Πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα σε βοσνιακά μέσα ενημέρωσης για επικείμενη αποχώρησή του, έπειτα από μία δωδεκάχρονη παραμονή σε αυτή την θέση, επιβεβαίωσε τώρα ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας στη Βοσνία, ο κορυφαίος Αυστριακός διπλωμάτης καριέρας Βαλεντίν Ίντσκο.
Μετά από δώδεκα χρόνια στο αξίωμά του, θα καλωσόριζε μία αλλαγή, δήλωσε ο ίδιος, παραπέμποντας στο γεγονός ότι η θητεία του διαρκεί ήδη περισσότερο από σχεδόν συνολικά οι θητείες των έξι προκατόχων του, ωστόσο, λόγω των περίπλοκων διεθνών μηχανισμών λήψης αποφάσεων, θα χρειαστούν μάλλον μήνες πριν συντελεστεί πράγματι η αλλαγή.
Ως πιθανότερος διάδοχος του Βαλεντίν Ίντσκο φέρεται ο Γερμανός πρώην υπουργός Γεωργίας Κρίστιαν Σμιντ, του οποίου την επιλογή, παρατηρητές θεωρούν ένδειξη μίας ανανεωμένης δέσμευσης των δυτικών κρατών απέναντι στη Βοσνία.
Την ίδια στιγμή, οι υποστηριζόμενοι από τη Ρωσία — η οποία έχει δικαίωμα βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ — Σέρβοι της Βοσνίας τάσσονται υπέρ της κατάργησης του θεσμού του Ύπατου Εκπροσώπου στη χώρα.
“Εξαιρετικής σημασίας, ωστόσο, δεν θα ήταν μια αλλαγή προσώπου, αλλά μια αλλαγή παραδείγματος”, σημειώνει ο Βαλεντίν Ιντσκο, ζητώντας μια “νέα, ισχυρή πολιτική στη Βοσνία στη γραμμή Μπάιντεν, Βρυξελλών, Βερολίνου”.
Με την ευκαιρία της 25ης επετείου της Ειρηνευτικής Συμφωνίας του Ντέιτον, ο ίδιος είχε ταχθεί υπέρ ενός ισχυρότερου ρόλου της Διεθνούς Κοινότητας στη διχασμένη χώρα.
Έπειτα από την άρση των επιφυλάξεων που διατύπωναν για αρκετό καιρό και καθυστερούσαν τη συγκατάθεσή τους για το διορισμό του, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν αποδεχθεί τον Μάρτιο του 2009 την απόφαση του αποκαλούμενου Συμβουλίου Εφαρμογής της Ειρήνης για την κάλυψη της θέσης του Υπατου Εκπροσώπου της Διεθνούς Κοινότητας στη Βοσνία, με τον Αυστριακό διπλωμάτη καριέρας και τότε πρέσβη της Αυστρίας στη Σλοβενία, Βαλεντίν Ίντσκο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προτιμούσαν κάλυψη του αξιώματος του Ύπατου Εκπροσώπου της Διεθνούς Κοινότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη – που ασκείται συγχρόνως με εκείνο του Ειδικού Εντεταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το ίδιο πρόσωπο – με διπλωμάτη κάποιας χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ και όχι μιας ουδέτερης όπως η Αυστρία.
Ως προτεραιότητες της μελλοντικής αποστολής του, ο Βαλεντίν Ίντσκο είχε εξαγγείλει τότε την εφαρμογή και αναβάθμιση της Συμφωνίας του Ντέιτον με την οποία είχε τερματιστεί ο πόλεμος στη Βοσνία (1992-1995), τον εκδημοκρατισμό της χώρας και την οικονομική της ανάπτυξη.
Είχε τονίσει επίσης ως προτεραιότητές του, την προσέγγιση με την ΕΕ, με δυναμικό, μεσοπρόθεσμο στόχο την ένταξη, καθώς και την ενίσχυση των κρατικών θεσμών και την προσέγγιση ανάμεσα στις εθνότητες της χώρας, “για να γίνει αυτή μια κανονική χώρα, ώστε τελικά να μπορέσει να ενταχθεί στην ΕΕ”.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ουσιαστικά επιβλέπει την εφαρμογή των πολιτικών διαστάσεων της Συμφωνίας του Ντέιτον, έχοντας ευρείες εξουσίες για παρεμβάσεις του και για την απομάκρυνση πολιτικών από τα αξιώματα τους εάν αυτοί δεν εκπληρώνουν τους όρους της Συμφωνίας.
Ο Βαλεντίν Ίντσκο, είχε διαδεχθεί στη θέση του Ύπατου Εκπροσώπου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη τον Σλοβάκο διπλωμάτη Μίροσλαβ Λάιτσακ, που κατόπιν διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών της χώρας του, ενώ προκάτοχος του Ίντσκο στη Βοσνία την περίοδο 1999-2002 υπήρξε ο επίσης Αυστριακός ανώτατος διπλωμάτης Βόλφγκανγκ Πέτριτς, ο οποίος στις δεκαετίες του 1970 και 1980 είχε διατελέσει γραμματέας του ιστορικού Αυστριακού καγκελάριου Μπρούνο Κράισκι, και ο οποίος υπήρξε από τους αρχιτέκτονες της Συμφωνίας του Ντέιτον.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Φωτογραφία: ohr.int