Δεν υπάρχει ακόμη καμιά συμφωνία από τις αντιμαχόμενες πλευρές που θα μπορούσε ενδεχομένως να προβλέπει την απελευθέρωση του Μαρουάν Μπαργκούτι, του πιο διάσημου Παλαιστίνιου κρατούμενου, από τις ισραηλινές φυλακές, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Ωστόσο νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς Οσάμα Χαμντάν έχει ήδη βάλει το όνομα του Μπαργκούτι στον κατάλογο των αιτημάτων. Ο 64χρονος σήμερα Παλαιστίνιος πολιτικός καταδικάστηκε το 2004 πέντε φορές σε ισόβια και επιπλέον 40 χρόνια για σχεδιασμό τρομοκρατικών επιθέσεων με 4 νεκρούς Ισραηλινούς, έναν Έλληνα μοναχό κι άλλες απόπειρες τρομοκρατικών πράξεων.
Χάρισμα και πολιτική επιρροή
«Αν και ο Μαρουάν Μπαργκούτι έχει απομακρυνθεί από την καθημερινή παλαιστινιακή πολιτική, οι πολιτικές του πεποιθήσεις είναι αρκετά γνωστές», δήλωσε στην DW ο Χιου Λόβατ, ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Το 2021, ενώ βρισκόταν στη φυλακή, ο Μπαργκούτι δημιούργησε τη δική του λίστα υποψηφίων για τις παλαιστινιακές βουλευτικές εκλογές, οι οποίες όμως αργότερα ακυρώθηκαν από τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούτ Αμπάς. Το 2017, ηγήθηκε απεργίας πείνας 40 ημερών με πάνω από 1.500 κρατούμενους σε μια προσπάθεια να παραταθούν οι ώρες επισκεπτηρίου και να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση. Δημοσίευσε επίσης ένα δοκίμιο στην αμερικανική εφημερίδα New York Times και κυκλοφόρησε ένα βιβλίο για τις εμπειρίες του στη φυλακή.
Ο Μπαργκούτι, ο οποίος είναι παντρεμένος με τη δικηγόρο Φάτβα Μπαργκούτι και έχει τέσσερα παιδιά, ολοκλήρωσε επίσης το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Καΐρου μέσα στη φυλακή. Πηγές αναφέρουν ότι το βιβλίο του και το διδακτορικό του βγήκαν παράνομα από τη φυλακή, μία σελίδα τη φορά.
«Για πολλούς Παλαιστίνιους, ο Μπαργκούτι συνδυάζει το χάρισμα και την πολιτική επιρροή με αξιοπιστία ως ηγετική φυσιογνωμία λόγω των εμπειριών του στην εξορία, τη φυλάκιση και τον ρόλο του κατά τη διάρκεια της δεύτερης Ιντιφάντα», δήλωσε στη Deutsche Welle ο Σίμον Ένγκελκες, επικεφαλής του Ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ στη Ραμάλα. Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Φατάχ και του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, ήταν ένας από τους ηγέτες της δεύτερης Ιντιφάντα, της παλαιστινιακής εξέγερσης, η οποία διήρκεσε από τον Σεπτέμβριο του 2000 έως τον Φεβρουάριο του 2005. «Ο Μπαργκούτι θεωρείται ο πιο δημοφιλής Παλαιστίνιος πολιτικός και ένας πολιτικός ηγέτης που θα μπορούσε να ξεπεράσει τον εσωτερικό διχασμό των Παλαιστινίων και να συσπειρώσει πολλούς», πιστεύει ο Ένγκελκες.
Εν δυνάμει διάδοχος του Αμπάς
Η άποψή του επιβεβαιώθηκε πρόσφατα σε δημοσκόπηση του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικής και Ερευνών. Εάν οι εκλογές γίνονταν τον Δεκέμβριο ένα 55% των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη θα ψήφιζε τον Μπαργκούτι ως διάδοχο του αντιδημοφιλούς 88χρονου Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς. Ο Ισμαήλ Χανίγιε, ηγέτης της Χαμάς με έδρα το Κατάρ, ήρθε στη δεύτερη θέση. Από την πλευρά της η Χαμάς, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τη Γερμανία, την ΕΕ, τις ΗΠΑ και ορισμένα αραβικά κράτη, θα μπορούσε να επωφεληθεί από την απελευθέρωση του Μπαργκούτι σε διάφορες πτυχές. Θα μπορούσε να αναδειχθεί σε ένα «αποδεκτό πολιτικό φορέα εθνικής συναίνεσης που θα μπορούσε να σφυρηλατήσει μελλοντικά μια συμφωνία συμφιλίωσης μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς», δήλωσε ο Χιου Λόβατ στη DW.
Η Φατάχ είναι το κυβερνών κόμμα στη Δυτική Όχθη, ενώ η Χαμάς ελέγχει τη Γάζα. Επιπλέον, ο Λόβατ πιστεύει ότι η Χαμάς θέλει να αποδείξει ότι δεν αγωνίζεται μόνο για τα δικά της συμφέροντα, αλλά και για εκείνα άλλων παλαιστινιακών παρατάξεων. «Αυτό θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο τη δημοτικότητα της ίδιας της Χαμάς», πρόσθεσε. Από την άλλη εάν αφήνονταν ελεύθερος «θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την Παλαιστινιακή Αρχή και τη θέση ισχύος του προέδρου Αμπάς και θα έπρεπε πιθανότατα να κάνει πολιτικές παραχωρήσεις προς τη Χαμάς, όπως συμμετοχή σε μια κυβέρνηση ενότητας», πρόσθεσε ο Σάιμον Ένγκελκες.
Πιθανή απελευθέρωση του Μαρουάν Μπαργκούτι δεν θα υποστηριζόταν μόνο από τη Χαμάς και τον παλαιστινιακό λαό. Ο πρώην επικεφαλής της ισραηλινής υπηρεσίας ασφαλείας Σιν Μπετ, Αμι Αγιαλόν δήλωσε πρόσφατα στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ότι «στο πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας που θα περιλαμβάνει την επιστροφή όλων των ομήρων, πρέπει να απελευθερώσουμε τον Μαρουάν Μπαργκούτι, τόσο επειδή η επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων θα έδινε “αέρα νίκης” στο Ισραήλ στον πόλεμο στη Γάζα, όσο και επειδή ο Μαρουάν είναι ο μόνος Παλαιστίνιος ηγέτης που μπορεί να εκλεγεί και να οδηγήσει μια ενωμένη και νόμιμη παλαιστινιακή ηγεσία προς μια πορεία αμοιβαία συμφωνημένου χωρισμού από το Ισραήλ».
Αποδοχή αλλά και «αίμα στα χέρια του»
Ωστόσο ο Χιου Λόβατ δεν βλέπει αυτό να συμβαίνει σύντομα. «Ποτέ μη λες ποτέ, αλλά επί του παρόντος φαίνεται δύσκολο να φανταστούμε οποιαδήποτε ισραηλινή κυβέρνηση, ειδικά μια σκληρή δεξιά κυβέρνηση με επικεφαλής τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, να απελευθερώνει τον Μαρουάν Μπαργκούτι, δεδομένου ότι πολλοί Ισραηλινοί τον θεωρούν τρομοκράτη, με αίμα στα χέρια του». Εκτός αυτού, απέτυχαν προηγούμενες προσπάθειες απελευθέρωσής του. Το 2011 η Χαμάς είχε προσπαθήσει να τον απελευθερώσει ως αντάλλαγμα για τον απαχθέντα Ισραηλινό στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ. Τον Οκτώβριο του 2011 ο Σαλίτ απελευθερώθηκε σε αντάλλαγμα για 1.027 Παλαιστίνιους κρατούμενους, μεταξύ των οποίων και ο Γιαχία Σινουάρ, ο οποίος έχει γίνει ένας από τους σημερινούς ηγέτες της Χαμάς στη Γάζα.
Για την ώρα τουλάχιστον, ούτε ο Σίμον Ένγκελκες από το Ίδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ δεν βλέπει τον Μπαργούτι να απελευθερώνεται σύντομα. «Νομίζω ότι είναι απίθανο αυτό να συμβεί τώρα, στο πλαίσιο μιας ανταλλαγής ισραηλινών ομήρων με παλαιστίνιους κρατούμενους», δήλωσε στη DW. Το ότι όλα αυτά τα χρόνια η “φωνή” του Μπαργκούτι δεν σιώπησε οφείλεται στη σύζυγό του. Τον περασμένο Αύγουστο η Φαντβά Μπαργκούτι σε συνάντηση με τον Ιορδανό υπουργό Εξωτερικών στο Αμμάν εξήγγειλε την έναρξη διεθνούς εκστρατείας για την απελευθέρωση του συζύγου της, με σύνθημα «Ελευθερία για τον Μαρουάν Μπαργκούτι, τον Μαντέλα της Παλαιστίνης», στην Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική και τη Νότια Αφρική, από «ομάδες αλληλεγγύης».
Πηγή: Deutsche Welle
