Το πρωί, 45 μετανάστες, κυρίως από το Πακιστάν, μεταφέρθηκαν από τη Λέσβο στην Τουρκία, ενώ έχει προγραμματιστεί να μεταφερθούν από το νησί συνολικά 145 έως το τέλος της ημέρας.
Ήδη οι αντιδράσεις στη συμφωνία «επανεισδοχής» μεταναστών στην Τουρκία έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
Εκτός από μεμονωμένες διαμαρτυρίες «αλληλέγγυων» η Διεθνής Αμνηστία ανακοίνωσε πως οι άνθρωποι που βρίσκονται έγκλειστοι στα ειδικά κέντρα σε δύο ελληνικά νησιά «έχουν πέσει θύματα ενός κακοσχεδιασμένου προγράμματος της Ε.Ε.».
«Περίπου 4.200 άνθρωποι βρίσκονται παγιδευμένοι χωρίς να βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ, σε κλειστά κέντρα με αβέβαιο μέλλον, χωρίς νομική συμπαράσταση και χωρίς ενημέρωση για την αβέβαιη μοίρα τους, αφού έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους» δήλωσε η Gauri van Gulik, υποδιευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη.
Η αγωνία των Πακιστανών στα Τσαμάκια της Λέσβου
Όπως δείχνουν τα ρεπορτάζ από τη Λέσβο, λίγο μετά την έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας, πολλοί μετανάστες δεν θέλουν να μεταφερθούν στη Μόρια από τον ανοιχτό καταυλισμό στα Τσαμάκια, ενώ εντείνεται η αγωνία τους για το μέλλον.
Στη Λέσβο η αντιστοιχία μεταναστών και προσφύγων με τον ντόπιο πληθυσμό είναι πια ένας προς έξι. Κι όμως, τις τελευταίες μέρες είναι σαν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες να έχουν εξαφανιστεί από το νησί.
Πριν από δύο εβδομάδες μπορούσε κάποιος να τους δει εδώ κι εκεί. Όλα άλλαξαν μετά τις 20 Μαρτίου, όταν τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Οι νεοαφιχθέντες με το που αποβιβάζονταν από τις φουσκωτές βάρκες μεταφέρονταν αμέσως με λεωφορεία της αστυνομίας στο κλειστό κέντρο υποδοχής και καταγραφής στη Μόρια.
Αγωνία και φόβος
Ενάμισι μόλις χιλιόμετρο από το λιμάνι της Μυτιλήνης, στα Τσαμάκια, έχει στηθεί ένας άτυπος καταυλισμός. Περίπου 250 άνθρωποι ζουν σε σκηνές, κυρίως νεαροί από το Πακιστάν. Διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), όπως η «No Border Kitchen», παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια, φροντίζοντας κυρίως για τη σίτισή τους.
Ωστόσο, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η εμπιστοσύνη των ανθρώπων αυτών απέναντι στις όποιες υποσχέσεις των αρμοδίων έχει κλονιστεί.
Οι ίδιοι διστάζουν πλέον να απομακρυνθούν από τον καταυλισμό, πηγαίνουν μόλις μέχρι το λιμάνι και επιστρέφουν. Παρά τη μέχρι τώρα ανοχή των Αρχών, ο φόβος της σύλληψης και αποστολής τους στο κλειστό κέντρο της Μόριας είναι έντονος.
Ο δήμαρχος Μυτιλήνης Σπύρος Γαληνός έχει εκδηλώσει την πρόθεσή του να εκκενώσει σύντομα τον χώρο του καταυλισμού. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τις υψηλές θερμοκρασίες, που εφέτος ήρθαν νωρίς.
Με 24 βαθμούς Κελσίου ήδη οι πρώτοι κολυμβητές έχουν αρχίσει να καταφθάνουν στην παραλία Τσαμάκια και οι προσφυγικές σκηνές τούς ενοχλούν. Πριν από λίγες μέρες εκπρόσωποι ΜΚΟ και ένας δικηγόρος συναντήθηκαν με τον δήμαρχο για να βρεθεί λύση. Σύμφωνα ωστόσο με τη «συμφωνία», πέρασε ήδη η διορία, προκειμένου να εκκενωθεί ο χώρος του καταυλισμού.
Τι μέλλει γενέσθαι; Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναμένεται να ναυλωθούν λεωφορεία για να μεταφέρουν όλους αυτούς τους ανθρώπους στο ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας του Καρά Τεπέ.
Ωστόσο, αρχικά οι μετανάστες θα πρέπει πρώτα να περάσουν υποχρεωτικά από το μοναδικό κέντρο καταγραφής προσφύγων και μεταναστών στη Μόρια. Μέχρι στιγμής ουδείς μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα για το τι θα ακολουθήσει. Οι αποφάσεις από εκεί και πέρα δεν εναπόκεινται στη δικαιοδοσία του δήμου.
«Λείπει η αξιόπιστη στρατηγική» για το προσφυγικό
Ο Γκέραλντ Κνάους, επικεφαλής του «European Stability Initiative», σε προτάσεις του οποίου βασίστηκε η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας, προτείνει μια ευρωελληνική αποστολή για την επιτυχή διαχείριση του προσφυγικού.
Η υλοποίηση της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος ξεκίνησε επίσημα στην αρχή της εβδομάδας με τις πρώτες επιστροφές από την Ελλάδα στην Τουρκία προσφύγων που κρίθηκαν «παράτυποι».
Παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή της συμφωνίας προχωρά μετ’ εμποδίων, η ανακοίνωση της υλοποίησής της ήταν αρκετή για να περιορίσει τον αριθμό των αφίξεων στα ελληνικά νησιά, παρατηρεί ο Γκέραλντ Κνάους, επικεφαλής του διεθνούς think tank European Stability Initiative (ESI). Σε προτάσεις και σχέδια του ESI βασίστηκε άλλωστε η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας, η οποία χαρακτηρίστηκε από τους επιστήμονες και πολιτικούς συμβούλους που εργάστηκαν για την εκπόνησή της «Σχέδιο Μέρκελ».
Άποψη του ESI είναι ότι για την επιτυχή διαχείριση της προσφυγικής κρίσης απαιτείται στενή συνεργασία με την Τουρκία και ότι η συνεργασία αυτή αποτελεί μονόδρομο. Ο Γκέραλντ Κνάους υποστήριξε στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk ότι «οι αριθμοί των προσφύγων είναι τώρα διαχειρίσιμοι, αλλά αυτό που εξακολουθεί να λείπει είναι μια αξιόπιστη στρατηγική σχετικά με το πώς θα υλοποιηθούν οι υποσχέσεις της Ε.Ε. να εξετάζονται οι αιτήσεις παροχής ασύλου στη βάση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Δηλαδή, να παρέχεται σε όλους η δυνατότητα συνέντευξης προκειμένου να διαπιστώνεται μεταξύ άλλων ότι οι άνθρωποι αυτοί θα είναι ασφαλείς στην Τουρκία πριν να σταλούν και πάλι εκεί».
Χρειάζεται «ευρωελληνική αποστολή (…) με αξιόπιστη διοίκηση»
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ESI, «η πραγματικά μεγάλη πρόκληση» είναι να παρέχεται σε κάθε αιτούντα άσυλο μια δίκαιη και αξιόπιστη διαδικασία εξέτασης της αίτησης ασύλου, η οποία να διαθέτει και νομική εγκυρότητα.
Ο Γκέραλντ Κνάους τόνισε ότι υπάρχουν ελλείψεις σε επίπεδο υποδομών και οργάνωσης, οι οποίες λειτουργούν ανασταλτικά στην επιτυχή υλοποίηση της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας.
Πηγή: AFP/ Reuters/ dpa/Deutsche Welle
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
