H κρητική διατροφή αποτέλεσε και αποτελεί μοντέλο διατροφής που χαρίζει μακροζωία και καλή υγεία. Όπως επισημαίνει ο επιστημονικός συνεργάτης του MEDIΔΙΑΤΡΟΦΗ, διαιτολόγος – διατροφολόγος, Τόνι Νζέιμ, είναι διεθνώς γνωστό ότι η κρητική δίαιτα είναι το καλύτερο παράδειγμα μεσογειακής διατροφής.
Η Κρήτη έχει μια από τις αρχαιότερες και πιο εύγευστες γαστριμαργικές παραδόσεις στον κόσμο, μια παράδοση γεύσεων, αρωμάτων, υλικών και τεχνοτροπιών που ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια και φθάνει μέχρι σήμερα. Η παραδοσιακή κρητική διατροφή από αρχαιοτάτων χρόνων φαίνεται να συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά εκείνα που την καθιστούν άριστη, όπως είχε δείξει η μελέτη των 7 χωρών, που άρχισε το 1960 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Από τη μελέτη αυτή, η οποία περιελάμβανε τη διαχρονική παρακολούθηση μιας ομάδας περίπου 700 ανδρών αγροτικής περιοχής της Κρήτης, φάνηκε ότι ο πληθυσμός αυτός είχε τους λιγότερους θανάτους από έμφραγμα της καρδιάς και τις διάφορες μορφές καρκίνου σε σύγκριση με άλλες ανεπτυγμένες χώρες, ενώ παράλληλα ήταν και ο μακροβιότερος.
Η ιστορία της κρητικής διατροφής ξεκινά από πολύ παλιά και από ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών φαίνεται πως οι αρχαίοι Κρήτες και οι Μινωίτες κατανάλωναν τα ίδια σχεδόν προϊόντα που καταναλώνονται και σήμερα. Στα δε ανάκτορα της μινωικής εποχής βρέθηκαν μεγάλα πιθάρια που χρησιμοποιούνταν για ελαιόλαδο, δημητριακά, όσπρια και μέλι.
Η άριστη υγεία και μακροζωία των Κρητικών αποδίδεται στην παραδοσιακή διατροφή τους. Η διατροφή αυτή ήταν απλή και περιελάμβανε κυρίως:
Ελαιόλαδο: το οποίο συμβάλει στη σημαντική μείωση των καρδιοπαθειών, στην τόνωση μυών και οστών του ανθρωπίνου σώματος, κατά της οστεοπόρωσης, στην ελάττωση κατά 25% της πιθανότητας καρκίνου του μαστού στις γυναίκες, στην καλή λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος, στην εξαφάνιση του προβλήματος δυσκοιλιότητας, στη μείωση της επίδρασης του αλκοόλ και στην καταπολέμηση της πιτυρίδας και της νινίδας στα βρέφη.
Κρασί: η χρήση του μειώνει τα καρδιαγγειακά επεισόδια κατά 20 έως 60%, βελτιώνει τη λειτουργία του στομάχου και την πέψη γενικότερα, εμποδίζει τη δημιουργία χολόλιθων, διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος στους ιστούς, δρα ως αντιφλεγμονώδες και αντισηπτικό, αυξάνει την αντίσταση στα κοινά κρυολογήματα και βοηθά στον ύπνο. Ακόμη, προκαλεί ευεξία, ποιότητα ζωής και μακροζωία, μειώνοντας τους θανάτους από οποιαδήποτε αιτία κατά 10-20%.
Μέλι: είναι μια γλυκαντική ουσία πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες. Η κυριότερη βιταμίνη του μελιού είναι η Ε, που είναι χρήσιμη για τον οργανισμό, γιατί τον βοηθάει από την επίδραση εξωγενών παραγόντων, όπως είναι το κάπνισμα, η ακτινοβολία και διάφορες καρκινογόνες ουσίες.
Κρητικά τυριά: γραβιέρα, κεφαλοτύρι, τυροζούλι, ανθότυρος μαλακός & σκληρός, μυζήθρα και ξινομυζήθρα.
Ψωμί – παξιμάδι: οι ίνες που περιέχει το κρητικό παραδοσιακό ψωμί βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου και στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Κι ακόμη λέγεται πως το πλήρες ψωμί είναι πιθανόν να προλαμβάνει τον καρκίνο του γαστρεντερικού σωλήνα και ιδιαιτέρως του παχέος εντέρου.
Λαχανικά: άφθονες φυτικές ίνες, αρκετές ποσότητες βιταμινών και άλλες θρεπτικές ουσίες, απαραίτητες για τον άνθρωπο.
Φρούτα: έχουν σημαντικές θρεπτικές και αντιοξειδωτικές βιταμίνες για τον οργανισμό. Το κυριότερο φρούτο που δεν λείπει από κανένα κρητικό τραπέζι είναι το πορτοκάλι, γνωστό για την πολύτιμη βιταμίνη C που προφυλάσσει τον οργανισμό από διάφορες ασθένειες.
Αρωματικά φυτά: ρίγανη, ο βασιλικός, το φασκόμηλο, ο βάλσαμος, το δενδρολίβανο, η μαντζουράνα, το θυμάρι, ο έροντας, η μέντα, η δάφνη και το χαμομήλι.
Αυτά αποτελούσαν περισσότερο από το 85% του καθημερινού διαιτολογίου τους, ενώ αντίθετα κατανάλωναν σε περιορισμένη ποσότητα και συχνότητα αυγά, τυρί, γάλα, κρέας, ψάρι και άλλα ζωικά προϊόντα.
Με βάση, λοιπόν, τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται πως η επιστροφή στην παραδοσιακή δίαιτα των Κρητών είναι μάλλον επιβεβλημένη.
Πηγή: MEDIΔΙΑΤΡΟΦΗ
Επιμέλεια: Δήμητρα Μπιλάλη
