Το ακροδεξιό, ισλαμοφοβικό κόμμα του Χερτ Βίλντερς κέρδισε με διαφορά στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες, Τετάρτη (22/11), στην Ολλανδία, σύμφωνα με τα exit polls, ένας εκλογικός σεισμός που κινδυνεύει να έχει γίνει αισθητός σε όλη την Ευρώπη.
Το PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) συγκεντρώνει 35 από τις 150 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ipsos, μια πλειοψηφία που θεωρείται πολύ άνετη καθώς η κάτω βουλή είναι κατακερματισμένη. Η συμμαχία των Πράσινων- Εργατικών, της οποίας ηγείται ο Φρανς Τίμερμανς, έρχεται στη δεύτερη θέση με 25 έδρες, ενώ το κεντροδεξιό VDD συγκεντρώνει 24.
Το αντιμεταναστευτικό μήνυμα του Βίλντερς φαίνεται ότι είχε απήχηση στους Ολλανδούς ψηφοφόρους, αλλά αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα καταφέρει να γίνει Πρωθυπουργός της χώρας.
«Δεν μπορείτε πλέον να αγνοείτε» το PVV, τόνισε ο Βίλντερς καλώντας τα άλλα κόμματα να συνεργαστούν για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
With nearly all votes counted this is the result of the 🇳🇱 elections in terms of seats in the Parliament. Will pro-🇪🇺 and presently governing liberal VVD join a coalition with right populist PVV and the new NSC? And what would the policies look like? All eyes are on The Hague. pic.twitter.com/qM5flxvzaJ
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ— Carl Bildt (@carlbildt) November 23, 2023
Πριν από τις εκλογές οι ηγέτες των τριών άλλων μεγάλων κομμάτων διαβεβαίωναν ότι δε θα συμμετάσχουν σε κυβέρνηση υπό το PVV.
Όμως μετά τα exit polls ο Πίτερ Όμτζιγκτ — επικεφαλής ενός νέου κόμματος, του Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου (NSC), που επίσης έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό — δήλωσε «διαθέσιμος» να ηγηθεί της Ολλανδίας, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η διαδικασία «δε θα είναι εύκολη». Το NSC, που ιδρύθηκε το καλοκαίρι, συγκέντρωσε 20 έδρες.
🇳🇱 94% of the votes have been counted and the PVV is now looking no longer looking at 35, but at 37 seats!
This is unprecedented.
1 in 4 Dutch people voted for the so-called “far right”.
A true landslide victory. Congrats @geertwilderspvv. pic.twitter.com/MQLcGsLNsF
— Eva Vlaardingerbroek (@EvaVlaar) November 23, 2023
Ωστόσο ο Τίμερμανς απέρριψε την ιδέα συνεργασίας με τον Βίλντερς, τονίζοντας ότι «έχει έρθει η ώρα να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία».
«Πρόκειται για μια τεράστια νίκη και αυτό δημιουργεί νέα δυναμική», δήλωσε ο Ντίντερικ βαν Βικ του Ινστιτούτου Clingendael. Τα άλλα κόμματα διέπραξαν στρατηγικό λάθος δίνοντας έμφαση στο μεταναστευτικό, παίζοντας με αυτό τον τρόπο το παιχνίδι του PVV, εκτίμησε.
Ο Ρούτε προκάλεσε σοκ τον Ιούλιο στην Ολλανδία ανακοινώνοντας την πτώση της κυβέρνησης έπειτα από «ανυπέρβλητες» διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση. Μερικές ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως αποχωρεί από την πολιτική.
Η διάδοχος του Ρούτε, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ 46 ετών, επίσης τάχθηκε υπέρ του περιορισμού των αιτούντων άσυλο. Αυτή η πρώην πρόσφυγας είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι είναι έτοιμη να συγκυβερνήσει με το κόμμα του Βίλντερς, αλλά στη συνέχεια απέρριψε την ιδέα μιας κυβέρνησης στην οποία θα ήταν εκείνος Πρωθυπουργός.
«Ολλανδός Τραμπ»
Αν επιβεβαιωθεί από τα οριστικά αποτελέσματα, η νίκη του Βίλντερς σηματοδοτεί μια έντονη στροφή προς τα δεξιά, η οποία θα γίνει δεκτή με ανησυχία από τις Βρυξέλλες: το PVV έχει δεσμευθεί, μεταξύ άλλων, για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην ΕΕ.
The winds of change are here! Congratulations to @geertwilderspvv on winning the Dutch elections! pic.twitter.com/yh9LVcuP5J
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) November 22, 2023
Ο εθνικιστής Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν χαιρέτισε στο Χ «τους ανέμους της αλλαγής». Και στη Γαλλία η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν συνεχάρη τον Βίλντερς και το κόμμα του «για τη θεαματική απόδοσή τους στις βουλευτικές εκλογές, η οποία επιβεβαιώνει την αυξανόμενη προσήλωση στην υπεράσπιση των εθνικών ταυτοτήτων».
Félicitations à @geertwilderspvv et au PVV pour leur performance spectaculaire aux législatives qui confirme l’attachement croissant à la défense des identités nationales. C’est parce qu’il est des peuples qui refusent de voir s’éteindre le flambeau national que l’espoir du…
— Marine Le Pen (@MLP_officiel) November 22, 2023
Ο Βίλντερς συχνά χαρακτηρίζεται ο «Ολλανδός Τραμπ», με την κόμμωσή του να παραπέμπει στον Τραμπ, αν και εισήλθε στην πολιτική πολύ νωρίτερα από τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Μη διστάζοντας να χαρακτηρίσει τους Μαροκινούς «καθάρματα» ή να προτείνει τη διεξαγωγή διαγωνισμών σκίτσων του προφήτη Μωάμεθ, ο Βίλντερς έχτισε την καριέρα του μαχόμενος κατά αυτού που αποκαλεί «ισλαμική εισβολή» στη Δύση.
Ούτε τα προβλήματά του με τη δικαιοσύνη –κρίθηκε ένοχος για προσβολή των Μαροκινών—, ούτε οι απειλές κατά της ζωής του, εξαιτίας των οποίων τον φρουρεί ισχυρή αστυνομική δύναμη από το 2004, τον έχουν αποθαρρύνει.
Πιο πρόσφατα ο Βίλντερς προσπάθησε να ρίξει τους τόνους στη λαϊκιστική ρητορική του και να επικεντρωθεί και σε κάποια άλλα από τα θέματα που απασχολούν τους ψηφοφόρους.
«Πολύ δύσκολο»
Εκτός από τη μετανάστευση, οι Ολλανδοί ανησυχούν ιδιαίτερα για το «αν θα τους μείνουν χρήματα στο πορτοφόλι», κατήγγειλε. Μάλιστα δήλωσε έτοιμος να αφήσει στην άκρη τις απόψεις του για το Ισλάμ προκειμένου να κυβερνήσει.
Όμως η διακήρυξη αρχών του PVV παραμένει ξενοφοβική. Προτείνει την αποκατάσταση των ελέγχων στα ολλανδικά σύνορα, την κράτηση και την απέλαση των παράτυπων μεταναστών, την απέλαση των Σύρων αιτούντων άσυλο και την επανεισαγωγή των αδειών εργασίας για τους πολίτες χωρών εκτός ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά στην εξωτερική πολιτική, υπερασπίζεται την προσέγγιση: «η Ολλανδία πρώτα». Για το Ισλάμ το PVV αναφέρει ότι «η Ολλανδία δεν είναι μια ισλαμική χώρα. Ούτε σχολεία, ούτε Κοράνια, ούτε τεμένη».
«Μια πολύ δύσκολη περίοδος ξεκινά για τους μουσουλμάνους», δήλωσε ο Μουχσίν Κοκτάς του οργανισμού επαφής για τους μουσουλμάνους και την κυβέρνηση (CMO) μιλώντας στο πρακτορείο ANP.
Η διαμάχη με τον αδερφό του
Ο αδερφός του ακροδεξιού Ολλανδού πολιτικού, Πολ Βίλντερς, κατά το παρελθόν είχε καταγγείλει ότι κάνει διακρίσεις εις βάρος των μεταναστών όταν η οικογένειά του, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του, αποτελείται από μετανάστες.
Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο Βίλντερς επέκρινε την πολιτική της κυβέρνησης για τη δημόσια στέγαση, λέγοντας ότι έχει παραχωρήσει περίπου 87.000 σπίτια σε μετανάστες από το 2014, ενώ χιλιάδες Ολλανδοί περιμένουν στην ουρά.
«Για ποιον φτιάχνονται αυτά τα σπίτια; Για τους Ολλανδούς ή τους μετανάστες;», είχε γράψει.
Ο αδερφός του απάντησε στο μήνυμα ρωτώντας τον τον ορισμό των μεταναστών και πρόσθεσε: «Οι οικογενειακές μας ρίζες και το επώνυμό μας είναι από τη Γερμανία. Η γιαγιά μας είναι Ινδονήσια και η σύζυγός του είναι τουρκικής καταγωγής. Είμαστε όλοι μετανάστες», είπε ο Πολ Βίλντερς.
Σε αντίθεση με την αυστηρά αντιμεταναστευτική στάση του αδελφού του, ο Πολ Βίλντερς καλωσορίζει τους μετανάστες και επικρίνει ανοιχτά την ακροδεξιά ρητορική του Geert Wilders. Διέκοψε τους δεσμούς του με τον αδελφό του μετά από τη διαμάχη το 2016.
