Συνταγματικό και νόμιμο κρίθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας το προεδρικό διάταγμα του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια το οποίο θέτει κανόνες για τις διαδηλώσεις, απαγορεύοντας την πλήρη κατάληψη του οδοστρώματος στις περιπτώσεις μικρών συγκεντρώσεων. Το προεδρικό διάταγμα προβλέπει ότι στο εξής οι διαδηλώσεις θα πρέπει να γίνονται με τρόπο που δεν θα διαταράσσει «υπέρμετρα» την οδική κυκλοφορία και την κοινωνικο-οικονομική ζωή της πόλης.
Συγκεκριμένα, σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από εκατό χιλιάδες κατοίκους δεν θα επιτρέπεται η κατάληψη ολόκληρου του οδοστρώματος και η πλήρης διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων από ιδιαίτερα μικρές, «σε σχέση με τη σημασία της συγκεκριμένης οδού για την εξυπηρέτηση της οδικής κυκλοφορίας και της κοινωνικοοικονομικής ζωής της πόλης, συναθροίσεις».
Τον πρώτο λόγο θα έχει ο αρμόδιος αστυνομικός διευθυντής, ο οποίος θα καθορίζει το «μικρό μέγεθος» των συναθροίσεων και τη δυνατότητα περιορισμού τους σε τμήμα του οδοστρώματος κοινοποιώντας άμεσα τη σχετική απόφαση στους ενδιαφερομένους. Η απόφαση αυτή του αστυνομικού διευθυντή μπορεί να είναι κατ’ αρχάς προφορική και εν συνεχεία έγγραφη, ενώ θα επιδίδεται εντός 24 ωρών στους ενδιαφερομένους. Για αυτή θα λαμβάνονται υπ’ όψιν ο αριθμός των συμμετεχόντων στη συγκέντρωση, η σημασία του συγκεκριμένου δρόμου για την κυκλοφορία των οχημάτων δημόσιας συγκοινωνίας, η τουριστική κίνηση της περιοχής, η ομαλή πρόσβαση σε αρχαιολογικούς ή ιστορικούς χώρους και γενικά η εμπορική και οικονομική δραστηριότητα.
Αντίθετα, οι περιορισμοί αυτοί δεν ισχύουν για συναθροίσεις και πορείες που εξαγγέλλονται και διοργανώνονται από πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή και από τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές ενώσεις ή για συναθροίσεις ιστορικού εορτασμού ή επετειακού χαρακτήρα.
Στο σκεπτικό τους οι σύμβουλοι Επικρατείας αναφέρουν πως «… το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ανήκει στις θεμελιώδεις ελευθερίες που αποτελούν τη βάση του δημοκρατικού πολιτεύματος… Ως συνάθροιση νοείται όχι μόνο η συγκέντρωση προσώπων που πραγματοποιείται κατόπιν προηγούμενης συνεννοήσεως και προετοιμασίας, αλλά και η συγκέντρωση η οποία, παρά το ότι άρχισε χωρίς προηγούμενη συνεννόηση και προετοιμασία, έλαβε στη συνέχεια τον χαρακτήρα συναθροίσεως λόγω του ότι προέκυψε η θέληση των συγκεντρωμένων προσώπων να εκδηλώσουν ή να προβάλουν γνώμες ή φρονήματα και εν γένει να επιδιώξουν κοινό σκοπό (αυθόρμητες συναθροίσεις). Δεν είναι ανεκτές από το Σύνταγμα οι γενικές απαγορεύσεις δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων, όταν συνιστούν, κατ’ ουσίαν, ανεπίτρεπτη αναστολή του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος του συνέρχεσθαι, η νομιμότητα δε των σχετικών διοικητικών πράξεων με τις οποίες απαγορεύεται η άσκηση του παραπάνω δικαιώματος ελέγχεται από τα δικαστήρια ευθέως αλλά και παρεμπιπτόντως».
Κατόπιν αυτών, τονίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, με το επίμαχο σχέδιο διατάγματος «δεν επιδιώκεται η ρύθμιση ή ο περιορισμός της άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, αλλά καθορίζονται οι αρμοδιότητες της οικείας αστυνομικής αρχής, υπό τις εκτεθείσες αυστηρές προϋποθέσεις, ώστε σε περίπτωση ιδιαιτέρως μικρής σε αριθμό δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης, που πραγματοποιείται στα μεγάλα αστικά κέντρα, να διασφαλίζεται η ελεύθερη άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και παράλληλα να μη διαταράσσεται υπέρμετρα η κοινωνική και οικονομική ζωή της πόλης».
Eπιμέλεια: Xρήστος Μαζάνης
