Υπό τον έλεγχο του εκλεγμένου προέδρου της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα τέθηκαν ξανά όλα τα κυβερνητικά κτήρια στην Μπραζίλια και συγκεκριμένα το Κογκρέσο, το Προεδρικό Μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο, όπως μετέδωσε το τοπικό τηλεοπτικό κανάλι Globonews. Οι κινήσεις των πραξικοπηματιών οπαδών του Ζαΐχ Μπολσονάρου και οι προσπάθειες τους να καταλάβουν με βίαιο τρόπο την εξουσία απέτυχαν παταγωδώς. Παρακολουθήστε ορισμένα χαρακτηριστικά βίντεο που ανέβηκαν στο διαδίκτυο. Στο πρώτο οι οπαδοί του Μπολσονάρου, αναφέρουν πως θέλουν όλος ο κόσμος να μάθει την αλήθεια κι ότι ο λαός ανακαταλαμβάνει την εξουσία.
“A VERDADE, SÓ QUEREMOS QUE O MUNDO INTEIRO SAIBA A VERDADE”… O BRASIL FOI ROUBADO DOS BRASILEIROS, O POVO ESTÁ TOMANDO DE VOLTA”
“THE TRUTH, WE JUST WANT THE WHOLE WORLD TO KNOW THE TRUTH”… BRAZIL WAS STOLEN FROM BRAZILIANS, THE PEOPLE ARE TAKING IT BACK” pic.twitter.com/rfBuHWaIKH
— WAINER HOELZLE (@wainerhoelzle) January 9, 2023
Σο δεύτερο βίντεο, απαθανατίζεται η στιγμή της εισβολής των υποστηρικτών του Μολσονάρου, στο Κογκρέσο.
BREAKING: Bolsonaro supporters break into the National Congress in Brazil pic.twitter.com/EHyEbqf2FE
— BNO News (@BNONews) January 8, 2023
Ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας της κυβέρνησής του Φλάβιου Ντίνου δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι ο έλεγχος των εδρών των τριών εξουσιών ανακτήθηκε πλήρως και πρόσθεσε πως συνελήφθησαν πάνω από 200 άνθρωποι, οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου της Βραζιλίας, μετά την εισβολή και τις εκτεταμένες καταστροφές που προκάλεσαν στα τρία κτήρια.
UPDATE : Bolsonaro Rioters Getting Arrested in #Brazil, Lula Signs Decree to Bring Them to Justice. Security clearing area, restoring control: pic.twitter.com/SvgNHEf2ii
— Joyce Karam (@Joyce_Karam) January 8, 2023
Από την πλευρά του ο κυβερνήτης του ομοσπονδιακού διαμερίσματος έκανε λόγο για πάνω από 400 συλλήψεις. «Δεν θα καταφέρουν να καταστρέψουν τη δημοκρατία», δεσμεύτηκε χαρακτηρίζοντας τις εισβολές «τρομοκρατία» αυτών που θέλουν να γίνει «πραξικόπημα».
Επέστρεψε στην Μπραζίλια ο Λούλα Ντα Σίλβα
Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε το βράδυ της Κυριακής (σ.σ. σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας) στην Μπραζίλια και πήγε να διαπιστώσει τις ζημιές στο προεδρικό μέγαρο, όπου εισέβαλαν νωρίτερα οπαδοί του προκατόχου του, του ακροδεξιού Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο οποίος από τη Φλόριντα όπου βρίσκεται καταδίκασε, όχι και πολύ σθεναρά, την επίθεση, που έμοιαζε με το ριμέικ αυτής στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον πριν από δυο χρόνια. Τουλάχιστον συγκριτικά με τότε, μέχρι στιγμής, δεν έχει αναφερθεί κανένας θάνατος.
«Θα τιμωρηθούν οι φασίστες- βάνδαλοι»
Ο πρόεδρος Λούλα κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στο προεδρικό μέγαρο, στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο Κογκρέσο, καταδίκασε την εισβολή, ενώ επισήμανε ότι «θα τους βρούμε και θα τιμωρηθούν όλοι». Ακολούθως πρόσθεσε: «Η δημοκρατία εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης αλλά απαιτεί επίσης να γίνονται σεβαστοί οι θεσμοί. Αυτό που έκαναν αυτοί οι βάνδαλοι, αυτοί οι φανατικοί φασίστες δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας μας. Αυτoί που χρηματοδότησαν (τις διαδηλώσεις) θα πληρώσουν για αυτές τις ανεύθυνες και αντιδημοκρατικές ενέργειες», επέμεινε. Παράλληλα επέστρεψε στη Μπραζίλια, μετέβη αρχικά στο Προεδρικό Μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο προκειμένου να διαπιστώσει την έκταση των ζημιών, μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Globo.
Ο Λούλα, που βρισκόταν χθες το απόγευμα στην Αρακουάρα, στην πολιτεία Σαν Πάουλου, που επλήγη από πλημμύρες, πήγε κατά σειρά στο προεδρικό μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου επίσης εισέβαλαν και προκάλεσαν καταστροφές μπολσοναριστές, όπως και στο Κογκρέσο.
Πλάνα που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Globo αργά το βράδυ τον εικονίζουν να συζητά με μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου, μπροστά στο κτήριο με σπασμένα παράθυρα μετά την εισβολή αυτών που εξακολουθούν να απορρίπτουν την επιστροφή του στην εξουσία, μια εβδομάδα αφού ανέλαβε την τρίτη του θητεία.
Ο κεντροαριστερός πρόεδρος, που ανέλαβε τα καθήκοντά του πριν από μόλις μια εβδομάδα, ανέφερε σε ομιλία του στην πολιτεία Σαν Πάουλου ότι ο ακροδεξιός προκάτοχός του «ενεθάρρυνε» τους «φανατικούς φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στις έδρες των τριών εξουσιών —εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής— στην Μπραζίλια.
Έθεσε τις δυνάμεις ασφαλείας υπό ομοσπονδιακή διοίκηση
Στο μεταξύ ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα, κήρυξε ομοσπονδιακή παρέμβαση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, κάτι που σημαίνει ότι οι δυνάμεις ασφαλείας, θα τεθούν υπό ομοσπονδιακή διοίκηση, καθώς σε περιόδους ηρεμίας ελέγχονται από τις πολιτειακές και τοπικές αρχές. Με το εν λόγω διάταγμα, όλες οι δυνάμεις ασφαλείας της Μπραζίλια τίθενται υπό τον έλεγχο ενός προσώπου που όρισε ο Λούλα, του Ρικάρντο Γκαρσία Καπέλι. Ο τελευταίος λογοδοτεί απευθείας στον πρόεδρο και μπορεί να χρησιμοποιήσει «κάθε όργανο, πολιτικό ή στρατιωτικό» για τη διατήρηση της τάξης.
The people of Brazil have the support of the police while we still have J6th people jailed. pic.twitter.com/ElVhPntSgD
— TaraBull (@TaraBull808) January 8, 2023
Παράλληλα ο Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, Αλεσάντρ τζι Μοράις, αποφάσισε αργά το βράδυ της Κυριακής να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης της Μπραζίλια, Ιμπανέις Ρόσα, εξαιτίας των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών —της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής— στην οποία προχώρησαν χθες Κυριακή οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου.
Brazil. Military standing with the people as they should pic.twitter.com/9audQfr3fx
— JerSeyGaL (@ArleneL67970129) January 8, 2023
When Brazilians see obvious election fraud, they protest and do something about it. They don’t just sit there and allow installed Presidents for fear of BLM and AntiFA threats! The cabal has underestimated the courage and backbone of the people of Brazil! pic.twitter.com/JqvC9RYnXL
— Liberals Leaving (@LiberalsLeaving) January 9, 2023
Ακόμη, διέταξε οι καταυλισμοί έξω από στρατιωτικές βάσεις που έχουν στήσει οπαδοί του κ. Μπολσονάρου, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να προχωρήσουν σε πραξικόπημα, να έχουν διαλυθεί εντός 24 ωρών, να απομακρυνθούν τα οδοφράγματα και να τερματιστούν οι καταλήψεις κτιρίων.
Ο δικαστής Μοράις έδωσε εντολή οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και Tik Tok να αναστείλουν μέχρι νεωτέρας τη λειτουργία των λογαριασμών χρηστών που διασπείρουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.
Πέρα από τον κυβερνήτη του ομοσπονδιακού διαμερίσματος, και άλλοι σύμμαχοι του πρώην προέδρου καταδίκασαν τα βίαια επεισόδια, ιδίως ο Βαλντεμάρ ντα Κόστα Νέτου, ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος (Partido Liberal, PL) του κ. Μπολσονάρου, που μίλησε για «λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος» και «ντροπή».
Μεγάλες οι ζημιές στα τρία κτήρια
Το κέντρο των τριών εξουσιών στην Μπραζίλια βυθίστηκε στο χάος. Μολονότι η περιοχή ήταν αποκλεισμένη από τις αρχές, οι μπολσοναριστές κατάφεραν να διαπεράσουν τις ζώνες ασφαλείας.
Αστυνομικοί προσπαθούσαν, μάταια, να τους απωθήσουν με εκτενή χρήση δακρυγόνων. Βίντεο καταγράφει διαδηλωτές να ρίχνουν έφιππο αστυνομικό κάτω και να τον ξυλοκοπούν με ρόπαλα.
Τοπική ένωση δημοσιογράφων κατήγγειλε πως τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφοι υπέστησαν επιθέσεις. Ανάμεσά τους ήταν φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου, που υπέστη χτυπήματα από διαδηλωτές οι οποίοι του έκλεψαν το υλικό του.
Οι ζημιές είναι μεγάλες στα τρία τεράστια κτήρια, κοσμήματα της μοντέρνας αρχιτεκτονικής γεμάτα έργα τέχνης. Πίνακες ανυπολόγιστης αξίας υπέστησαν ζημιές.
«Πρέπει να αποκαταστήσουμε την τάξη έπειτα από αυτές τις εκλογές απάτη», είπε η Σάρα Λίμα, 27χρονη πολιτική μηχανικός, οπαδός του κ. Μπολσονάρου, που πήγε στην πρωτεύουσα από την Γκοϊανέζια, 300 χιλιόμετρα μακριά.
Μπολσοναριστές διαδήλωναν έξω από στρατώνες, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να επέμβουν, μετά την ήττα του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους την 30ή Οκτωβρίου.
Ο πρόεδρος της Γερουσίας της Βραζιλίας, ο Χοντρίγκου Πατσέκο, καταδίκασε «τις αντιδημοκρατικές ενέργειες» που εκτυλίχθηκαν χθες, κρίνοντας πως πρέπει να τιμωρηθούν με «όλη την αυστηρότητα που προβλέπει ο νόμος».
Ο Βραζιλιάνος Σαμάνος
Στο μεταξύ, όσοι λένε ότι οι οπαδοί του Μπολσονάρο μιμούνται τους οπαδούς του Τραμπ, δικαιώνονται και από φωτογραφία Βραζιλιάνου φαν του ακροδεξιού προέδρου της Βραζιλίας, ο οποίος είναι ντυμένος με προβιά, κέρατα και είναι ίδιος με τον περίφημο Σαμάνο οπαδό του Τραμπ, Τζέικομπ Άντονι Τσάνσλεϊ, ή Qanon, όπως έγινε γνωστός. Ο Αμερικανός ήταν πρωταγωνιστής στο ντου των φαν του Τραμπ στο Καπιτώλιο. Έφαγε πάντως, βαριά καμπάνα (41 μήνες φυλακή) και είναι πίσω από τα σίδερα πλέον. Φαίνεται όμως, πως βρήκε μιμητές στην Βραζιλία.
Brazil has their own damn shaman too pic.twitter.com/Wyt36Ey21L
— Hodgetwins (@hodgetwins) January 8, 2023
Φιλελεύθερο Κόμμα: «Μια λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος»
Σε ότι αφορά το Φιλελεύθερο Κόμμα (Partido Liberal, PL) του Ζαΐχ Μπολσονάρου, καταδίκασε την έφοδο των οπαδών του ακροδεξιού πρώην προέδρου της Βραζιλίας στο Κογκρέσο, το Προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Μπραζίλια.
Ο Βαλντεμάρ ντα Κόστα Νέτου ανέφερε πως χθες Κυριακή ήταν «μια λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος», καθώς «τα γεγονότα στην Μπραζίλια είναι ντροπή για όλους μας, δεν αντιπροσωπεύουν το κόμμα μας, δεν αντιπροσωπεύουν τον (πρώην πρόεδρο) Μπολσονάρου».
«Υποστηρίζουμε τις ειρηνικές διαδηλώσεις. Οι σημερινές (χθεσινές) ενέργειες είναι ντροπή».
Ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, δήλωσε μέσω Twitter πως «το πλιάτσικο και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια αντίκεινται στον κανόνα» των «ειρηνικών διαδηλώσεων».
Σε άλλη ανάρτησή του στο ίδιο νήμα, ο κ. Μπολσονάρου, που βρίσκεται στις ΗΠΑ, απέρριψε «τις κατηγορίες χωρίς απόδειξη» του κεντροαριστερού διαδόχου του Λούλα, που κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στις έδρες των τριών εξουσιών.
– Manifestações pacíficas, na forma da lei, fazem parte da democracia. Contudo, depredações e invasões de prédios públicos como ocorridos no dia de hoje, assim como os praticados pela esquerda em 2013 e 2017, fogem à regra.
— Jair M. Bolsonaro 2️⃣2️⃣ (@jairbolsonaro) January 9, 2023
Οι αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο
Τέλος, οι εισβολές και οι καταστροφές προκάλεσαν κύμα αγανακτισμένων αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν καταδίκασε χθες Κυριακή την «επίθεση εναντίον της δημοκρατίας» στη Βραζιλία, αναφερόμενος στην εισβολή οπαδών του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου στο Κογκρέσο, το προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο στην Μπραζίλια, την πρωτεύουσα της χώρας της Λατινικής Αμερικής.
Ο κ. Μπάιντεν είπε πως θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τον κεντροαριστερό πρόεδρο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κέρδισε τον Ζαΐχ Μπολσονάρου στις πιο αμφίρροπες εκλογές τον Οκτώβριο του 2022.
I condemn the assault on democracy and on the peaceful transfer of power in Brazil. Brazil’s democratic institutions have our full support and the will of the Brazilian people must not be undermined. I look forward to continuing to work with @LulaOficial.
— President Biden (@POTUS) January 8, 2023
«Καταδικάζω την επίθεση εναντίον της δημοκρατίας και της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας στη Βραζιλία. Οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας έχουν την απόλυτη υποστήριξή μας και η βούληση του βραζιλιάνικου λαού δεν πρέπει να υπονομευθεί», ανέφερε ο κ. Μπάιντεν μέσω Twitter.
Νωρίτερα, ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε «εξωφρενική» την κατάσταση στην Μπραζίλια, που θυμίζει έντονα αυτήν πριν από δύο χρόνια, την 6η Ιανουαρίου 2021, όταν οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ έκαναν έφοδο στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον.
We condemn the attacks on Brazil’s Presidency, Congress, and Supreme Court today. Using violence to attack democratic institutions is always unacceptable. We join @lulaoficial in urging an immediate end to these actions.
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) January 8, 2023
«Η χρήση βίας για την εξαπόλυση επιθέσεων εναντίον δημοκρατικών θεσμών είναι πάντα απαράδεκτη», ανέφερε από την πλευρά του μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ καταδίκασε με τη σειρά του «την εξωφρενική επίθεση εναντίον των κυβερνητικών κτιρίων που υποκίνησε η αδιάφορη για τις συνέπειες ασέβεια του δημαγωγού Μπολσονάρου για τις δημοκρατικές αρχές».
I condemn this outrageous assault on #Brazil’s govt buildings incited by demagogue Bolsonaro’s reckless disregard for democratic principles. 2 yrs since Jan.6, Trump’s legacy continues to poison our hemisphere. Protecting democracy & holding malign actors to account is essential. https://t.co/BnXFXRLKm2
— Senate Foreign Relations Committee (@SFRCdems) January 8, 2023
Πρόσθεσε μέσω Twitter ότι «δύο χρόνια μετά την 6η Ιανουαρίου, η κληρονομιά του Τραμπ συνεχίζει να δηλητηριάζει το ημισφαίριό μας».
«Η προστασία της δημοκρατίας και η λογοδοσία όσων ενεργούν κακόβουλα είναι απόλυτα απαραίτητη», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων της Γερουσίας.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε τον Λούλα πως μπορεί να «λογαριάζει στην ανελλιπή υποστήριξη» του Παρισιού.
Το βραζιλιάνικο παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας από την πλευρά του ζήτησε να διενεργηθεί «ταχεία και αμερόληπτη έρευνα» για τα γεγονότα, που θύμισαν την εισβολή την 6η Ιανουαρίου 2021 οπαδών του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο, μετά την ήττα του από τον Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2020.
Η κυβέρνηση του Καναδά καταδίκασε «σθεναρά» την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών στην Μπραζίλια οπαδών του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου υπογραμμίζοντας την «υποστήριξή της» στον πρόεδρο Λούλα «και στους δημοκρατικούς θεσμούς της Βραζιλίας».
Respecting the democratic will of the people is paramount in any democracy – including Brazil. Canada strongly condemns the violent behaviour on display there today, and we reaffirm our support for President @LulaOficial and Brazil’s democratic institutions.
— Justin Trudeau (@JustinTrudeau) January 9, 2023
«Ο σεβασμός της δημοκρατικής βούλησης του λαού είναι πρωταρχικός σε κάθε δημοκρατία — συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας», τόνισε μέσω Twitter ο καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό. «Επαναβεβαιώνουμε την υποστήριξή μας στον πρόεδρο Λούλα» και «καταδικάζουμε σθεναρά τη βίαιη συμπεριφορά» των μπολσοναριστών χθες Κυριακή, πρόσθεσε ο ίδιος.
Παράλληλα, μέσω του ίδιου ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης, το καναδικό υπουργείο Εξωτερικών κατήγγειλε τις «επιθέσεις που αποπειρώνται να υπονομεύσουν τη δημοκρατία» στη Βραζιλία.
Ο Καναδάς «στέκεται στο πλευρό του βραζιλιάνικου λαού και της κυβέρνησης (του προέδρου) Λούλα. Οι δημοκρατικοί θεσμοί βρίσκονται στην καρδιά των κοινωνιών μας και πρέπει να προστατευθούν», πρόσθεσε το καναδικό ΥΠΕΞ.