Στον απόηχο της τραγωδίας των Τεμπών, την οποία ολόκληρη η ελληνική κοινωνία βιώνει με συναισθήματα βαριάς συντριβής, η πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τόνισε κατά την διάρκεια της ομιλίας της για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, πως «σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να διατηρήσουμε την μνήμη ενός από τα πιο επαίσχυντα και οδυνηρά γεγονότα του 20ου αιώνα».
Ξεκινώντας από την πλατεία Ελευθερίας, ενός τόπου εξευτελισμού και απάνθρωπης μεταχείρισης των Ελλήνων Εβραίων, οι συμμετέχοντες της πορείας μνήμης, πορεύθηκαν σιωπηλοί, έως τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό, από όπου αναχώρησε η πρώτη αμαξοστοιχία για το στρατόπεδο εξόντωσης χιλιάδων Εβραίων.
«Ήταν μόνο μια από τις πολλές που μετέφεραν σταδιακά και υπό άθλιες συνθήκες σε βαγόνια μεταφοράς ζώων περίπου 46.000 Εβραίους στα ναζιστικά στρατόπεδα της φρίκης. Εκδηλώσεις μνήμης όπως η σημερινή είναι απαραίτητες για να προβάλλονται έστω και με καθυστέρηση, τα πραγματικά γεγονότα της σύλληψης, του εκτοπισμού και τελικά της εξόντωσης των Εβραίων, γεγονότα αποτρόπαια που σφράγισαν την ιστορία της πόλης».
Η πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός, ότι η Θεσσαλονίκη έχει αναγνωρίσει το μερίδιο που της αναλογεί και έχει ρητά καταδικάσει τα σφάλματα του παρελθόντος σε μια προσπάθεια να επουλώσει το ιστορικό τραύμα. «Με την πορεία μνήμης τιμούμε τα θύματα του ναζισμού και συμμετέχουμε στο πένθος των απογόνων τους, ενώνουμε τη φωνή μας μαζί με τους χιλιάδες πολίτες, κάνοντας πράξη το πανανθρώπινο σύνθημα ποτέ ξανά.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας στην ομιλία του τόνισε πως η πόλη σήμερα, αλλά και κάθε μέρα τιμά το Ολοκαύτωμα. «Αν η Θεσσαλονίκη είναι πόλη πλουραλιστική και ανοιχτή, το οφείλουμε και στους Εβραίους συμπολίτες μας». Αναφορικά με το Μουσείο Ολοκαυτώματος ανέφερε ότι μόλις πριν από δύο εβδομάδες, μπήκαν τα πρώτα μηχανήματα στον χώρο για τις εργασίες, και σε λίγα χρόνια το μουσείο θα είναι γεγονός.
Παράλληλα, μίλησε για την μετονομασία δρόμου σε «Λεωφόρο των Εβραίων Μαρτύρων», όπως και για την πλατεία Ελευθερίας, όπου επανέλαβε την δέσμευση του για δημιουργία πάρκου Μνήμης. «Ποτέ ολοκληρωτισμός, ποτέ θηριωδία, ποτέ ξανά».
Ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, Δαυίδ Σαλτιέλ στην τοποθέτηση του σχολίασε πως όσα ήθελε η κοινότητα να γίνουν ακούστηκαν από το στόμα του δημάρχου Θεσσαλονίκης. «Περίπου 50.000 συμπολίτες μας αγόρασαν εισιτήρια που τους οδήγησαν στο θάνατο» είπε. «Χρέος μας να διδάξουμε τις αξίες της ανοχής και την αποδοχή όλων των ανθρώπων γι’ αυτό που είναι».
Ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης αφιέρωσε την παρέμβαση του στην μνήμη του πρόσφατα αποθανόντος δημάρχου Ιωαννιτών, Μωϋσή Ελισαφ. «Αφιερώνω την παρέμβαση μου επίσης στους επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Τα λόγια των επιζώντων να γίνουν και δικά μας λόγια μας θυμίζοντας την εγκαρτέρηση και τη σύνεση, την επιθυμία για ζωή. Αξίζει σεβασμός στη μνήμη αυτών των ανθρώπων. Ποτέ ξανά».
Στην τελετή μνήμης κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των 57 θυμάτων της εθνικής τραγωδίας των Τεμπών, ενώ αφού ολοκληρώθηκε η εκδήλωση οι παρευρισκόμενοι άφησαν ένα κόκκινο γαρύφαλλο στις ράγες των τρένων στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό.
Η ιστορία της Έστερ Σολ
Η Έστερ Σολ, γεννήθηκε στην Δράμα το 1942, και ο πατέρας της ο Τέβα, πολέμησε τους ναζί μαζί με τους αντάρτες. Ο ίδιος, την είδε όταν η Έστερ ήταν μόλις δύο μηνών, και έφυγε κυνηγημένη μαζί με την μητέρα της, τη Μαριάμ, στη Θεσσαλονίκη, και βρήκαν καταφύγιο στο γκέτο του Βαρώνου Χιρς. Με τη βοήθεια αντιστασιακών διέφυγαν προς την Αθήνα όπου και κρύφτηκαν. Η οικογένεια των γονιών της όμως, δολοφονήθηκε από τους ναζί.
Τον Φεβρουαρίου του 1948 γεννήθηκαν τα δύο δίδυμα αδέλφια και το 1950 μετανάστευσε στο Ισραήλ. Η οικογένεια της κατάφερε να δει εννιά εγγόνια και 24 δισέγγονα. «Αυτή είναι η νίκη απέναντι στα όσα έκαναν εναντίον μας. Ανάβω ένα κερί στη μνήμη των Εβραίων της Ελλάδας που χάθηκαν και στη μνήμη όλων των Εβραίων και στη μνήμη όλων των Ελλήνων παρτιζανών που αντιστάθηκαν».
