Ενσάρκωση του ονείρου γενεών Ποντίων, αλλά και των ορθοδόξων χριστιανών σε όλο τον κόσμο, αποτελεί η Πατριαρχική Θεία Λειτουργία, που θα γίνει φέτος, για τρίτη συνεχή χρονιά, στην ιστορική Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Σουμελά. Η Λειτουργία ξεκίνησε στις 10.00 το πρωί.

Στην Τραπεζούντα αφίχθη ήδη από το απόγευμα της Τρίτης, 14 Αυγούστου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία.

Στο αεροδρόμιο της Τραπεζούντας τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο υποδέχθηκε ο δήμαρχος της Ματσούκας κ. Ερτουγρούλ Γκεντς, η πόλη του οποίου είναι η πλησιέστερη στην ιστορική Μονή της Σουμελά.

Σε δηλώσεις του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά και συγκίνησή του που θα λειτουργήσει και πάλι στην Παναγία Σουμελά και έστειλε τις ευχές του, ιδιαιτέρως, σε όλα τα τέκνα του Πόντου που ζουν σε όλο τον κόσμο.

Ευχήθηκε, δε, να έρθουν καλύτερες ημέρες, έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα τέλεσης της Θείας Λειτουργίας, έστω και για μία φορά τον χρόνο, και στα άλλα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας στην περιοχή.

Στην υπό του Οικουμενικού Πατριάρχη Θεία Λειτουργία λαμβάνουν μέρος ο μητροπολίτης Πέτρος από την Εκκλησία της Γεωργίας και ο μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, εκ των επαρχιών του Θρόνου των «Νέων Χωρών».

Χιλιάδες προσκυνητές από την Ελλάδα, την Κύπρο, από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας, ήρθαν εδώ για να υμνήσουν τη Μεγαλόχαρη, που τους δίνει κουράγιο και πίστη, όπου κι αν βρίσκονται.

Φέτος ήταν η πρώτη φορά που έγινε Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, η οποία συνέπεσε με την επέτειο της συμπλήρωσης 60 χρόνων από τη θεμελίωση της Μονής στις πλαγιές του Βερμίου.

Τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά και την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης Θεόδωρος Καράογλου, τη Ν.Δ. ο βουλευτής Λάζαρος Τσαβδαρίδης, τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Παναγιώτης Κουρουμπλής, το ΠΑΣΟΚ ο βουλευτής Πάρις Κουκουλόπουλος, τους Ανεξάρτητους Έλληνες η αντιπρόεδρος της Βουλής Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά και τη ΔΗΜ.ΑΡ. ο συντονιστής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Γιάννης Αμοιρίδης. Παραβρέθηκαν, επίσης, οι βουλευτές της Ν.Δ. Κώστας Γκιουλέκας, Γιώργος Καλαντζής και εκλεγμένοι της Αυτοδιοίκησης.

Μετά την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στην προτομή του Αλέξανδρου Υψηλάντη και περιφορά της εικόνας της Παναγίας Σουμελά.

Παράδοση

Η Παναγία Σουμελά αποτελεί το σύμβολο της ποντιακής πίστης, αν και η πρώτη ονομασία της θαυματουργής εικόνας ήταν Αθηνιώτισσα.

Σύμφωνα με την παράδοση, το 386 οι Aθηναίοι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου έπειτα από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν τη Μονή. Εκεί, σε σπήλαιο της απόκρημνης κατωφέρειας του όρους, σε υψόμετρο 1.063 μέτρα, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Aθηνιώτισσας, την οποία, πάντα κατά την παράδοση, εικονογράφησε ο Eυαγγελιστής Λουκάς.

Οι μοναχοί την ακολούθησαν και στο όρος Μελά, στον Πόντο, όπου στάθηκε, κτίστηκαν μεγάλος Ναός και Μονή. Έτσι η εικόνα πήρε την ονομασία Σουμελά από τη φράση «στου Μελά».

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, το 1922, το μοναστήρι υπέστη ζημιές και οι μοναχοί προχώρησαν στην ταφή της εικόνας. Με την ανταλλαγή, τα ιερά κειμήλια παραχωρήθηκαν και το 1931 επέστρεψαν στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία του Αμβρόσιου του Σουμελιώτη. Η εικόνα επανήλθε στην Αθήνα και παρέμεινε στο Μουσείο έως το 1951. Τότε, το Σωματείο «Παναγία Σουμελά» Θεσσαλονίκης πρότεινε το κτίσιμο ναού στις πλαγιές του Βερμίου, στην Καστανιά Βέροιας.

Το 2010, επαναλειτούργησε το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, με άδεια του τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού.

Επίκεντρο του εορτασμού της Παναγίας για τους Πόντιους, και όχι μόνο, στην Ελλάδα, είναι το Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Σουμελά στο όρος Βέρμιο στην Ημαθία.