Σήμερα συμπληρώνονται 80 χρόνια από το 1944 όταν και έγινε η εισβολή των συμμαχικών δυνάμεων από την Μεγάλη Βρετανία στις Νορμανδικές ακτές της Γαλλίας για την απελευθέρωσή της και για την εν συνεχεία επίθεση στη Γερμανία.
Η επιχείρηση αυτή, που έλαβε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ηγεμών» (Operation Overlord) σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από τον Ανώτατο Συμμαχικό Διοικητή της Συμμαχικής Εκστρατευτικής Δύναμης (SHAEF) Στρατηγό Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.
Περίπου 7.000 συμμαχικά σκάφη όλων των ειδών συμμετείχαν στην μεγαλύτερη ναυτική επιχείρηση στην ιστορία με κωδικό όνομα Ποσειδών (Neptune) μεταφέροντας πάνω από 150.000 άνδρες των συμμαχικών δυνάμεων στις ακτές της κατεχόμενης από τους Ναζί Γαλλίας.
Θα ακολουθήσει η επιχείρηση Overlord για την κατάληψη της Νορμανδίας, με τη συμμετοχή άνω των 3 εκατομμυρίων ανδρών και με την οποία θα δρομολογηθεί η απελευθέρωση της Γαλλίας από τις ναζιστικές δυνάμεις και θα ανοίξει ο δρόμος για τη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων στο Δυτικό μέτωπο.
Η ελληνική συμμετοχή στην απόβαση
Οι κορβέτες τύπου «Flower» του ελληνικού πολεμικού ναυτικού «Κριεζής II» και «Τομπάζης II» με πλήρωμα συνολικά 155 ανδρών, συμμετείχαν ενεργά από το 1943 στις επιχειρήσεις των Ατλαντικού ωκεανού συνοδεύοντας συμμαχικές νηοπομπές, αλλά και στις επιχειρήσεις της απόβασης στη Νορμανδία.
Χάρις στα πλοία αυτά, το όνομα της χώρας μας συμπεριλήφθηκε στο ανακοινωθέν που ακούστηκε στο πρωινό δελτίο ειδήσεων του BBC της 6ης Ιουνίου 1944 σε όλο τον κόσμο, που έλεγε: «Ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, του Καναδά, της Πολωνίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας και της Ελλάδος ενήργησαν σήμερα απόβαση εις την Ευρώπην».
Όπως αναφέρει σε άρθρο του ο ναύαρχος ε.α. Ηρακλής Καλογεράκης: «Πριν οι Γερμανοί φτάσουν στην Αθήνα, τα πλοία του Στόλου μας διέφυγαν στην Αίγυπτο, απ’ όπου μαζί με τους συμμάχους, συνέχισαν τον αγώνα ενάντια στον Άξονα. Επειδή όμως τα πλοία ήταν παλιά, ζητήθηκε το 1943 ο εκσυγχρονισμός του στόλου μας. Για τον λόγο αυτό και του ότι η χώρα μας είχε χάσει κατά την γερμανική εισβολή 20 πλοία, μας δόθηκαν “επί δανεισμώ” από τη Βρετανία εννέα πλοία: Ήταν τα αντιτορπιλικά “Ναυαρίνον” και “Σαλαμίς”, τα αντιτορπιλικά συνοδείας τύπου Hunt “Κρήτη”, “Αιγαίο” και “Άστιγξ” και οι κορβέτες τύπου Flower “Αποστόλης”, Σαχτούρης, Τομπάζης και Κριεζής».
Δείτε την εκπομπή «Παρασκήνιο» από το Αρχείο της ΕΡΤ για τους Έλληνες που συμμετείχαν στην απόβαση της Νορμανδίας:
Στο επεισόδιο αυτό της σειράς ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία Ηλία Γιαννακάκη και παραγωγής 2001, αναφέρεται στη συμμετοχή της κορβέτας «ΚΡΙΕΖΗΣ» στην απόβαση στη Νορμανδία μέσα από τις διηγήσεις και τις αναμνήσεις παλαίμαχων αξιωματικών και ανδρών του πληρώματος του πολεμικού σκάφους, των Γιώργου Πατελάρου, νοσοκόμου, Μιχάλη Παπανδρέου, μηχανικού, Κώστα Καρανικόλα, πυροβολητή, Γρηγόρη Παυλάκη ύπαρχου, και Ευστράτιου Καρπούζη, ασυρματιστή. Μιλούν στην εκπομπή «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ» για την κατάσταση στην Ελλάδα και την Ευρώπη κατά τη διάρκεια του πολέμου, τα προσωπικά τους βιώματα, τις μάχες στις οποίες έλαβαν μέρος, την πειθαρχία και την εκπαίδευσή τους στο σκάφος, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ του πληρώματος. Περιγράφουν τη συμμετοχή τους στις νηοπομπές των συμμάχων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την αναμέτρηση με το ναυτικό και την αεροπορία της ναζιστικής Γερμανίας, την καθημερινότητα στο πλοίο και μοιράζονται προσωπικές ιστορίες και αφηγήσεις από τη θητεία τους ως μέλη πληρώματος της κορβέτας Κριεζής. Εξαίρουν το ποιόν του κυβερνήτη του πλοίου Δημήτρη Κιοσέ, τη θέση του «ΚΡΙΕΖΗΣ» τις πρώτες στιγμές της απόβασης και περιγράφουν την επιστροφή στην Ελλάδα και το πολιτικό κλίμα λίγο πριν τα Δεκεμβριανά. Αναφέρονται επίσης στην παρασημοφόρηση των επιζώντων του «ΚΡΙΕΖΗΣ» από τη Γαλλική Πρεσβεία και εκφράζουν το παράπονό τους για τη μη αναγνώριση της προσφοράς τους από την πατρίδα. Οι Έλληνες βετεράνοι με ιδιαίτερη λεπτομέρεια περιγράφουν τα γεγονότα πριν και κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της απόβασης στη Νορμανδία μέσα από το πολεμικό πλοίο Κριεζής και τη συνεισφορά του στη τεράστια συμμαχική στρατιωτική επιχείρηση. Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου παρουσιάζονται σκηνές από την ταινία «Η Μεγαλύτερη Μέρα» (The Longest Day, 1962), αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό από τα γεγονότα της εποχής, αλλά και φωτογραφικό υλικό από τα προσωπικά αρχεία των βετεράνων. Έτος παραγωγής: 2001/ Σκηνοθεσία: Ηλίας Γιαννακάκης.
