Διαμορφώνονται συνθήκες σύγκρουσης ΗΠΑ – Τουρκίας

Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε η Άγκυρα εμμέσως πλην σαφώς απέστειλε τελεσίγραφο προς τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις να αποσύρουν αμέσως τις μονάδες που έχουν εγκαταστήσει στην πόλη Menbiç, 40 χιλιόμετρα νοτίως των τουρκικών συνόρων και σε ελάχιστη απόσταση από το σημείο όπου βρίσκονται τώρα οι τουρκικές δυνάμεις στην επαρχία Αφρίν της Συρίας. 

Στο τελεσίγραφο-προειδοποίηση επίσημα αναφέρθηκαν κατά τις προηγούμενες 48 ώρες τόσο ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Τη Δευτέρα το πρωί ο επικεφαλής του αμερικανικού ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Joseph Votel, ανακοίνωσε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο πως οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους σε αυτήν την κωμόπολη και, άρα, δεν ικανοποιείται το τουρκικό αίτημα.

Υπό τις παρούσες συνθήκες και ενώ οι τουρκικές δυνάμεις επιχειρούν με κόπο στα βουνά του Αφρίν κατά των κουρδικών δυνάμεων που είναι εξοπλισμένες από τους Αμερικανούς, η άρνηση των ΗΠΑ να «διευκολύνουν» την τουρκική επιχείρηση οδηγεί αναπόφευκτα σε δύο συμπεράσματα: α) ώρα με την ώρα οι σχέσεις Άγκυρας – Ουάσινγκτον επιδεινώνονται και μάλιστα με εκθετική πρόοδο και β) εκ των πραγμάτων ΗΠΑ και Τουρκία αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο στρατιωτικής «επαφής» στη γραμμή του μετώπου εντός της επαρχίας Αφρίν και εντός του συριακού εδάφους. 

Η εφημερίδα «Hürriyet» την εξέλιξη αυτή την ανήρτησε πρωτοσέλιδο στην ηλεκτρονική της έκδοση αργά το πρωί της Δευτέρας.

Υπενθυμίζεται πως το σύνολο του σύγχρονου αντιαρματικού εξοπλισμού των Κούρδων μαχητών στο Αφρίν έχει παραχωρηθεί από το οπλοστάσιο των ΗΠΑ και συμπεριλαμβάνει φορητά οπλικά συστήματα τελευταίας γενιάς. Έτσι εξηγείται η βραδεία πρόοδος των τεθωρακισμένων δυνάμεων της Τουρκίας και οι απώλειες που έχουν υποστεί σε άρματα τύπου Leopard γερμανικής κατασκευής που χρησιμοποιεί το τουρκικό επιτελείο στην επιχείρηση αυτή. 

Στα όρια σύγκρουσης οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας

Η προειδοποίηση της αμερικανικής κυβέρνησης στην Τουρκία «για προσεκτικές κινήσεις» κατά τη στρατιωτική της επιχείρηση στη βόρειο Συρία αυξάνει την ένταση ανάμεσα στις δύο σύμμαχες στο ΝΑΤΟ χώρες.

Το χειρότερο σενάριο δεν αποκλείει και σύγκρουση. Τόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ ΝτόναλντΤραμπ όσο και ο υπουργός Άμυνας Τζέιμς Μάτις, με αυστηρές προειδοποιήσεις τους προς τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, τον καλούν να επιδείξει «εγκράτεια», καθώς η Άγκυρα προωθεί τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις και πέραν της περιοχής του Αφρίν.

Η Τουρκία απέρριψε τις προτροπές της Ουάσινγκτον, επιμένοντας πως δεν πρόκειται να περιορίσει την προώθηση των στρατευμάτων της και πως θα προχωρήσει δυτικότερα στην πόλη Manbij (40 χιλιόμετρα από τα τουρκικά σύνορα), καταδιώκοντας τους Κούρδους μαχητές της Συρίας (τους αποκαλεί τρομοκράτες) του YPG – συμμάχους των ΗΠΑ.

Στην περιοχή αυτή όμως οι ΗΠΑ διαθέτουν στρατιωτική δύναμη υποστηρίζοντας τους Κούρδους του YPG.
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ στις 26 Ιανουαρίου επέκρινε για ακόμη μία φορά τις ΗΠΑ, επειδή ανεφοδιάζουν με όπλα τις δυνάμεις του YPG.

Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε: «Οι τρομοκράτες στη Manbij συνεχίζουν να βάλλουν προκλητικά εναντίον των δυνάμεών μας. Αν οι Αμερικανοί δεν τους σταματήσουν, θα τους σταματήσουμε εμείς».

Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο ανακοίνωσε στις 28 Ιανουαρίου πως οι στρατιωτικές δυνάμεις της Τουρκίας σε συνεργασία με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό κατέλαβαν το στρατηγικό όρος Μπουρσάγια.

Οι «New York Times» επισημαίνουν πως η τουρκική επιχείρηση εναντίον της Manbij «θα μπορούσε να φέρει σε απευθείας αντιπαράθεση (σ.σ.: την Τουρκία) με τις αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην περιοχή, με απρόβλεπτα επακόλουθα».

Το παράδοξο είναι, πάντως, ότι τόσο τα τουρκικά μαχητικά που βομβαρδίζουν την περιοχή όπου προωθούνται οι τουρκικές δυνάμεις όσο και τα αμερικανικά μαχητικά που πραγματοποιούν επιδρομές εναντίον των τζιχαντιστών στην περιοχή απογειώνονται από το ίδιο αεροδρόμιο, το Ιντσιρλίκ, στη νότια Τουρκία.

Υπάρχει και το πλέον απαισιόδοξο σενάριο, πέραν της εσωτερικής αναταραχής στο ΝΑΤΟ, σε περίπτωση αμερικανοτουρκικής εμπλοκής: να διευρυνθεί η σύγκρουση με την εμπλοκή συριακών, ρωσικών και ιρανικών δυνάμεων.

Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Bekir Bozdağ επέκρινε τους αξιωματούχους των ΗΠΑ ότι κάνουν αντιφατικές δηλώσεις αναφορικά με την επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας» στη συριακή Αφρίν, επαναλαμβάνοντας την απειλή ότι οι τουρκικές δυνάμεις «θα ξεκαθαρίσουν το Manbij και την περιοχή ανατολικά του Ευφράτη».

Εκείνο που παραλείπεται να αναφερθεί στα διεθνή σχόλια για τις εξελίξεις στη Συρία είναι πως τόσο οι αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν σε συριακό έδαφος όσο και οι τουρκικές που έχουν ήδη εισβάλει παραβιάζουν κατάφωρα τον διεθνή νόμο, καθώς δεν διαθέτουν έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ούτε έχουν προσκληθεί από τη νόμιμη συριακή κυβέρνηση.

Επί επτά χρόνια ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ισχυρίζονται πως επενέβησαν στη Συρία «για να κατανικήσουν τους τζιχαντιστές της αλ Κάιντα και των συναφών τρομοκρατικών ομάδων», τις οποίες ωστόσο υποστήριζαν προηγουμένως σε μια προσπάθεια ανατροπής του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ αλ  Άσαντ.
Ο επτάχρονος πόλεμος, όμως, είχε δείξει πως πλησιάζει στο τέλος του μετά την επέμβαση ρωσικών δυνάμεων, σε συνεργασία με ιρανικές καθώς και με τη Χεσμπολά από τον Λίβανο.

Παραιτήθηκε ο Τούρκος αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς

O πρώην βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Umut Oran παραιτήθηκε από τη θέση του αντιπροέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, σε ένδειξη διαμαρτυρίας μετά την έκδοση ανακοίνωσης από τη διεθνή οργάνωση Σοσιαλδημοκρατικών, Σοσιαλιστικών και Εργατικών κομμάτων, «για ανθρωπιστική καταστροφή» από την τουρκική εισβολή στη Συρία.

Ο Oran χαρακτήρισε την ανακοίνωση «απαράδεκτη, επειδή δεν αναλύει τις εξελίξεις στην περιοχή» και υπέβαλε την παραίτησή του στις 27 Ιανουαρίου.

Πληροφορίες από Asia Times – hurriyetdailynews.com