Σχέδια κατάργησης της κλήρωσης για την επιλογή υποψηφίων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο καταρτίζει το Υπουργείο Παιδείας.
Την «είδηση» έδωσε η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου, εν μέσω των δηλώσεων που έγιναν για την έναρξη του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία. Η ίδια όμως δεν ανέφερε νέα μέθοδο επιλογής των φοιτητών του, κάτι που μελετάται.
H oμιλία του υπουργού Παιδείας
Η παιδεία, όπως η υγεία και η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, αποτελούν προτεραιότητες της κυβέρνησης, προκειμένου η χώρα σταδιακά να οδηγηθεί σε μια ανάπτυξη με επίκεντρο την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη.
Δεν παραγνωρίζουμε τους περιορισμούς της δημοσιονομικής κρίσης. Ακόμη όμως και σε αυτά τα πλαίσια αναζητούμε λύσεις που θα απαντούν στα επείγοντα προβλήματα. Κατά τη φετινή σχολική χρονιά βρεθήκαμε αντιμέτωποι με το πρόβλημα που δημιούργησαν τα προηγούμενα χρόνια των μνημονίων, οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Έχουν συνταξιοδοτηθεί περίπου 30.000 εκπαιδευτικοί και έχουν προσληφθεί λιγότεροι από 1.000. Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ περιγράφει την ελληνική εκπαίδευση ως μια από τις πιο γερασμένες. Οι 4 στους 10 εκπαιδευτικούς είναι άνω των 50 ετών.
Φέτος προχωρήσαμε σε προσλήψεις 22.616 αναπληρωτών εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, έναντι 18.469 πέρσι. Δηλαδή προσλάβαμε 4.147 περισσότερους αναπληρωτές σε σύγκριση με πέρσι, ποσοστό 22,45%.
Ειδικότερα στα σχολεία Ειδικής Αγωγής πραγματοποιήθηκαν φέτος προσλήψεις ρεκόρ. Προσλήφθηκαν 2.468 για το ειδικό εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό, έναντι 1.244 πέρσι, δηλαδή αύξηση κατά 1.224 ή ποσοστό 49,59%. Η αύξηση στις προσλήψεις του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού, είναι από τις 389 πιστώσεις πέρσι, σε 1.405 φέτος.
Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, έχουν προσληφθεί μέχρι χθες 12.280 αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί, δηλαδή 222 περισσότεροι από όσους είχαν προσληφθεί ολόκληρη την περσινή χρονιά και απομένουν άλλες 880 προσλήψεις. Συνολικά στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση αναμένεται να προσληφθούν φέτος 13.160 αναπληρωτές, έναντι 12.161 πέρσι, δηλαδή 1.099 περισσότεροι και ποσοστό αύξησης 9,1%.
Στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ο αριθμός των προσλήψεων αναπληρωτών θα ανέλθει φέτος στους 5.965, έναντι 5.164 πέρσι, δηλαδή 801 και ποσοστό 15,5%. Από φέτος επανέρχεται ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας με διάταξη που θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, ξαναλειτουργούν οι τάξεις ενισχυτικής διδασκαλίας που κατά τεκμήριο απευθύνονται σε παιδιά από φτωχότερες κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να κάνουν φροντιστήρια.
Πρόκειται για μέτρο κοινωνικά αντισταθμιστικής πολιτικής, από αυτά που ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης πρέπει να αποτελούν διαρκές μέλημα της πολιτείας.
Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2016 έχει καταρτιστεί με βάσει τους δημοσιονομικούς καταναγκασμούς. Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση επιδίωξε να μην υπάρξει ουσιαστική νέα μείωση των ανεπαρκών ούτως ή άλλως κονδυλίων για την παιδεία. Παραμένουν σταθερά στο 2,8% του ΑΕΠ.
Στα πλαίσια αυτά επίσης υπήρξε πρόνοια να μη θιγούν τα κονδύλια για τη φοιτητική μέριμνα που είναι τόσο αναγκαία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης που βιώνουν φοιτητές και φοιτήτριες.
Γενικότερα η κυβέρνηση οργανώνει ένα πλέγμα δράσεων και χρηματοδοτήσεων, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η κοινωνική αλληλεγγύη και να αντιμετωπιστούν φαινόμενα ακραίας φτώχιας.
Εδώ και μερικές μέρες λειτουργεί πιλοτικά το πρόγραμμα «δεκατιανό στο σχολείο», αφορά περίπου 11.000 μαθητές και μαθήτριες, σε σχολεία που δεν έχουν κυλικεία. Κυβερνητικός σχεδιασμός είναι το πρόγραμμα με τα μικρογεύματα στα σχολεία να επεκταθεί από το Σεπτέμβριο με γεύματα, ώστε να αντιμετωπιστεί η σκληρή παρενέργεια της κρίσης, η ασιτία μικρών παιδιών, ακόμη και η λιποθυμία τους μέσα στην τάξη.
Είναι αναγκαία η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Το Υπουργείο Παιδείας έχει ζητήσει να ενταχθεί στο σχεδιασμό των κατά προτεραιότητα προσλήψεων για το 2016 ένας σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών, αναλόγως της πορείας των δημοσιονομικών μεγεθών. Για την έγκαιρη και εύρυθμη λειτουργία των σχολείων τον Σεπτέμβριο απαιτείται η πρόσληψη περίπου 10.000 μόνιμων εκπαιδευτικών, αν δεν θέλουμε να συνεχίσουμε την αδιέξοδη τακτική των κατά χιλιάδες προσλήψεων αναπληρωτών με χρήματα του ΕΣΠΑ. Το Υπουργείο σε διάλογο με τους εκπαιδευτικούς φορείς, επεξεργάζεται σύστημα προσλήψεων υπό την αιγίδα του ΑΣΕΠ.
Οι μόνιμες προσλήψεις είναι αναγκαίες για να ενισχυθεί το εκπαιδευτικό κλίμα, που βασίζεται στη μονιμότερη σχέση ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή, που στην περίπτωση των σχολείων ειδικής αγωγής προσλαμβάνει χαρακτηριστικά γονεϊκής αγάπης.
Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε, δώσαμε μάχη για να αντιμετωπίσουμε και τελικά να περιορίσουμε σε επίπεδα χαμηλότερα από τα περσινά, τον αριθμό των κενών. Ταυτοχρόνως σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε δράσεις προκειμένου να υπάρξουν εγκαίρως υπηρεσιακές μεταβολές, μεταθέσεις, δραστικός περιορισμός των αποσπάσεων, προσδιορισμός των πραγματικών κενών, ώστε να γίνουν εγκαίρως οι κατάλληλες κινήσεις και τα σχολεία να λειτουργήσουν χωρίς προβλήματα από την πρώτη μέρα της νέας σχολικής χρονιάς.
Η αντιμετώπιση δομικών προβλημάτων της εκπαίδευσης, συναρτάται με την αξιολόγηση της έκθεσης του ΟΟΣΑ για την αξιολόγηση της εκπαίδευσης στη βάση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών. Τις επόμενες μέρες συγκροτείται κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων που τα πορίσματά της θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την παιδεία που θα εξαγγείλουμε στη συνέχεια.
Για την αντιμετώπιση κρίσιμων δυσλειτουργιών προχωρούμε σε επιμέρους νομοθετικές πρωτοβουλίες που σε καμία περίπτωση δεν προκαταλαμβάνουν τα αποτελέσματα του αναγκαίου εθνικού και κοινωνικού διαλόγου.
Στη συνέχεια θα υπάρξουν και ενημερώσεις ιδιαίτερα από τον κ. Φωτάκη που έχει ένα νομοσχέδιο για την έρευνα έτοιμο για κατάθεση στη Βουλή, όπως επίσης και για άλλες επιμέρους ρυθμίσεις στην ανώτατη, στη μέση και στη στοιχειώδη εκπαίδευση.
Αναζητώντας τη μέγιστη δυνατή εθνική και κοινωνική συνεννόηση για την παιδεία, προχωρούμε, όπως είπαμε στο διάλογο. Η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχουν εξαγγείλει πρωτοβουλίες διαλόγου με όλα τα κόμματα για κρίσιμα κοινωνικά θέματα.
Όπως γνωρίζετε, μεθαύριο πρόκειται να πραγματοποιηθεί σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το ασφαλιστικό. Στο πλαίσιο του γενικότερου κυβερνητικού προσανατολισμού, εντάσσεται και η πρωτοβουλία για το διάλογο στην παιδεία, για τον οποίο έχουμε δεσμευτεί ήδη από τις προγραμματικές δηλώσεις και βρισκόμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάσουμε το σχήμα και τα πρόσωπα του διαλόγου.
Αναμφισβήτητα υφίστανται διαφορετικές οπτικές από τις οποίες καθεμιά πολιτική δύναμη αντιμετωπίζει το ζήτημα της εκπαίδευσης. Μπορούν όμως να αναζητηθούν κοινοί τόποι, να επιδιωχθεί η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη και ειλικρινέστερη συναίνεση καθώς η παιδεία είναι από εκείνα τα κοινωνικά αγαθά που ονομάζονται κοινό καλό.
Στον εθνικό κοινωνικό διάλογο για την παιδεία, επιδιώκουμε να συμμετάσχουμε κόμματα, κοινωνικοί φορείς και προσωπικότητες του εκπαιδευτικού χώρου. Δεν επιδιώκουμε να επαναλάβουμε μια εσωστρεφή διαδικασία, αλλά θέλουμε μια ανοιχτή δημοκρατική αναζήτηση, προκειμένου η παιδεία να ξαναγίνει κεντρικό κοινωνικό θέμα συζητήσεων και αναζήτησης λύσεων.
Ο διάλογος θα διαρθρωθεί σε τρία επίπεδα, ώστε χωρίς συγχύσεις να επιτελείται το έργο με λειτουργικό τρόπο. Προβλέπουμε να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο. Τα τρία επίπεδα του διαλόγου είναι: πρώτο. Συγκροτούμε την Εθνική Επιτροπή του Εθνικού Κοινωνικού Διαλόγου υπό την προεδρεία του καθηγητή Αντώνη Λιάκου και με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, καθώς και με τη συμμετοχή εκπροσώπων θεσμικών εκφράσεων της πολιτείας.
Δεύτερο. Η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου πρόεδρος είναι ο καθηγητής Κώστας Γαβρόγλου. Στην Επιτροπή συμμετέχουν όλα τα κόμματα και μπορούν να υποδείξουν και εμπειρογνώμονες.
Τρίτο. Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας το οποίο ανασυστήνετε με Πρόεδρο τον καθηγητή Νίκο Θεοτοκά. Στο όργανο αυτό συμμετέχουν κοινωνικοί φορείς και κοινωνικοί εταίροι. Στόχος είναι σε πρώτη φάση μέχρι τις γιορτές να εντοπιστούν και να διατυπωθούν τα προβλήματα και οι προτεραιότητες και αμέσως μετά σε ομάδα συνεργασίας, αλλά και δημόσιες εκδηλώσεις, να γίνει συζήτηση για τις αναγκαίες και ρεαλιστικές λύσεις. Σύντομα θα λειτουργήσει και ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Αναμφίβολα η οικονομική κρίση θέτει όρια. Προσφέρει ωστόσο και δυνατότητες για να γίνουν βήματα που δεν έχουν κυρίως δημοσιονομικό κόστος. Οφείλουμε να αναζητήσουμε λύσεις που θα αντιπαρατίθεται στα ξεπερασμένα στερεότυπα και αναχρονιστικές νοοτροπίες που καταδυναστεύουν την κοινωνία και ειδικότερα την εκπαίδευση.
Ο εθνικός διάλογος δεν θα περιοριστεί σε κατά τεκμήριο εξαντλημένα θέματα που έχουν προκαλέσει στο παρελθόν αντιπαραθέσεις, όπως τα αναφερόμενα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως θα ασχοληθούμε με το σύνολο της εκπαίδευσης, από τα κάτω προς τα πάνω. Από την προσχολική ηλικία, το δημοτικό και το γυμνάσιο, από την ειδική αγωγή και βεβαίως με επίκεντρο τη μορφωτική αναβάθμιση και αυτονομία του σχολείου, του λυκείου, ώστε να μη λειτουργεί ως μονόδρομος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Χωρίς βιασύνες θα αναζητηθεί νέος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια με την αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας προσαρμοζόμενης όμως στα ελληνικά δεδομένα. Ζητήματα τα οποία διατρέχουν όλη την εκπαίδευση, όπως είναι η γλωσσομάθεια. Προφανώς θα τύχουν μιας ειδικής στο πλαίσιο του διαλόγου αντιμετώπισης. Επίσης το θέμα της ειδικής αγωγής το οποίο εξ αρχής ως κυβέρνηση το έχουμε θέσει στις προτεραιότητες για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων, όπως επίσης τα μεταπτυχιακά, αλλά και ζητήματα βελτίωσης του συστήματος των μετεγγραφών, θα αποτελέσουν ζητήματα που θα συζητηθούν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας.
Στο διάλογο κεντρική θέση έχουν οι εκπαιδευτικοί. Όχι μόνο οι φορείς τους, αλλά και ο καθένας και η καθεμιά με αδιαμεσολάβητη και άμεση συμμετοχή.
Θέλουμε να ακουστεί η εμπειρία και η φωνή τους και να δημιουργηθούν νέοι όροι, ώστε να αναβαθμιστεί ο κοινωνικός ρόλος τους που τόσο έχει απαξιωθεί μέσα στη γενικότερη κρίση. Ο διάλογος είναι μονόδρομος για να αποκτήσει μεγαλύτερη αξιοπιστία η δημόσια εκπαίδευση.
Για να λειτουργήσει δημοκρατικά και συνεργατικά το σχολείο, χωρίς τις ματαιώσεις που προκαλεί ο αδυσώπητος ανταγωνισμός, χωρίς τις συναισθηματικές και μαθησιακές δυσλειτουργίες και χωρίς φαινόμενα επιθετικότητας που προκαλούνται στο σχολείο από την εσωτερίκευση της κρίσης που βιώνουν οι οικογένειες.
Διάλογος για να ξαναγίνει η παιδεία φορέας ελπίδας για τη δημοκρατική και πολιτιστική αναγέννηση της χώρας, για να αντιμετωπίζεται η μόρφωση ως αυταξία και το σχολείο ως εφαλτήριο για τη συνολική ανάπτυξη της χώρας, μέσα στο σύγχρονο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Ο εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την παιδεία είναι η αναγκαία συμβολή για τη διαμόρφωση ενός παράλληλου προγράμματος που θα αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κρίσης με κοινωνική μεροληψία υπέρ των ασθενέστερων και με προτεραιότητα την ανόρθωση και τη συνεχή βελτίωση του δημόσιου σχολείου. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας προς τους νέους και τις νέες. Ελπίζουμε να ανταποκριθούμε, υποσχόμαστε πάντως να προσπαθήσουμε.
Τελειώνοντας την εισαγωγική παρέμβασή μου θα ήθελα να αναφερθώ στα μέλη της Επιτροπής του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία και να τους ευχαριστήσω για την ανταπόκρισή τους στην πρότασή μας.
