Der Spiegel: "Goodbye Europe!"

Του Κώστα Μπετινάκη

Με εξώφυλλο υψωμένο το μεσαίο δάχτυλο με την εικόνα του Ντόναλντ Τραμπ, το νέο τεύχος του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, υπενθυμίζει την αναστάτωση που προκάλεσε στις ευρωπαϊκές χώρες η αποχώρηση των ΗΠΑ που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα, ο Αμερικανός πρόεδρος από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Heiko Maas δήλωσε στο Der Spiegel, για την αμερικανική αποχώρηση από τη συμφωνία με το Ιράν, ότι «οι ΗΠΑ δείχνουν ελάχιστη θέληση ώστε να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητα των επιχειρημάτων των συμμάχων τους». Για να προσθέσει πως «αυτό αποτελεί πλήγμα στους διατλαντικούς δεσμούς».

Στο άρθρο του γερμανικού περιοδικού, με τίτλο «Καιρός για την Ευρώπη να περάσει στην Αντίσταση», υποστηρίζεται πως «ο Τραμπ επαγγέλλεται την καταστροφή», υπενθυμίζοντας ότι είχε λίγο καιρό πριν ανακοινώσει πως οι ΗΠΑ αποχωρούν και από την Παρισινή συμφωνία για τις κλιματολογικές αλλαγές.

Το προκλητικό εξώφυλλο του περιοδικού δημοσιεύθηκε μόλις μία ημέρα μετά την δήλωση της καγκελαρίου Μέρκελ ότι «η Ευρώπη δεν θα πρέπει πλέον να βασίζεται στις ΗΠΑ και θα πρέπει να αναλάβει να πάρει τα ζητήματα στα ίδια της τα χέρια»
Άποψη που συμμερίζεται και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν που δήλωσε πως «κάτι θα πρέπει να γίνει», μετά την απονομή σ΄αυτόν του βραβείου «Καρλομάγνος», στο Άαχεν.

Γεγονός πάντως αποτελεί πως η κίνηση Τραμπ, συνένωσε περισσότερο από κάθε τι άλλο τα πρόσφατα χρόνια, τους Ευρωπαίους ηγέτες, χαρακτηρίζοντας την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία με το Ιράν ως «ανεύθυνη πράξη».

Η αμερικανική αποχώρηση από την συμφωνία θεωρείται από τους σχολιαστές ως «η πλέον επικίνδυνη και ρηξικέλευθη απόφαση της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής μετά την απόφαση για εισβολή στο Ιράκ το 2003».

Η ατμόσφαιρα που επικρατεί στις Βρυξέλες, το Παρίσι και το Βερολίνο, θυμίζει την περίοδο λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος των ΗΠΑ (και της Βρετανίας) εναντίον του Ιράκ –παρ΄ όλο που και τότε πολλά ευρωπαϊκά κράτη είχαν αρνηθεί να ακολουθήσουν.

Όχι μόνον επειδή η διεθνής ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί προκαλεί νέα μεγάλη ένταση στην βεβαρημένη περιοχή της Μέσης Ανατολής, λόγω του πολέμου στη Συρία, αλλά και της απειλής ενός νέου, εναντίον του Ιράν.

Ήδη ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ρουχανί έχει απειλήσει πως η χώρα του θα επιστρέψει στην διαδικασία του εμπλουτισμού ουρανίου κάτι που λίγες αμφιβολίες δημιουργεί πως θα προκαλούσε νέα επικίνδυνη σύγκρουση. Αυτό ήδη φάνηκε από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις ανάμεσα στις δυνάμεις των Ιρανών ‘Quds΄ που δρουν στη Συρία με τους Ισραηλινούς.

Η επιθετική πολιτική που εκφράζεται τώρα από την Ουάσινγκτον εναντίον του Ιράν, αποτελεί άμεση πολιτική επίθεση και εναντίον της ευρωπαϊκής υπερηφάνειας σε θέματα εξωτερικής πολιτικήςΗ επιθετική πολιτική που εκφράζεται τώρα από την Ουάσινγκτον εναντίον του Ιράν, αποτελεί άμεση πολιτική επίθεση και εναντίον της ευρωπαϊκής υπερηφάνειας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν ομοφωνία στην αντιμετώπιση ενός διεθνούς ζητήματος που δημιουργήθηκε από τις ΗΠΑ. Ομοφωνία που δεν είχαν κατορθώσει να εκφράσουν με την απόφαση της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως δείχνει ενότητα για την αμερικανική αποχώρηση από την συμφωνία με το Ιράν, με την αρμόδια για τις Εξωτερικές Υποθέσεις Φεντέρικα Μογκερίνι να δηλώνει πως «η συμφωνία ήταν απόδειξη της επιρροής που μπορεί να έχει η ευρωπαϊκή διπλωματία». Και επέδειξε αντίγραφο της επίμαχης συμφωνίας, με τις υπογραφές όσων συμμετείχαν και ανάμεσά τους του τότε Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών John Kerry.

Εντονότατη και η αντίδραση από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλον Γιούνκερ ο οποίος δήλωσε πως «η Ευρώπη θα πρέπει να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ στην παγκόσμια αρένα».

Οι Ευρωπαίοι κατηγορούν τον Ντόναλντ Τραμπ, επειδή δεν είχε κάποιο επιχείρημα για την αμερικανική αποχώρηση τη συγκεκριμένη στιγμή από τη συμφωνία με το Ιράν, μιας και η Τεχεράνη δεν είχε προκαλέσει.

Για να ολοκληρωθεί η προκλητικότητα της διακυβέρνησης Τραμπ απέναντι στην Ευρώπη, ήρθε και η δήλωση του νέους πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Βερολίνο Richard Grenell ο οποίος με tweet την περασμένη εβδομάδα απαίτησε από τις γερμανικές επιχειρήσεις «να σταματήσουν να κάνουν δουλειές με το Ιράν».
Κάτι που θεωρήθηκε από τους Γερμανούς περισσότερο ως εντολή αποικιακής δύναμης, παρά διπλωμάτη φίλης και συμμάχου χώρας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πρόεδρος των ΗΠΑ έρχεται σε σύγκρουση με τους ευρω-ατλαντικούς συμμάχους. Εκτός από την αποχώρηση από την Παρισινή Συμφωνία για το Κλίμα –παρά τις έντονες ευρωπαϊκές αντιρρήσεις – υπάρχουν και δηλώσεις του πως «είναι έτοιμος να αρχίσει εμπορικό πόλεμο με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Και η Τουρκία

Η σύμμαχος στο ΝΑΤΟ αλλά και από καιρό με αίτηση για υποψήφιο μέλος στην ΕΕ, Τουρκία, επίσης είναι αντίθετη με την αμερικανική αποχώρηση από την επίμαχη συμφωνία. Επειδή τα οικονομικά αντίποινα εναντίον της Τεχεράνης θα μπορούσαν να πλήξουν την δοκιμαζόμενη τουρκική οικονομία για την οποία το Ιράν αποτελεί σημαντικό εμπορικό εταίρο.

«Δεν χρειαζόμαστε νέες κρίσεις στην περιοχή», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν, σε συνέντευξή του στο CNN, επισημαίνοντας τις «διεθνείς επιπτώσεις. Με τον υπουργό Οικονομικών της Τουρκίας Nihat Zeybekci να δηλώνει πως η κατάσταση που δημιουργήθηκε με την αμερικανική απόφαση για απόσυρση με το Ιράν, «αποτελεί ευκαιρία»…