Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης

Ανέκρουσε πρύμναν η Περιφέρεια Αττικής για τον ΧΥΤΑ Γραμματικού, όπου παρολίγον να θρηνήσουμε θύματα. Τα πνεύματα οξύνθηκαν τόσο χθες ώστε φύλακας του χώρου που προσελήφθη από ιδιωτική εταιρεία ανέβηκε σε φορτηγό και επέδραμε κατά του πλήθους. Ήταν προφανές πως αυτή η ενέργεια ξεπέρασε κάθε όριο ανοχής της τοπικής κοινωνίας.

Η λειτουργία του έργου λοιπόν, έπειτα από τις δοκιμαστικές ρίψεις υπολειμμάτων που ξεκίνησαν την περασμένη Κυριακή και είχαν ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα επεισοδίων με τους κατοίκους, διακόπτεται, ενώ είχε προηγηθεί αίτημα της Ελληνικής Αστυνομίας προς τον ΕΣΔΝΑ, που ζήτησε να μη συνεχιστούν τα δρομολόγια ώστε να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης. Στο ίδιο κλίμα, η ιδιωτική εταιρεία που μετέφερε τα υπολείμματα από το ΚΔΑΥ Κορωπίου ανακοίνωσε ότι σταματάει τις μεταφορές, υπό τον φόβο της ασφάλειας των εργαζομένων της.

Είχε προηγηθεί αποστολή εγγράφου του Δημάρχου Μαραθώνα Ηλία Ψηνάκη,  που ζήτησε από την Ελληνική Αστυνομία να προβεί στην «άμεση διακοπή της απόθεσης απορριμμάτων στη θέση Γραμματικό».

Εντάσεις στο Περιφερειακό Συμβούλιο για το ζήτημα

Από εντάσεις σημαδεύτηκε το σημερινό Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής, καθώς τέθηκε, εκτός ημερησίας διάταξης, το ζήτημα της λειτουργίας του ΧΥΤΑ Μαραθώνα. Δεκάδες κάτοικοι παρευρέθηκαν στο συμβούλιο και δεν έλειψαν οι λογομαχίες με την Περιφερειάρχη Ρένα Δούρου, η οποία για ακόμη μια φορά υπερασπίστηκε σθεναρά τη λειτουργία του έργου.

Στο βήμα ανέβηκε και ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψηνάκης, ο οποίος υπεραμύνθηκε της θέσης του για παύση της λειτουργίας του έργου, την οποία έχει εκθέσει στο παρελθόν και στην αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες. 

Δείτε το βίντεο:

Νωρίτερα, εκπρόσωποι των κατοίκων πήραν τον λόγο και καταφέρθηκαν κατά της Περιφέρειας, επαναλαμβάνοντας τις σοβαρές και διαχρονικές ενστάσεις τους κατά της λειτουργίας του ΧΥΤΑ.



 Δείτε στο βίντεο αποσπάσματα ομιλιών αλλά και την ένταση που δημιουργήθηκε
:

Έξω από το κτήριο μάλιστα υπήρχε αστυνομική διμοιρία των ΜΑΤ, για κάθε ενδεχόμενο.

Δούρου: «Δυνατά και αθόρυβα εφαρμόζουμε τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό»

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια η Ρένα Δούρου, που επανέλαβε την ανάγκη λειτουργίας του έργου στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων για όλη την Αττική, ενώ χαρακτηριστικά σημειώσε πως δεν μπορεί να είναι αρεστή σε όλους. «Εάν ήθελα να γίνω δημοφιλής, θα γινόμουν τραγουδίστρια», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Δυνατά και αθόρυβα εφαρμόζουμε τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό από τον οποίο δεν πρόκειται να κάνουμε βήμα πίσω», είπε η Ρένα Δούρου. «Το Γραμματικό θα λύσει το πρόβλημα του Δήμου Μαραθώνα που τα τελευταία 4.5 χρόνια δεν έχει να επιδείξει καμία βελτίωση στους δείκτες της διαχείρισης των απορριμμάτων, και τα θάβει στο 100%. Η Περιφέρεια έχει δώσει κίνητρα στους δήμους για αλλαγή της διαχείρισης, στα οποία ελάχιστοι ανταποκρίθηκαν δυστυχώς, βάζοντας τη διαχείριση των απορριμμάτων ως προτεραιότητά τους».

Η Περιφερειάρχης τόνισε ότι το ΧΥΤΥ Γραμματικού αφορά σε 23.000 τόνους ετησίως υπόλειμμα των μπλε κάδων «και όχι τους 120 χιλιάδες τόνους ακατέργαστου σκουπιδιού που προέβλεπε ο προηγούμενος σχεδιασμός».

Η κ. Δούρου τόνισε μεταξύ άλλων ότι η λειτουργία του ΧΥΤΥ «αφορά 23.000 τόνους υπόλειμμα των μπλε κάδων και όχι τους 120.000 χιλιάδες τόνους ακατέργαστων σκουπιδιών που προέβλεπε ο προηγούμενος σχεδιασμός, της προηγούμενης διοίκησης».

Τόνισε ότι δεν πρόκειται για ΧΥΤΑ, για μια νέα χωματερή, αλλά για ΧΥΤΥ. Για επεξεργασμενο υπόλειμμα, για ένα νέο έργο. Και ότι όλοι πρέπει «να αντιληφθούμε ότι το Γραμματικό δεν είναι και δεν πρόκειται να γίνει μια νέα Κερατέα. Όσο κι αν ορισμένοι επιθυμούν διακαώς κάτι τέτοιο και θεωρούν ότι μπορεί να υπάρχουν δήμοι πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, οι οποίοι θα στέλνουν τα σκουπίδια τους από την Ανατολική Αττική στη Δυτική, απλά γιατί δεν θέλουν τα δικά τους να τα επεξεργάζονται στην περιοχή τους».

Για το λόγο αυτό, τόνισε η περιφερειάρχης, η σημερινή διοίκηση της Περιφέρειας και ο ΕΔΣΝΑ, θα βάλουν «τέλος στη μαζική ταφή των απορριμμάτων που αντιπροσωπεύει το απαρχαιωμένο μοντέλο της διαχείρισης τους», ενώ όπως ανέφερε, προσέφυγε στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για να διερευνηθούν τα επεισόδια που έγιναν το βράδυ της Τρίτης στο Γραμματικό.

Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των περιφερειακών παρατάξεων, αναφέρθηκαν στις διάφορες αιτιάσεις περί ακαταλληλότητας και μη νομιμότητας του έργου. Το χαρακτήρισαν ως προσχεδιασμένο έγκλημα, ενώ ο κ. Σγουρός έκανε λόγο για «εμπόριο ελπίδας και εμπαιγμό των κατοίκων». Επανέλαβε τον σχεδιασμό που είχε προωθήσει επί θητείας του στην Περιφέρεια στο Γραμματικό, και κάλεσε όλους σε μια διαπαραταξιακη συνεργασία, προκείμενου να συναποφασίσουν τι πρέπει να γίνει για την διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική.

Μήνυση Ψηνάκη κατά παντός υπευθύνου

Νωρίτερα σήμερα, ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψηνάκης, υπέβαλλε μήνυση κατά παντός υπευθύνου για τη λειτουργία του έργου. 

(…)

Διατάχθηκε εισαγγελική έρευνα για τον ΧΥΤΑ

Σήμερα επίσης ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ευάγγελος Ιωαννίδης διέταξε τη διενέργεια εισαγγελικής έρευνας με αντικείμενο καταγγελίες για την λειτουργία του ΧΥΤΑ.

Ο κ. Ιωαννίδης έδωσε εντολή στην εισαγγελέα Πρωτοδικών Ροζαλία Λάλη να διενεργήσει προκαταρκτική εξέταση προκειμένου να εξακριβώσει αν είναι βάσιμες οι καταγγελίες φορέων και κατοίκων της περιοχής.

Επιμένει ο ΕΣΔΝΑ και η Περιφέρεια για την ανάγκη λειτουργίας του έργου

Στις αιτιάσεις εκπροσώπων του Δήμου Μαραθώνα και κατοίκων της περιοχής που αντιτίθενται στην δοκιμαστική λειτουργία του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΥ) στο Γραμματικό, απαντούν κύκλοι της Περιφέρειας Αττικής και του ΕΔΣΝΑ, λέγοντας: «Πρόκειται για μια σύγχρονη εγκατάσταση ταφής υπολειμμάτων, απόλυτα σύμφωνη με τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) που θέτει τέλος στους ΧΥΤΑ και τον οποίο εκπόνησε η σημερινή διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής, στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, σε πλήρη εναρμόνιση με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων και τις περιβαλλοντικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας».

Επίσης τονίζουν ότι είναι αναγκαία η τρίμηνη δοκιμαστική λειτουργία του ΧΥΤΥ προκειμένου να μην απενταχθεί το έργο από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, οπότε η χώρα δηλαδή οι πολίτες θα πληρώσουν 10 εκατ. ευρώ κοινοτικούς πόρους.

Το θέμα θα συζητηθεί εκτενώς -εκτός ημερήσιας διάταξης- στη σημερινή συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου μετά από αίτημα παρατάξεων της αντιπολίτευσης, το οποίο έκανε αποδεκτό η διοίκηση της Περιφέρειας.

Αναλυτικά οι απαντήσεις στις αιτιάσεις για τον ΧΥΤΥ Γραμματικού από κύκλους της Περιφέρειας και του ΕΔΣΝΑ έχουν ως εξής:

– Η απάντηση ότι «στο Γραμματικό δημιουργείται νέα Φυλή”, είναι ότι στο Γραμματικό δημιουργείται ΧΥΤΥ με υπόλειμμα της επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών από το Δήμο Μαραθώνα και τους γειτονικούς δήμους και όχι ΧΥΤΑ με ακατέργαστο σκουπίδι από όλους τους δήμους της Αττικής, όπως προέβλεπε ο προηγούμενος σχεδιασμός της προηγούμενης διοίκησης της Περιφέρειας. Πρόκειται για ένα βήμα στην υλοποίηση του νέου Περιφερειακού Σχεδιασμού, που δίνει έμφαση στην πρόληψη, μείωση του όγκου των απορριμμάτων, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση, στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Εξάλλου ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός δεν επιτρέπει την κατασκευή νέου ΧΥΤΑ

– Η αλήθεια στη φήμη ότι στο Γραμματικό «θα θάβονται όλα τα σκουπίδια της Αττικής», είναι ότι η δυναμικότητα του ΧΥΤΥ Γραμματικού θα είναι 23.000 τόνοι υπολειμμάτων ετησίως -δηλαδή τόσο όσο δέχεται σε μια εβδομάδα ο ΧΥΤΑ Φυλής. Στο Γραμματικό εφαρμόζονται οι αρχές της εγγύτητας και της αποκέντρωσης: η λειτουργία του ΧΥΤΥ αφορά στα σκουπίδια του Δήμου Μαραθώνα και των όμορων δήμων.

– Στη φημολογία για «έλλειψη νομιμότητας της εγκατάστασης» τονίζεται πως έχουν γίνει 28 προσφυγές σε διοικητικές και δικαστικές αρχές σε Ελλάδα και Ευρώπη και έχουν απορριφθεί όλες. Με την τελευταία στις 3/9/2018 από κάτοικο της περιοχής ο οποίος ζητούσε ασφαλιστικά μέτρα για την «εναπόθεση απορριμμάτων στο ΧΥΤΥ λόγω βλάβης που θα προκαλούσαν στην υγεία του και στο περιβάλλον…» και την απορριπτική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου στις 10/10/2018.

– Αναφορικά με τις «προτάσεις» του δήμου Μαραθώνα για να μειώσει τα σκουπίδια του που πάει στη Φυλή, η απάντηση είναι ότι ο Δήμος Μαραθώνα στέλνει στον ΧΥΤΑ Φυλής: 22.506 τόνους ακατέργαστων σκουπιδιών (2015), 22.521 (2016), 22.062 (2017) ενώ δεν έχει προχωρήσει καμία από τις εγκαταστάσεις που αναφέρει στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων του.

– Στις αιτιάσεις ότι «δεν έχουν τηρηθεί όλες οι απαραίτητες διαδικασίες και η μεταφορά του υπολείμματος είναι παράνομη» σημειώνεται ότι έχουν καλυφθεί όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη δοκιμαστική λειτουργία, όπως προβλέπεται από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό του 2016.

– Επίσης, ψέμα χαρακτηρίζεται και το γεγονός ότι «η Περιφέρεια και ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Αττικής δεν ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα της Επιτροπής Αναφορών της Ευρωβουλής», καθώς ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα της Επιτροπής Αναφορών της Ευρωβουλής για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Πλαίσιο στο οποίο η Περιφέρεια αναζήτησε και υλοποίησε τις βέλτιστες τεχνικές λύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος προκειμένου να εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

– Ψέμα χαρακτηρίζεται και η φημολογία περί μη διαβούλευσης, καθώς ήταν ευρεία και διενεργήθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας εκπόνησης και έγκρισης του ΠΕΣΔΑ τα έτη 2015-2016.

– Επίσης ανακρίβεια είναι ότι «υπάρχει περιβαλλοντικό ζήτημα από τη χωροθέτηση του έργου». Σύμφωνα με έκθεση αξιολόγησης, του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ): τα προβλήματα που εντοπίσθηκαν «δεν δύνανται σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν εμπόδιο στη λειτουργία του έργου και δεν υφίσταται κανείς κίνδυνος για τους πολίτες και το περιβάλλον». Έκθεση, που έχει υποβληθεί και στην Επιτροπή Αναφορών της Ευρωβουλής και βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΕΔΣΝΑ από την πρώτη ημέρα της ολοκλήρωσής της.

– Ως προς τον χαρακτηρισμό της περιοχής του έργου προστατευόμενη περιοχή Natura 2000, τονίζεται ότι: Αν γίνει δεκτή η αιτίαση περί γειτνίασης θα πρέπει να εξεταστούν ως προς τις επιπτώσεις τους και όλες οι λειτουργούσες χερσαίες δραστηριότητες στην Νότια Εύβοια και στην Ανατολική Αττική (όπως το διεθνές αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, οι μονάδες επεξεργασίας όλων των υγρών αποβλήτων της Ανατολικής Αττικής, όλες οι βιομηχανικές μονάδες, όλοι οι αυτοκινητόδρομοι κ.λπ.) και όλες οι χερσαίες δραστηριότητες στην περιοχή.

– Τέλος στη φημολογία ότι το έργο έχει απενταχθεί από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, η αλήθεια είναι ότι δεν έχει απενταχθεί. Η Κομισιόν έχει ζητήσει δημοσιονομική διόρθωση (δηλαδή να πάρει πίσω τα χρήματα που είχε δώσει για το έργο) στην περίπτωση που το έργο δεν λειτουργήσει. Αν δεν υλοποιηθεί η δοκιμαστική λειτουργία, η διαδικασία θα ολοκληρωθεί και τότε θα απενταχθεί το έργο, με κόστος 10 εκατ. ευρώ κοινοτικούς πόρους.

Το συμβάν το βράδυ της Τετάρτης

Σοβαρό περιστατικό σημειώθηκε αργά το βράδυ της Τετάρτης έξω από τον ΧΥΤΑ του Μαραθώνα. Στην είσοδο βρίσκονταν αρκετές δεκάδες κατοίκων, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τη λειτουργία του έργου με «δοκιμαστικές ρίψεις» υπολειμμάτων, όταν, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, ένας άνδρας, που εργάζεται ως φύλακας του χώρου, πήρε το φορτηγό του μέσα από τον ΧΥΤΑ, πάτησε γκάζι, έσπασε την πόρτα της περίφραξης και κινήθηκε με ταχύτητα και ανεξέλεγκτα προς τους συγκεντρωμένους!

Επακολούθησε πανικός, με τους κατοίκους να τρέχουν ώστε να αποφύγουν την ξέφρενη πορεία του φορτηγού, το οποίο προσέκρουσε σε σταθμευμένα αυτοκίνητα έξω από τον ΧΥΤΑ. Όπως αναφέρουν μάρτυρες, από θαύμα δεν υπήρξαν ανθρώπινα θύματα, παρά μόνο υλικές ζημιές οχήματα.
Δείτε πως περιγράφουν κάτοικοι, που θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, στον φακό του zougla.gr, τα δραματικά γεγονότα:
Στη συνέχεια ο οδηγός του φορτηγού συνελήφθη. Το φορτηγό κατασχέθηκε και τα ξημερώματα της Πέμπτης κάτοικοι υπέβαλλαν μήνυση στο Α.Τ. Νέας Μάκρης με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από πρόθεση.
Η δημοτική σύμβουλος Δήμητρα Λαμπάρου στη συνέχεια βρέθηκε στο Α.Τ Νέας Μάκρης προκειμένου να υποβάλλει μήνυση στον φύλακα για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Δείτε πως περιγράφει τα γεγονότα στον φακό του zougla.gr.

Μήνυση θα υποβάλλει και κάτοικος που βρισκόνταν στο σημείο.

Το zougla.gr βρέθηκε στην είσοδο του ΧΥΤΑ όπου υπάρχει ισχυρή αστυνομική παρουσία της ομάδας ΟΠΚΕ. Στο οδόστρωμα υπάρχουν σπασμένα τζάμια, αποτέλεσμα των γεγονότων που περιγράφηκαν παραπάνω.

Δείτε φωτογραφίες από ένα εκ των οχημάτων το οποίο χτύπησε, κατά την «τρελή» πορεία του, το φορτηγό:

Νωρίτερα, κάτοικοι του Γραμματικού με τους οποίους συνομίλησε το zougla.gr ήταν σε κατάσταση σοκ. Συγκεκριμένα η πρώην αντιδήμαρχος και δημοτική σύμβουλος Δήμητρα Λαμπάρου, βρισκόταν στο σημείο και σε κατάσταση σοκ ακόμα, περιγράφει στο zougla.gr τι συνέβη.

«Ο φύλακας πήρε ένα μεγάλο φορτηγό και πήγε να πέσει πάνω μας. Αρχίσαμε να τρέχουμε και να φεύγουμε πανικόβλητοι. Ήταν σκοτάδια, δεν μπόρεσα να δω αν χτύπησε άνθρωπος, αλλά το φορτηγό πρέπει να προσέκρουσε σε περίπου 30 αυτοκίνητα. Ήρθαν στο μυαλό μου εικόνες από το τανκς στο Πολυτεχνείο», δηλώνει χαρακτηριστικά, ενώ προσθέτει: «Στο σημείο βρίσκονταν αστυνομικοί οι οποίοι δεν έκαναν κάτι να τον σταματήσουν».

Κατά την εκδοχή της αστυνομίας, νωρίτερα κάτοικοι πέταξαν πέτρες προς τον φύλακα και οδηγό του φορτηγού, που βρισκόταν κοντά στην είσοδο του ΧΥΤΑ, ενώ για τη συνέχεια και την επικίνδυνη ξέφρενη πορεία του οχήματος, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ανακοινώσεις.
Δείτε βίντεο με τους κατοίκους αναστατωμένους στην πλατεία του Γραμματικού να περιγράφουν στους αστυνομικούς όσα βίωσαν

Δείτε το αναλυτικό ρεπορτάζ του zougla.gr και το οδοιπορικό στον ΧΥΤΑ: