Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος, Μυρτώ Τσάβαλου
Εφιαλτικές στιγμές της αιματοχυσίας, που σημειώθηκε στη Μανωλάδα, ξύπνησαν στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Πατρών κατά τη διάρκεια του επιχειρηματία-μεγαλοτσιφιλικά Νίκου Βαγγελάτου και των επιστατών του oι οποίοι -στις 17 Απριλίου του 2013- τραυμάτισαν με καραμπίνα 35 εργάτες γης που διεκδικούσαν τα δεδουλευμένα τους στη Μανωλάδα Ηλείας.
Οι κατηγορίες που τους βαρύνουν είναι εμπορία ανθρώπων (trafficking) και απόπειρα βαριά σκοπούμενων σωματικών βλαβών (κατηγορία που αντικατέστησε την απόπειρα ανθρωποκτονίας ύστερα από έφεση των κατηγορουμένων στο διάστημα της προφυλάκισης τους).
Η δίκη του επιχειρηματία και των συνεργατών του ξεκίνησε στις 6 Ιουνίου 2014. Για την υπόθεση κατηγορούνται τέσσερα άτομα που είχαν συλληφθεί μετά τους πυροβολισμούς που είχαν πέσει στις καλλιέργειες φράουλας.
Εργάτης στα χωράφια του Βαγγελάτου είχε καταγγείλει τότε ότι κατά τη διάρκεια του αιματηρού περιστατικού οι μετανάστες είχαν δεχτεί καταιγισμό πυρών.
Το video και οι ισχυρισμοί της υπεράσπισης
Κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της υπόθεσης την Πέμπτη, παρουσιάστηκε ένα βίντεο που φέρεται να 
αποτυπώνει καρέ-καρέ τα 12.50 λεπτά της αιματηρής συμπλοκής που εκτυλίχθηκε τον Απρίλιο του 2013 και είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό των εργαζομένων στα χωράφια του Βαγγελάτου.
Στα πρώτα λεπτά εμφανίζεται πλήθος μεταναστών- που σύμφωνα με την υπεράσπιση είναι εργαζόμενοι στα χωράφια της Μανωλάδας- να προχωρούν σε αγροτικό δρόμο και ορισμένοι εξ αυτών να κρατούν ξύλα στα χέρια τους.
Στο 2’.30’’ λεπτό και χωρίς να φαίνεται ξεκάθαρα τι έχει συμβεί, επικρατεί αναστάτωση και ακούγονται φωνές. Τότε η κάμερα ξεμακραίνει και σε ένα πιο μακρινό πλάνο σε χωράφι, διακρίνονται κάποια άλλα άτομα, διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία της περιοχής.
Στο 03’.03’’ λεπτό ακούγεται ξεκάθαρα ένας πυροβολισμός. Από το σημείο αυτό έως και στο 03’.12’’ λεπτό ακούγονται καθαρά τέσσερις τουλάχιστον πυροβολισμοί ενώ οι σκηνές που εκτυλίσσονται στη συνέχεια είναι σοκαριστικές: Επικρατεί ο απόλυτος πανικός και κραυγές ακούγονται από παντού. Η κάμερα εν συνεχεία στρέφεται ψηλά και μετά από λίγη ώρα, εμφανίζεται αιμόφυρτος και πεσμένος στο χώμα ένας μετανάστης (04’.06’’).
Το πρόσωπο του μετανάστη είναι καλυμμένο με αίμα ενώ από το βίντεο διακρίνεται να φέρει τραύματα και στο δεξί του χέρι. Γύρω του έχουν συγκεντρωθεί άλλοι μετανάστες οι οποίοι ουρλιάζουν και ορισμένοι εξ αυτών αρχίζουν να τρέχουν.
Σε ένα άλλο επίμαχο σημείο (5’.26’’) εμφανίζονται εκτός από τον έναν τραυματία, ακόμη δύο μετανάστες να είναι πεσμένοι στο έδαφος. Στα λεπτά που ακολουθούν οι φωνές εξακολουθούν να ακούγονται, η εικόνα ωστόσο είναι πολύ κακής ποιότητας. Σε κάποια σημεία όπου η εικόνα «καθαρίζει», εμφανίζονται και πάλι μετανάστες να προχωρούν πανικόβλητοι ανάμεσα σε παραπήγματα.
Στο τέλος του βίντεο, ο κάτοχος του κινητού τηλεφώνου από το οποίο φέρεται να καταγράφηκε το επεισόδιο, αρχίζει να τρέχει.
To zougla.gr εξασφάλισε το video-ντοκουμέντο και το παρουσιάζει αυτούσιο…
Το κατηγορητήριο
Εικόνες σκληρής βίας και ανθρώπινης εκμετάλλευσης περιγράφονται στο βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο επιχειρηματίας στο 42ο χλμ της νέας εθνικής οδού Πατρών-Πύργου από τον Ιανουάριο 2011 έως και 17 Απριλίου 2013, με σκοπό να εκμεταλλευτεί την εργασία των αλλοδαπών εργατών, απέσπασε τη συναίνεσή τους για την παροχή εργασίας σε 200 και πλέον άτομα.
Ενώ τους προσέλαβε με την υπόσχεση της καταβολής 22 ευρώ ημερησίως, παρέχοντάς τους επίσης πρόχειρα καταλύματα που θα ικανοποιούσαν στοιχειωδώς τις στεγαστικές τους ανάγκες, στη συνέχεια… ξέχασε να τους πληρώσει.
Ειδικότερα, με βάση το κατηγορητήριο, μετά την εγκατάσταση των αλλοδαπών εργατών στα παραπήγματα και παρότι δεν τους είχαν καταβάλει τα δεδουλευμένα που ανέρχονταν στο ποσό των 200.000 ευρώ, οι τρεις επιστάτες τούς ανάγκαζαν να εργάζονται απειλώντας τους ότι εάν απαιτούσαν την καταβολή των δεδουλευμένων τους, θα τους έκαιγαν μαζί με τις παράγκες στις οποίες διέμεναν.
Άθλιες συνθήκες
Το τι συνέβαινε στην Μανωλάδα Ηλείας είχε αποτυπώσει στο παρελθόν ο φακός του zougla.gr. Ένα εικοσιτετράωρο μετά το μακελειό στις καλλιέργειες φράουλας, με τους μπράβους του Νίκου Βαγγελάτου να πυροβολούν με καραμπίνες 200 εργάτες γης, η ηλεκτρονική μας εφημερίδα είχε εισέλθει παράγκες των μεταναστών.
Όπως είχε προκύψει από το ρεπορτάζ, για τα άθλια αυτά καταλύματα οι εργάτες πλήρωναν 30 ευρώ το κεφάλι ανά μήνα. Μέσα σε άθλια τολ από πλαστική μεμβράνη ζούσαν, μαγείρευαν, πλένονταν και… κοιμόντουσαν στο έδαφος. Οι συνθήκες υγιεινής ήταν ανύπαρκτες.
Οι άνθρωποι, στοιβαγμένοι δούλευαν νυχθημερόν για τους σύγχρονους δουλεμπόρους. Πληρώνονταν με 22 ευρώ για δεκάωρη εργασία, αλλά οι αμοιβές δεν καταβάλλονταν από το αφεντικό του. Οι ίδιοι πλήρωναν από την τσέπη τους το νερό και τα είδη πρώτης ανάγκης. Εργάζονταν χωρίς ασφάλιση, χωρίς χαρτιά μισθοδοσίας, χωρίς εργοδοτικές εισφορές. Η μαύρη εργασία σε πλήρες απυρόβλητο…
