Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτρέπει, με την αποστολή αιτιολογημένης γνώμης (δεύτερο στάδιο της προδικαστικής διαδικασίας), την Ελλάδα και την Κύπρο να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας της ΕΕ περί χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων.

Ειδικότερα, για την Ελλάδα η προσφυγή αφορά στη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι οι χωματερές που λειτουργούν κατά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί αποβλήτων αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Βάσει πρότασης του αρμόδιου για το Περιβάλλον επιτρόπου, Γιάνες Ποτότσνικ, η Επιτροπή απευθύνει αιτιολογημένες γνώμες και ζητεί από την Ελλάδα και την Κύπρο να συμμορφωθούν εντός δύο μηνών.

Εάν δεν το πράξουν, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην Ελλάδα, απευθύνονται δύο αιτιολογημένες γνώμες. Η πρώτη αφορά στη χωματερή που βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, που δημιουργήθηκε για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας καρέτα-καρέτα, είδος προτεραιότητας, που κατατάσσεται στα απειλούμενα με εξαφάνιση.

Από επιθεωρήσεις που διεξήγαγαν οι ελληνικές Αρχές επιβεβαιώθηκε ότι η χωματερή εξακολουθεί να λειτουργεί κατά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι χωματερές όχι μόνο απειλούν την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, αλλά προκαλούν βλάβες στις χελώνες καρέτα- καρέτα, λόγω της ρύπανσης από διαρροές και πλαστικές σακούλες, και επειδή προσελκύουν γλάρους που κυνηγούν τα χελωνάκια.

Οι ελληνικές Αρχές έχουν αναγνωρίσει το πρόβλημα και έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία για να κατασκευαστεί εγκατάσταση αντικατάστασης. Ωστόσο, λόγω σοβαρών καθυστερήσεων, η εγκατάσταση δεν αναμένεται να λειτουργήσει πριν από το 2014, ενώ εγκαταλείφθηκαν τα σχέδια για μια μεταβατική περίοδο, κατά την οποία τα απόβλητα θα αποστέλλονταν σε κινητές μονάδες μέχρι να κατασκευαστούν οι νέοι χώροι υγειονομικής ταφής.

Η Επιτροπή ανησυχεί για τον αργό ρυθμό των αλλαγών και για τον λόγο αυτό απευθύνει αιτιολογημένη γνώμη με την οποία ζητεί από την Ελλάδα να συμμορφωθεί με την κοινοτική νομοθεσία περί χώρων υγειονομικής ταφής.
Η δεύτερη υπόθεση για την Ελλάδα αφορά στη χωματερή στο Τεμπλόνι της Κέρκυρας, που λειτουργεί χωρίς άδεια και αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.

Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα, οι ελληνικές Αρχές ενέκριναν το 2008 διορθωτικό πρόγραμμα για τον χώρο, προσδιορίζοντας τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν για να αντιμετωπιστούν όλα τα υφιστάμενα ζητήματα.

Δεδομένου ότι δεν ελήφθησαν τα κατάλληλα μέτρα και συνεχίζεται η λειτουργία της χωματερής κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ περί αποβλήτων, η Επιτροπή απευθύνει αιτιολογημένη γνώμη.

Στην Κύπρο διαπιστώθηκε ότι πολλές χωματερές λειτουργούν κατά παράβαση της νομοθεσίας περί αποβλήτων της ΕΕ.

Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε που κινήθηκαν οι παρούσες διαδικασίες επί παραβάσει, έχει σημειωθεί πρόοδος, με την παύση λειτουργίας και την αποκατάσταση πολλών χωματερών καθώς και με τη δημιουργία κατάλληλου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων.

Επιμέλεια: Φίλιππος Καραμέτος