Χρήστος Μαζάνης
Από τις 5.00 τα ξημερώματα οι ιταλικές Αρχές είχαν λάβει τα μέτρα τους, προκειμένου η κηδεία του αρχηγού των αρχηγών, Τότο Ριίνα, ο οποίος απεβίωσε την περασμένη Παρασκευή να κυλίσει ομαλά.
Η τελευταία κατοικία του αρχηγού της Κόζα Νόστρα, το νεκροταφείο του Κορλεόνε, του χωριού όπου γεννήθηκε αυτός αλλά και όλα τα προηγούμενα αρχηγικά μέλη της Σικελικής Μαφίας.
Τις τελευταίες ημέρες ήταν σε κωματώδη κατάσταση, αφού υποβλήθηκε σε δύο κρίσιμες επεμβάσεις, και στο τέλος της δεύτερης παρουσιάσθηκαν σοβαρές επιπλοκές.
Η σορός του 87χρονου Δον Ριίνα ταξίδεψε από το νοσοκομείο της Πάρμα στη Σικελία, έπειτα από εντολή της εισαγγελίας, αλλά με τον όρο η κηδεία να πραγματοποιηθεί σε στενό κύκλο.
Η νεκροφόρα αποβιβάστηκε από το πλοίο περίπου στις 7.00 ενώ οι συγγενείς περίμεναν από τις 6.00 στο νεκροταφείο. Στις 8.21, το όχημα που μετέφερε τη σορό εισήλθε στο κοιμητήριο από την πίσω πόρτα, προκειμένου να αποφύγει τους δημοσιογράφους οι οποίοι περίμεναν εκεί.
Στις 9.30, οι συγγενείς αποχώρησαν από το νεκροταφείο χωρίς να απαντήσουν στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Στην τελετή πήραν μέρος μεταξύ άλλων η σύζυγος του αρχινονού, Νινέτα Μπαγκαρέλα, η κόρη της Λουτσία και τα αδέλφια της Σαντούτσιο και Κοντσέτα.
Ο Ριίνα ενταφιάστηκε δίπλα στα μνήματα άλλων νονών της σικελικής μαφίας, όπως του Λουτσιάνο Λίτζιο, του Μικέλε Ναβάρα και του Μπερνάρντο Προβεντσάνο, παίρνοντας μαζί του όλα τα μυστικά, και τηρώντας την ομερτά. Στο συγκεκριμένο νεκροταφείο, εκτός από τους νονούς, είναι θαμμένα και πολλά από τα θύματα της μαφίας.
Βρισκόταν κοντά στην αποφυλάκιση
Τον Ιούνιο του 2017 ο Άρειος Πάγος της Ιταλίας τάχθηκε υπέρ της δυνατότητας αναστολής, για λόγους υγείας, της ποινής στην οποία είχε καταδικασθεί ο Ριίνα. Παράλληλα, οι ανώτατοι δικαστές έκαναν αναφορά και στη δυνατότητα μετατροπής της ποινής σε κατ΄οίκον κράτηση.
Ο Ριίνα, σύμφωνα με τον δικηγόρο του, αντιμετώπιζε πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας, (μιας βαριάς μορφής καρδιακή πάθηση και επιθετικό όγκο στα νεφρά), τα οποία ήταν ασυμβίβαστα με την παραμονή μέσα σε σωφρονιστικά ιδρύματα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας, κατέστησε τότε σαφές ότι «το δικαίωμα σε αξιοπρεπή θάνατο θα πρέπει να εξασφαλισθεί σε κάθε κρατούμενο». Η οριστική απόφαση για τυχόν αποφυλάκιση του Ριίνα, πάντως -βάσει και των υποδείξεων αυτών του ιταλικού Αρείου Πάγου- θα έπρεπε να ληφθεί από το αρμόδιο δικαστήριο, το οποίο ήταν εκείνο της πόλης Μπολόνια. Η απόφαση αυτή είχε δημιουργήσει μεγάλη ανησυχία στις αρχές για την ανασύνταξη των Κορλεονέζι.
Το απόλυτο αφεντικό με το παρατσούκλι «το Κτήνος»
Ο Ρίινα επρόκειτο για τον πιο διάσημο ίσως νονό της ιταλικής μαφίας, το όνομα του οποίου είχε συνδεθεί με τον πρώην πρωθυπουργό Τζούλιο Αντρεότι, όταν ένας μάρτυρας είχε καταθέσει ότι ο αρχινονός έδωσε στον Αντρεότι «το φιλί της τιμής», στη διάρκεια συνάντησης στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Αδιαμφισβήτητος αρχηγός της ιταλικής μαφίας από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 έως τις αρχές της δεκαετίας του ’90, ο Ριίνα εθεωρείτο ότι είχε δεσμούς με την πολιτική ηγεσία στη Σικελία, χωρίς ωστόσο να αποδειχθεί ποτέ η σχέση του με τον Αντρεότι. Συνελήφθη στις 15 Ιανουαρίου του 1993, και η σύλληψή του αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη επιτυχία των ιταλικών διωκτικών αρχών κατά τη σικελικής μαφίας.
Είχε το παρατσούκλι «το Κτήνος».Μετά τη σύλληψη του αρχηγού της μαφίας Λουτσιάνο Λίτζιο το 1974, ο Ριίνα έγινε το απόλυτο αφεντικό και ο τρόμος έφερε το όνομά του.
«Καθάριζε» στρατηγούς, δικαστές και εισαγγελείς
Επικεφαλής των Κορλεονέζι, δεν τα έβαλε μόνο με τις άλλες οικογένειες αλλά και με το ίδιο το κράτος: αστυνομικούς, εισαγγελείς και δικαστές. Το 1982 διέταξε τη δολοφονία του στρατηγού Κάρλο Αλμπέρτο Νταλά Κιέζα, ο οποίος έπειτα από τις επιτυχίες του εναντίον των Ερυθρών Ταξιαρχιών εστάλη στη Σικελία για να αντιμετωπίσει τη Μαφία.
Επίσης διέταξε την δολοφονία του αδιάφθορου εισαγγελέα Τζοβάνι Φαλκόνε, στις 23 Μαΐου του 1992 ο οποίος είχε καταφέρει συντριπτικά χτυπήματα στη Σικελική Μαφία.
Το αυτοκίνητο του Φαλκόνε και τα δύο συνοδευτικά οχήματα με τη ασφάλειά του ανατινάχθηκαν με εκατοντάδες κιλά εκρηκτικών, στην διαδρομή από το αεροδρόμιο στην πόλη του Παλέρμο. Μαζί με τον εισαγγελέα σκοτώθηκαν η γυναίκα του και οι τρεις σωματοφύλακές του. Την «δουλειά» είχε αναλάβει ο αρχιεκτελεστής των Κορλεονέζι, Τζιοβάνι Μπρούσκα, γνωστός για την συνήθεια που είχε σε άλλες εκτελέσεις να διαλύει τα σώματα των θυμάτων σε βαρέλια με οξύ, ώστε η αναγνώρισή τους -αν βρίσκονταν ποτέ- να ήταν σχεδόν αδύνατη.
Δύο μήνες αργότερα οι νονοί από το Κορλεόνε σκότωσαν τον συνάδελφο και διάδοχό του Φαλκόνε, Πάολο Μπορσελίνο, μετά από μια επίσκεψη στο σπίτι της μητέρας του.
Καταδικάστηκε για 150 δολοφονίες
Ο αρχηγός των Κορλεονέζι είχε καταδικαστεί σε 13 φορές ισόβια για 150 δολοφονίες, 40 από τις οποίες τις εκτέλεσε προσωπικά. Το 2011, σπάζοντας εν μέρει την «ομερτά» στη φυλακή, είπε στον εισαγγελέα που ερευνά τη δολοφονία του δικαστή Μπορσελίνο να αναζητήσει τους ενόχους μέσα στις μυστικές υπηρεσίες.
Η σύλληψη και η συνεργασία της μαφίας με τις μυστικές υπηρεσίες
Τον Ιανουάριο του 1993 ο Ριίνα συνελήφθη στο κέντρο του Παλέρμο στο τιμόνι ενός γρήγορου αυτοκινήτου, ενώ είχε σταματήσει σε κόκκινο φανάρι. Ήταν άοπλος και φορούσε ένα παλιό παλτό.
Προσπάθησε να αποφύγει τη σύλληψη λέγοντας: «Πιάνετε λάθος άνθρωπο». Το ίδιο ακριβώς είχε αναφέρει και ο Μπερνάρντο Προβεντσάνο όταν οι καραμπινιέρι εισέβαλαν στο κρησφύγφετό του. Ο πιο τρομακτικός αρχηγός της Μαφίας παρέμεινε σιωπηλός έκτοτε. Ως εκ τούτου, ο εισαγγελέας της Καλτανισέτα, Σέρτζιο Λάρι που ερευνά την πιθανή συνεργασία μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών και της Μαφίας για τη δολοφονία του δικαστή Πάολο Μπορσελίνο, εξεπλάγη την ημέρα που ο δικηγόρος του Σαλβατόρε Ριίνα του είπε ότι το παλιό αφεντικό ήταν πρόθυμο να μιλήσει.
Αρνήθηκε να πάει στον τάφο τυλιγμένος με την υποψία ότι συνεργάστηκε με το κράτος «Ο Σαλβατόρε Ριίνα εξαιρέθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες επειδή δεν είναι άνθρωπός τους», ήταν τα πρώτα λόγια του Ριίνα. «Εάν γνώριζα κάποιον στις μυστικές υπηρεσίες, δεν θα με είχατε καλέσει διότι θα ήμουν σαν αυτούς τους ύπουλους τον Τσιαντσιμίνο, τον Σπατούζα…». Ανέφερε τα ονόματα μετανοημένων μαφιόζων με περιφρόνηση, εννοώντας ότι αυτοί μαζί με πράκτορες των ιταλικών μυστικών υπηρεσιών συνωμότησαν για να σκοτώσουν τον Μπορσελίνο. Όταν ο Ριίνα είπε «μην κοιτάτε μόνο εμένα, κοιτάξτε και τον εαυτό σας», ο εισαγγελέας κατάλαβε γιατί έγινε η συνάντηση: Για να του δείξει ότι θα πρέπει να κοιτάξει προς τα μέσα, προς τους υπονόμους του ίδιου του κράτους. Και διότι αρνείται να πάει στον τάφο τυλιγμένος με την υποψία ότι συνεργάστηκε με το κράτος το οποίο πάλεψε με τόσο αιματηρό τρόπο.
Ο τζίρος της ιταλικής μαφίας αγγίζει τα 200 δις ευρώ
Παρά την οικονομική κρίση, η μαφία, συνεχίζει να αποτελεί σήμερα την πιο κερδοφόρα επιχείρηση της Ιταλίας. Ο συνολικός ετήσιος τζίρος των μαφιών (Καμόρα, Κόζα Νόστρα, Ντράγκετα και Ιερό Ηνωμένο Στεφάνι) αγγίζει τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η ιταλική μαφία έχει επενδύσει σε καφέ, εστιατόρια, ξενοδοχεία, πλανόδιους πωλητές ,οικοδομικές εταιρίες, καντίνες, εμπόριο,vυχτερινά μαγαζιά, ενώ εμπλέκεται και στη διακίνηση μεταναστών και ναρκωτικών.
Σχετικά με την Κόζα Νόστρα, η οποία φημίζεται επειδή δρα στην αφάνεια, οι ιταλικές Αρχές πιστεύουν πως σημερινός αρχηγός της έχει χριστεί ο Ματέο Μεσίνα Ντενάρο, o οποίος και καταζητείται.