όσους είναι πιο ευάλωτοι και σε εκείνους που είναι λιγότερο ικανοί να αναλάβουν δράση, χωρίς οικονομική και τεχνολογική υποστήριξη».
«Πρέπει επίσης να είναι αξιόπιστη (η συμφωνία) όσον αφορά το τι κάνουν οι χώρες, αλλά και αξιόπιστη όσον αφορά τα όσα προτείνονται, όπως η οικονομική υποστήριξη» προσθέτει.
Η αλληλεγγύη είναι επίσης ένα βασικό ζήτημα για τη Σελίν Ραμστέιν από το Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Όπως δήλωσε, η χρηματοδότηση και η μεταφορά τεχνολογιών πρέπει να βοηθούν τις χώρες να ακολουθούν τις δεσμεύσεις τους για την αλλαγή του κλίματος. Επισήμανε δε ότι πρέπει να δεσμευτεί και ο ιδιωτικός τομέας, όχι μόνο οι κρατικές οντότητες.
Ένα φόρουμ που εκπροσωπεί τις λεγόμενες ευάλωτες χώρες κατά τη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή έκανε έκκληση για κλιμακούμενη χρηματοδότηση για το κλίμα, να εξασφαλιστεί η ισόρροπη κατανομή από το 2020 και μετά, όπως επίσης να ενισχυθεί η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η συνεργασία για την προώθηση της καινοτομίας.
Να υπάρξει ένας αξιόπιστος στόχος για τη μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη
Είναι πολύ μεγάλη η συζήτηση για το πόσο θα πρέπει να προσπαθήσουμε ώστε να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο de facto στόχος είναι φαινομενικά 2 βαθμοί Κελσίου, αλλά η γαλλική κυβέρνηση λέει ότι θα ήταν ευχαριστημένη ακόμη και με 1,5 βαθμό Κελσίου.
Αλλά και το φόρουμ που εκπροσωπεί τις αποκαλούμενες ευάλωτες χώρες κατά τη διάσκεψη ζήτησε επίσης 1,5 βαθμό Κελσίου ή και λιγότερο.
Ο Μάικλ Κολομπιέρ, ερευνητής στο IDDRI, προειδοποιεί: «Επιστρέφοντας στον 1,5 βαθμό Κελσίου θα ήταν ένα τεράστιο ρίσκο, που θα θέσει τις χώρες μπροστά από έναν πανύψηλο τοίχο. Διότι για να φθάσουμε σε αυτούς τους βαθμούς πρέπει σχεδόν να σταματήσουμε να αναπνέουμε. Αλλά και +2 βαθμούς Κελσίου να έχουμε, είναι μια σημαντική πρόοδος».
Η Σελίν Ράμσταϊν από το Ινστιτούτο Αειφόρου Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων δήλωσε: «Μια καλή συμφωνία θα ήταν καταλύτης ώστε σε πέντε χρόνια να υπάρξει νέα συνάντηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων για να μετριαστούν οι εκπομπές».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας θεωρεί ότι οι εθνικοί στόχοι για το κλίμα θα πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά για να «δοκιμαστούν στην πράξη», καθώς και ότι πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος παρακολούθησης των επιτευγμάτων.
Το θέμα δεν αφορά αποκλειστικά τις κυβερνήσεις
Ο Χόμπλι λέει ότι μια πιθανή συμφωνία πρέπει «να αναγνωρίσει πως δεν είναι όλα θέμα των κυβερνήσεων και της πολιτικής, αλλά αφορά επίσης τις καθαρές τεχνολογίες, την απόδοση και τη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αναφέρει: «Είναι σαφές ότι ο τομέας της ενέργειας πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, αν οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών δεν πετύχουν. Βλέπουμε αυξανόμενη συναίνεση μεταξύ των χωρών, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι επαρκή και ότι οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί τηρούνται».
Ο ίδιος οργανισμός ζητά έμφαση στην ενεργειακή απόδοση, μείωση των σταθμών παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, αύξηση των επενδύσεων σε τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από 270 δισεκατομμύρια σε 400 δισ. το 2030, σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων μέχρι το 2030 και μείωση των εκπομπών μεθανίου.
Η Πρωτοβουλία Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου για το Κλίμα αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση: «Για εμάς, ως προμηθευτές ενέργειας, και για τους καταναλωτές ενέργειας, η πρόκληση είναι ότι η κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης ενέργειας με χαμηλότερες εκπομπές είναι πιθανό να είναι πιο περίπλοκη, τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
»Ωστόσο, οι επενδύσεις σε φυσικό αέριο, σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογίες αερίων του θερμοκηπίου όπως η CCS, θα συμβάλουν σημαντικά στη μείωση του κόστους και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής για τις μελλοντικές γενιές. Είναι η ελπίδα μας ότι η COP21 θα βοηθήσει να ξεπεραστούν οι προκλήσεις αυτές, ώστε να μας θέσει σε μια προοδευτική πορεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Ενίσχυση 16 δισ. δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα κατά της κλιματικής αλλαγής στην Αφρική
Κονδύλια ύψους 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων απελευθερώνει η Παγκόσμια Τράπεζα κατά της κλιματικής αλλαγής. Το Επιχειρηματικό Σχέδιο Αφρικανικό Κλίμα περιλαμβάνει επενδύσεις που αφενός θα καταστήσουν τη μαύρη ήπειρο ανθεκτική έναντι των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και αφετέρου θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε οικολογικές μορφές ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Μακτάρ Ντιόπ, αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας, αρμόδιο για την Αφρική, «θα είναι μια ευκαιρία να κινηθούμε σε ένα αναπτυξιακό μονοπάτι βασισμένο στην έξυπνη γεωργία, στο ανθεκτικό στο κλίμα έδαφος, στη διαχείριση δασών και παράκτιων ζωνών. Μια ευκαιρία να στηρίξουμε τις οικονομίες των ωκεανών».
Το σχέδιο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων στον Νίγηρα, στη λίμνη Τσαντ και στις λεκάνες του Ζαμβέζη, μέσω της μείωσης της διάβρωσης των ακτών και της ενίσχυσης της αντιπλημμυρικής προστασίας.
Πηγή: euronews, ΟΗΕ, Greenpeace
Διαβάστε επίσης:
«Επιστρατεύουν» 11.000 αστυνομικούς εν όψει της Συνόδου για το Κλίμα στο Παρίσι
