Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης
Εικονολήπτης: Νίκος Χριστοφάκης
Μοντάζ: Απόστολος Μαρούσης
Ως «τοξική βόμβα» που αν εκραγεί μπορεί να προκαλέσει εφιαλτικές συνέπειες στη Δυτική Αττική, πολύ χειρότερες κι από τις πρόσφατες θανατηφόρες πλημμύρες της Μάνδρας, χαρακτηρίζεται η ρυπογόνα έκταση 40 περίπου στρεμμάτων, στην κορυφή του παλιού ΧΑΔΑ στο Βιομηχανικό Πάρκο Σχιστού, στο Πέραμα.
Παράλληλα αποτελεί και αρνητικό παράδειγμα κωλυσιεργίας και αδυναμίας του Δημοσίου να προλάβει τον κίνδυνο και να προστατέψει τη δημόσια υγεία, με την ακανθώδη γραφειοκρατία να προκαλεί ακόμη και «οσμή» σκανδάλου για εκούσιες καθυστερήσεις προκειμένου να εξυπηρετηθούν πιθανά ιδιωτικά συμφέροντα…
Τις προηγούμενες δεκαετίες, η έλλειψη επαρκούς περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ελέγχου είχε οδηγήσει στην απόρριψη 10 εκατομμυριών τόνων φωσφογύψου επί μια εικοσαετία
Αυτό είναι και το τίμημα, ακριβώς, που πληρώνει το περιβάλλον και οι πολίτες της χώρας μας σε πλείστες όσες περιπτώσεις, με τη Δυτική Αττική να αποτελεί μια χαρακτηριστική περίπτωση. Ο συγκεκριμένος χώρος δε αποτελεί τη μοναδική ραδιενεργή χωματερή στην Ευρώπη!
Ο ΧΑΔΑ του Σχιστού τελεί υπό αποκατάσταση την τελευταία δεκαετία, και μάλιστα τα 2/3 της έκτασής του έχουν πράγματι αδρανοποιηθεί και μετατραπεί σε χώρο πρασίνου, μην θυμίζοντας ότι τις προηγούμενες δεκαετίες, η έλλειψη επαρκούς περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ελέγχου είχε οδηγήσει στην απόρριψη 10 εκατομμυριών τόνων φωσφογύψου επί μια εικοσαετία (από το 1979 έως το 1999), από το τότε εργοστάσιο Λιπασμάτων Δραπετσώνας.
Οι καιροί άλλαξαν και ο Περιβαλλοντικός Σύνδεσμος Δήμων Αθήνας – Πειραιά (ΠΕΣΥΔΑΠ) ανέλαβε το 2006 το δύσκολο έργο της αποκατάστασης του λόφου, ακριβώς πάνω από το Βιομηχανικό Πάρκο, πλησίον του σημείου όπου ο Ξέρξης παρακολούθησε την συντριπτική ήττα του στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας…
Με κόστος περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ αποκαταστάθηκαν πράγματι τα 80 από τα 125 στρέμματα της έκτασης του ΧΑΔΑ, με την τεράστια ποσότητα του επικίνδυνου φωσφογύψου κι άλλων ραδιενεργών υλικών, που προκύπτουν από τα λιπάσματα που εναπόθεταν εκεί, να καλύπτονται μόνιμα με ειδικές μεμβράνες κι από πάνω να έχει φυτρώσει ήδη ένα μικρό αλσύλλιο.
Η φύση επανακάμπτει σταδιακά, στα σημεία όπου ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση:
Οι επικίνδυνοι ρύποι στο υπέδαφος μπορούν ανά πάσα στιγμή να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, με ότι αυτό συνεπάγεται, ενώ η περίπτωση κατολίσθησης, σε ένα συμβάν αντίστοιχο με αυτό της Μάνδρας, θα προκαλούσε πλημμυρίδα τόνων λυματολάσπηςΟ κίνδυνος όμως λόγω της μη ολοκλήρωσης του έργου παραμένει άμεσος: Οι επικίνδυνοι ρύποι στο υπέδαφος μπορούν ανά πάσα στιγμή να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, με ότι αυτό συνεπάγεται, ενώ η περίπτωση κατολίσθησης, σε ένα συμβάν αντίστοιχο με αυτό της Μάνδρας, θα προκαλούσε πλημμυρίδα τόνων λυματολάσπης που θα κατέληγαν στον Κόλπο του Σκαραμαγκά.
Και θα κατέστρεφαν συνάμα το αποτέλεσμα της πολυετούς προσπάθειας αποκατάστασης του υπόλοιπου μέρους του ΧΑΔΑ.
Ο ΠΕΣΥΔΑΠ, υπεύθυνος φορέας για την αποκατάσταση, έχει προβεί σε έναν «χαρτοπόλεμο» αιτήσεων προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να αποδεσμευτεί το ποσό που απαιτείται για την ολοκλήρωση του έργου από την Περιφέρεια, χωρίς όμως αποτέλεσμα εδώ και τρία χρόνια!
Τον περασμένο Νοέμβριο μάλιστα, ο Υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής έδωσε εντολή για επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης της αποκατάστασης του ΧΑΔΑ, ζητώντας από τις αρμόδιες υπηρεσίες να έχουν ολοκληρώσει το έργο τους το αργότερο σε ένα μήνα.
«Ευελπιστούμε η παρέμβαση αυτή να συμβάλλει στην υπέρβαση των αδικαιολόγητων γραφειοκρατικών εμποδίων που χωρίς καμία τεκμηρίωση αντιμετωπίζουμε, και να ξεκινήσουμε επιτέλους την ολοκλήρωση του έργου αποκατάστασης του ΧΑΔΑ στο Σχιστό», είχε δηλώσει τότε ο πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ Γρηγόρης Γουρδομιχάλης, με τον ίδιο άνθρωπο όμως να εκφράζει απογοητευμένος στον φακό του zougla.gr εκ νέου την αγωνία του για την τύχη του έργου…
Δείτε το ρεπορτάζ του zougla.gr στο Σχιστό:
Τον λόγο πλέον τον έχει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι για την πολύπαθη Δυτική Αττική και να προληφθεί μια ενδεχόμενη καταστροφή, καθώς οι κάτοικοί της δεν θα πείθονταν πια από την εκ των υστέρων απόδοση ευθυνών στους «προηγούμενους»…
