Η πόλη της Βαγδάτης ήταν υπό πολιορκία για εβδομάδες, καθώς οι διαδηλωτές είχαν βγει στους δρόμους, ζητώντας τον τερματισμό της διαφθοράς και την εκδίωξη του σιίτη πρωθυπουργού Adil Abdul-Mahdi.
Οι διαδηλωτές, οι οποίοι ζητούσαν να διακοπεί η υπερβολική επιρροή του Ιράν στο Ιράκ, έκαιγαν ιρανικές σημαίες και επετίθεντο σε ιρανικές επίσημες εγκαταστάσεις και στο προξενείο.
Ήταν μέσα Οκτωβρίου, με την αναταραχή να βρίσκεται στο ζενίθ, όταν ένας γνωστός επισκέπτης «γλίστρησε» ήσυχα στην ιρακινή πρωτεύουσα χωρίς να γίνει ιδιαίτερα αντιληπτός εκτός (ενδεχομένως) από ορισμένες υπηρεσίες πληροφοριών.
Ο επισκέπτης ήταν εκεί για να αποκαταστήσει μεν την τάξη, αλλά η παρουσία του στη Βαγδάτη επιβεβαιώνει τους φόβους όλων εκείνων που διαδήλωναν στη Δαμασκό ζητώντας τη μείωση της επιρροής της Τεχεράνης στις πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στο Ιράκ και στη Συρία.
Διότι ο πανίσχυρος στρατηγός Qassim Suleimani είναι επικεφαλής της ισχυρής πολιτοφυλακής του Ιράν, η οποία κόβει και ράβει στο κεντρικό και νότιο Ιράκ καθώς και απ’ άκρη σ’ άκρη στη Συρία.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Suleimani είχε αποσταλεί από την Τεχεράνη στη Βαγδάτη για να κάνει τον απολογισμό και στη συνέχεια να «διορθώσει» τις ζημιές.
Οι προσπάθειες της Τεχεράνης για στήριξη του Ιρακινού σιίτη πρωθυπουργού Abdul-Mahdi αποτελούν μέρος της μακράς προσπάθειας για τη διατήρηση του Ιράκ σε ρόλο ενός ευέλικτου και υπάκουου κράτους-πελάτη της Περσίας.
Τα ιρανικά μυστικά έγγραφα που έχουν διαρρεύσει προσφέρουν μία λεπτομερή περιγραφή της επιθετικής πολιτικής της Τεχεράνης και για τον ρόλο που διαδραματίζει ο ίδιος ο Suleimani.
Τα έγγραφα περιέχονται σε ένα αρχείο απόρρητων ιρανικών πληροφοριών που αποκτήθηκε από το «The Intercept» και μοιράστηκε με τους «New York Times».
Η άνευ προηγουμένου διαρροή αποκαλύπτει την τεράστια επιρροή που ασκεί η Τεχεράνη στο Ιράκ έπειτα από χρόνια σκληρής δουλειάς Ιρανών κατασκόπων, οι οποίοι διείσδυσαν σε κάθε πτυχή της πολιτικής, οικονομικής και θρησκευτικής ζωής του Ιράκ.
Πολλά από τα διαρρεύσαντα τηλεγραφήματα περιγράφουν σκηνές που μοιάζουν να προέρχονται από σελίδες θρίλερ κατασκοπείας με συναντήσεις σε σκοτεινά σοκάκια και εμπορικά κέντρα ή υπό την κάλυψη κυνηγετικής εκδρομής ή ακόμη και σε πάρτι γενεθλίων.
Οι πληροφοριοδότες παραμονεύουν στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, αποφεύγοντας τους Αμερικανούς στρατιώτες. Οι πράκτορες μέσω μυστικών διαδρομών πραγματοποιούν τις συναντήσεις αποφεύγοντας την επιτήρηση και παρακολούθηση άλλων μυστικών υπηρεσιών.
Οι Ιρακινοί αξιωματούχοι κατά περίπτωση δωροδοκούνταν. Το αρχείο περιέχει ακόμη εκθέσεις δαπανών από αξιωματούχους υπουργείων πληροφοριών στο Ιράκ, συμπεριλαμβανομένου και ενός ποσού μερικών χιλιάδων ευρώ που δαπανήθηκε για δώρα σε έναν Κούρδο διοικητή.
Σύμφωνα με ένα από τα διαρρεύσαντα τηλεγραφήματα, ο πρωθυπουργός του Ιράκ Abdul-Mahdi, όταν ήταν εξόριστος κατά την περίοδο Σαντάμ Χουσεΐν, είχε συνεργασθεί στενά με το Ιράν και μάλιστα διατηρούσε «ειδική σχέση με την IRI» – την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν – έως τον Δεκέμβριο του 2014. Η ακριβής φύση αυτής της σχέσης δεν περιγράφεται λεπτομερώς στα τηλεγραφήματα, αλλά, όπως προειδοποίησε πρώην ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ, μια «ειδική σχέση μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα – δεν σημαίνει ότι είναι πράκτοράς της». Αλλά, ως γνωστόν, ουδείς Ιρακινός πολιτικός μπορεί να γίνει πρωθυπουργός στη Δαμασκό χωρίς την ευλογία του Ιράν. Έτσι και ο Abdul-Mahdi, όταν εξασφάλισε την πρωθυπουργία το 2018, θεωρήθηκε ως υποψήφιος αποδεκτός τόσο από το Ιράν όσο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι διαρροές προσφέρουν μία εξαιρετική περιγραφή των δραστηριοτήτων του ιρανικού καθεστώτος στον τομέα των μυστικών υπηρεσιών.
Ξεκαθαρίζεται, μάλιστα, σε ποιο βαθμό το Ιράκ έχει βρεθεί υπό την ιρανική επιρροή μετά την αμερικανική εισβολή του 2003, η οποία μετέτρεψε το Ιράκ σε πύλη εισόδου για τις ιρανικές μυστικές υπηρεσίες και στρατιωτικές αρχές με στόχο την επίτευξη της γεωγραφικής κυριαρχίας της Ισλαμικής Δημοκρατίας από τις ακτές του Περσικού Κόλπου μέχρι τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Πληροφορίες από The New York Times και The Intercept
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
