Επιχειρώντας να επιδείξει για άλλη μια φορά την ηγεμονία του στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προέβη σε πρωτοφανή δήλωση αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάνης, αναφέροντας ότι υπήρξε «επιζήμια» για τη χώρα του.
Σε παραλήρημα ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αμφισβήτησε τη συνθήκη της Λωζάνης και τα σύνορα με την ΕλλάδαΣύμφωνα με δημοσίευμα της Hurriyet, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε: «Η 15η Ιουλίου είναι ο δεύτερος πόλεμος για την Ανεξαρτησία του τουρκικού έθνους. Ας το γνωρίζουμε ως τέτοιο. Μας απείλησαν με τις Σέβρες το 1920 και μας έπεισαν να δεχθούμε τη Λωζάνη το 1923. Ορισμένοι προσπάθησαν να μας εξαπατήσουν παρουσιάζοντας τη Συνθήκη της Λωζάνης ως νίκη. Στη Λωζάνη, παραδώσαμε (τώρα ελληνικά) νησιά, από τα οποία μπορείς να ακουστείς απέναντι (στην Τουρκία)».
Είναι η πρώτη φορά που Τούρκος πρόεδρος προβαίνει σε ανάλογη βαρυσήμαντη τοποθέτηση για τα ελληνοτουρκικά, εκφράζοντας ανοιχτά την αμφισβήτηση της συνθήκης που διαμόρφωσε στην ουσία τη σύγχρονη Τουρκία.
Εμφανές ήταν ωστόσο ότι η δήλωσή του είχε ως στόχο να θίξει για μια ακόμη φορά το καθεστώς του Κεμαλισμού, το οποίο κατηγόρησε ότι επιχείρησε να προβάλλει ως νίκη τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Όπως υποστήριξε ο Ερντογάν, η Συνθήκη της Λωζάνης δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας: «Κάποιοι επιχειρούν να προβάλλουν τη Συνθήκη της Λωζάνης ως νίκη» είπε χαρακτηριστικά. «Με την συνθήκη της Λωζάνης παραχωρήσαμε τα νησιά του Αιγαίου. Όσοι έλαβαν μέρος στις συνομιλίες της Λωζάνης δεν κατάφεραν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Σήμερα βιώνουμε τις επιπτώσεις αυτής της αδυναμίας» συμπλήρωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Υπενθυμίζεται ότι με τη Συνθήκη των Σεβρών που υπογράφηκε το 1920, διαμελιζόταν τα τελευταία εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Το 1923, η κυβέρνηση Κεμάλ υπέγραφε τη Συνθήκη της Λωζάνης με τις δυτικές δυνάμεις, καθορίζοντας τα σύνορα της σημερινής Τουρκίας και το καθεστώς γειτονίας και συνόρων μεταξύ της Τουρκίας και των πρώην κτήσεων της Αυτοκρατορίας.
Στα εδάφη της Τουρκίας του 1923 δεν συμπεριλαμβανόταν η Αντιόχεια, ενώ η Ίμβρος και η Τένεδος εξασφάλιζαν καθεστώς αυτονομίας. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία είχε μερίδιο από τα πετρέλαια της Μουσούλης.
Παράλληλα, η Τουρκία παραιτούνταν από κάθε είδους δικαίωμα ή διεκδίκηση στην Κύπρο».
Απάντηση Αθήνας: Όλοι οφείλουν να σέβονται τη συνθήκη της Λωζάνης
«Η Συνθήκη της Λωζάννης και όλο το Διεθνές Δίκαιο είναι όντως μία πραγματικότητα στον πολιτισμένο κόσμο την οποία κανείς, ούτε η Άγκυρα, μπορεί να αγνοήσει και όλοι οφείλουν να σέβονται. Όσο οδυνηρό και αν τους φαίνεται αυτό».
Αυτό τονίζουν διπλωματικές πηγές σε απάντηση προς τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έκανε λόγο για άδικες προβλέψεις της συνθήκης σε βάρος της Τουρκίας.
Η Συνθήκη της Λωζάνης
Έθετε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας και καταργούσε τη Συνθήκη των Σεβρών, που είχε υπογραφεί τρία χρόνια νωρίτερα και είχε γίνει δεκτή από τον σουλτάνο Μουσταφά Κεμάλ, αλλά απορρίφθηκε από το κίνημα των Νεότουρκων.
Μετά την εκδίωξη από την Μικρά Ασία του ελληνικού στρατού από τον Τουρκικό υπό την ηγεσία του Κεμάλ Ατατούρκ, εμφανίστηκε η ανάγκη για αναπροσαρμογή της συνθήκης των Σεβρών. Στις 20 Οκτωβρίου 1922 ξεκίνησε το συνέδριο που διακόπηκε μετά από έντονες διαμάχες στις 4 Φεβρουαρίου 1923 για να ξαναρχίσει στις 23 Απριλίου. Το τελικό κείμενο υπογράφηκε στις 24 Ιουλίου μετά από επτάμιση μήνες διαβουλεύσεων.
Παραχώρησε τα Δωδεκάνησα στην Ιταλία, όπως προέβλεπε και η συνθήκη των Σεβρών, αλλά χωρίς πρόβλεψη για δυνατότητα αυτοδιάθεσης. Ανέκτησε πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα σε όλη της την επικράτεια και απέκτησε δικαιώματα στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε όλη την επικράτειά της εκτός της ζώνης των στενών.
Η Ελλάδα υποχρεώθηκε να πληρώσει σε είδος (ελλείψει χρημάτων) τις πολεμικές επανορθώσεις: Η αποπληρωμή έγινε με επέκταση των τουρκικών εδαφών της ανατολικής Θράκης πέρα από τα όρια της συμφωνίας. Τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος παραχωρήθηκαν στην Τουρκία με τον όρο ότι θα διοικούνταν με ευνοϊκούς όρους για τους Έλληνες. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έχασε την ιδιότητα του Εθνάρχη και το Πατριαρχείο τέθηκε υπό ειδικό διεθνές νομικό καθεστώς.
Σε αντάλλαγμα, η Τουρκία παραιτήθηκε από όλες τις διεκδικήσεις για τις παλιές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκτός των συνόρων της και εγγυήθηκε τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Τουρκία. Με ξεχωριστή συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποφασίστηκε η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών από τις δύο χώρες και η αποστρατικοποίηση κάποιων νησιών του Αιγαίου.
Διαβάστε επίσης:
