Ο πρόεδρος της Αϊτής Ζοβενέλ Μοΐζέ, ο οποίος από αυτή την εβδομάδα κυβερνά τη χώρα με διατάγματα, επιθυμεί να χρησιμοποιήσει την εξουσία του για να αναθεωρήσει το Σύνταγμα της χώρας σε μια προσπάθεια να σπάσει «έναν μακρύ κύκλο πολιτικών κρίσεων που διαρκεί δεκαετίες», αναφέρεται σε ανακοίνωση της προεδρίας.
«Θα συνεργαστούμε με όλους τους πολιτικούς παράγοντες και τους διεθνείς εταίρους μας για να προτείνουμε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να διασφαλίσουμε μια ευρέως αποδεκτή, λειτουργική, δημοκρατική ισορροπία εξουσιών, τις οποίες στη συνέχεια θα θέσουμε σε δημοψήφισμα ενώπιον του λαού της Αϊτής», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Δεν διευκρινίζεται ποιες μεταρρυθμίσεις επιθυμεί ο Μοϊζέ, όμως είναι πιθανό να ενισχύσει τις εξουσίες του προέδρου οι οποίες είχαν περιοριστεί το 1987 εξαιτίας των ανησυχιών για το ενδεχόμενο να προκύψουν και άλλοι δικτάτορες μετά την οικογένεια Ντιβαλιέ.
Οι επικριτές του τρέχοντος συστήματος καταγγέλλουν ότι οι αλλαγές πήγαν πολύ μακριά και προσέφεραν πάρα πολλές εξουσίες στο κοινοβούλιο, κάτι που καθιστά δύσκολη τη διακυβέρνηση της χώρας. Τα τελευταία 33 χρόνια η Αϊτή είχε 15 προέδρους.
Στην ανακοίνωσή του ο Μοϊζέ ζητεί τον σχηματισμό κυβέρνησης ενότητας η οποία θα προτείνει συνταγματικές αλλαγές «για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του κειμένου του 1987», το οποίο ευθύνεται για την πολιτική αστάθεια που εμποδίζει την ανάπτυξη στη φτωχότερη χώρα της αμερικανικής ηπείρου.
Ο Μοϊζέ σκοπεύει να καταρτίσει το νέο Σύνταγμα μέσα σε διάστημα τριών μηνών από την έναρξη των εργασιών, εξήγησε πηγή από την αϊτινή προεδρία, και να το θέσει σε δημοψήφισμα ως το τέλος του έτους.
Ο πρόεδρος της Αϊτής έχει εκφράσει και στο παρελθόν την πρόθεσή του να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος, όμως μέχρι τώρα δεν είχε την απαραίτητη εξουσία για να το κάνει.
Υπάρχει ευρεία συναίνεση μεταξύ των πολιτικών και των αναλυτών ότι η Αϊτή έχει ανάγκη από συνταγματική αναθεώρηση, αν και δεν την αντιμετωπίζουν ως «πανάκεια» για τα προβλήματα της χώρας.
Ωστόσο πολλοί πολιτικοί της αντιπολίτευσης δεν πιστεύουν ότι ο Μοϊζέ –ο οποίος τον τελευταίο χρόνο αντιμετώπισε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις εξαιτίας καταγγελιών για διαφθορά, έναν ραγδαία αυξανόμενο πληθωρισμό και εγκληματικότητα– είναι ο σωστός άνθρωπος για να ηγηθεί της συνταγματικής αναθεώρησης και θεωρούν απίθανο το ενδεχόμενο να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
«Είναι αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι ένας πρόεδρος τον οποίο απορρίπτει ο λαός μπορεί να αλλάξει το Σύνταγμα», δήλωσε ο Αντρέ Μισέλ, πολιτικός του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού και Λαϊκού Τομέα.
«Τασσόμαστε όλοι υπέρ ενός νέου Συντάγματος, αλλά αυτό είναι δουλειά μιας μεταβατικής κυβέρνησης», πρόσθεσε.
Ο Μοϊζέ μπορεί να προχωρήσει σε οποιαδήποτε συνταγματική μεταρρύθμιση χωρίς να έχει ευρεία στήριξη καθώς από αυτή την εβδομάδα κυβερνά μέσω διαταγμάτων, όμως κάτι τέτοιο θα θεωρηθεί ότι δεν έχει την απαραίτητη νομιμότητα και ενδέχεται να προκαλέσει λαϊκές αντιδράσεις.
Η θητεία όλων των βουλευτών και των περισσότερων γερουσιαστών έληξε στις αρχές της εβδομάδας και δεν υπάρχουν αντικαταστάτες τους καθώς το κοινοβούλιο δεν κατάφερε να εγκρίνει πέρυσι τον νέο εκλογικό νόμο που είναι απαραίτητος για τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών.
Στην ανακοίνωση ο Μοϊζέ αναφέρει ότι κυβερνά μέσω διαταγμάτων «απρόθυμα, γνωρίζοντας ότι αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί μια ευημερούσα και δίκαιη δημοκρατία».
Όμως το πολιτικό του κόμμα και άλλοι στη διεθνή κοινότητα έχουν ξεκαθαρίσει ότι θεωρούν πως αυτή αποτελεί μία ευκαιρία να παρακαμφθεί «η κωλυσιεργία» του κοινοβουλίου και να ληφθούν αποφάσεις.
Αυτό που συμβαίνει στην Αϊτή δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, καθώς τόσο ο προκάτοχος του Μοϊζέ, ο Μισέλ Μαρτελί, όπως και ο προηγούμενος πρόεδρος Ρενέ Πρεβάλ επίσης κυβέρνησαν για ένα διάστημα μέσω διαταγμάτων.
Πηγή που πρόσκειται στον πρόεδρο της Αϊτής τόνισε ότι δεν σκοπεύει να κυβερνά χωρίς κοινοβούλιο ως το τέλος της θητείας του. Αντίθετα ο Μοϊζέ ελπίζει να διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές ως το τέλος του έτους ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία του κοινοβουλίου.