Ρεπορτάζ: Χρήστος Μαζάνης
Κάμερα: Νίκος Χριστοφάκης , Γιώργος Δαγαλάκης
Παραγωγή: Zougla.gr WebTV 2024
Το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού άνοιξε τις πύλες του για το κοινό στις 12 Δεκεμβρίου του 2023. Βρίσκεται στο γήπεδο της ΑΕΚ, (OPAP ARENA) και είναι επισκέψιμο καθημερινά εκτός της Δευτέρας.
Εκτείνεται σε μια έκταση άνω των 1.000 τ.μ. όπου παρουσιάζονται κειμήλια που συγκεντρώθηκαν, πέρασαν από τη διαδικασία της επιστημονικής συντήρησης, και με την έκθεσή τους κουβαλούν όλο το ιστορικό φορτίο, φέρνοντας στο νου μνήμες από τις «Αλησμόνητες Πατρίδες».
Η τηλεόραση της «Ζούγκλας» επισκέφθηκε το μουσείο προκειμένου να καταγράψει από κοντά όλα τα εκθέματα. Εκεί μας υποδέχθηκε η διευθύντρια, Έφη Μαυροπούλου, η οποία και μας ξενάγησε στον χώρο.
Δείτε λοιπόν αναλυτικά με τη βοήθεια της τεχνολογίας τη διαδρομή του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, της Μικράς Ασίας και του Πόντου, πριν και μέχρι την ημέρα του ξεριζωμού, αλλά και μετά, στα δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς μέχρι τις μέρες μας.
Το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού όπως έχει γράψει πρόσφατα το Zougla.gr, είναι καταφύγιο αλλά και εργαλείο. Εκεί κατοικούν οι μνήμες αλλά από εκεί εξορύσσονται οι πληροφορίες που αφορούν την ταυτότητα του καθένα από εκείνους που ανήκουν στον κόσμο της προσφυγιάς.
Δεν είναι απλά μία ιστορική αναφορά η προσφυγιά. Δεν είναι μόνον μία αλληλουχία γεγονότων βαλμένα με τάξη ή με αταξία στα βιβλία της ιστορίας. Είναι ένα σύνολο πληροφοριών για τη ζωή εκείνων που αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν για να μετοικίσουν σε μέρη άγνωστα.
Πίκρα, πόνος, φτώχεια, πείνα και δάκρυα. Πολλά δάκρυα. Τι κι αν εκεί στα μέρη τα καινούργια μιλούσαν και αυτοί ελληνικά. Τι και αν στην Κοκκινιά ή το Μοσχάτο, στην Δραπετσώνα ή την Καλαμαριά τους έλεγαν πως ήταν η νέα τους πατρίδα. Πέρασαν χρόνια και μετά πέρασαν άλλα τόσα χρόνια. Πέρασαν πόλεμοι και κατακτητές, εμφύλιοι και εξορίες. Πέρασαν πίκρες και πάλι πίκρες μέχρι να ξαναριζώσουν. Και ρίζωσαν.
Οι μνήμες είναι το κομποσκοίνι που μας συνδέει και τα τραγούδια μας είναι τα κόλλυβα στην θύμηση εκείνων που έφυγαν. Στο Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού καταγράφεται η δική μας ιστορία. Περιγράφεται το οδοιπορικό της δικής μας περηφάνιας. Φυλάσσεται ένα κομμάτι της δικής μας ψυχής.
«Πολλά από τα αντικείμενα τα οποία βρίσκονται εδώ τα είχαν κουβαλήσει μαζί τους αυτοί που ξεριζώθηκαν. Πρόκειται για ανεκτίμητα οικογενειακά κειμήλια τα οποία στη συνέχεια παραδόθηκαν ως προσφορά στο μουσείο» λέει μεταξύ άλλων η κα Μαυροπούλου.
Εντός του χώρου για τον επισκέπτη υπάρχουν ενότητες όπως: η περίοδος των διωγμών, ο βίαιος ξεριζωμός και η ανταλλαγή. Η εξιστόρηση κλείνει με την εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα, τα πρώτα μαύρα λασπωμένα χρόνια, την ενσωμάτωση, αλλά και η συμβολή του Προσφυγικού Ελληνισμού στη νεότερη Ελλάδα.
Ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει αντικείμενα από την καθημερινότητα αυτών των ανθρώπων. Συγκεκριμένα αντικείμενα από τα σπίτια και τα αρχοντικά τους πριν την καταστροφή αλλά και μετά την καταστροφή. Επίσης αντικείμενα που έχουν σχέση με τη μουσική, άρρηκτα συνδεδεμένα με τη ζωή τους τότε, όπως, ένα πιάνο, μια λατέρνα, μια λύρα, ένα γραμμόφωνο. Ακόμα υπάρχουν αποκόμματα εφημερίδων, όπλα αλλά και στρατιωτικές στολές. Σε κάθε σημείο, σε κάθε γωνιά ένα ταξίδι στον χρόνο.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το σημείο με τους γνωστούς μικρασιάτες και τα αντικείμενά τους. Εκεί είδαμε και τα προσωπικά αντικείμενα του Στέλιου Καζατζίδη, όπως την κιθάρα του, τα γυαλιά του αλλά και τον αναπτήρα του.
