Πώς βυθίστηκε η ”Ασπίδα” στο Αιγαίο

Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος

Φεβρουάριος 2018. Στα γραφεία της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών σημαίνει συναγερμός. Ο λόγος είναι η σύλληψη ενός 24χρονου Γερμανού και μίας 23χρονης από τη Συρία, μελών της γνωστής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης ERCI, η οποία δραστηριοποιείται στη Λέσβο για την αρωγή μεταναστών και προσφύγων. 

Η σύλληψή τους πραγματοποιείται όταν στελέχη του Λιμενικού Σώματος εντοπίζουν κοντά στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης ένα νοικιασμένο πράσινο τζιπ, στο οποίο επιβαίνουν οι συλληφθέντες. Όπως διαπιστώνουν αργότερα, κάτω από τις κανονικές πινακίδες κυκλοφορίας υπάρχουν πλαστές του Ελληνικού Στρατού με το εθνόσημο! Στην κατοχή τους έχουν και δύο φορητούς ασυρμάτους ναυτικού τύπου. Πρόκειται για στοιχεία που υποδηλώνουν πλαστογραφία και ενδεχομένη κατασκοπεία, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σχετική έρευνα.

Αύγουστος 2018. Η έρευνα αποδίδει καρπούς. Έπειτα από οργανωμένη αστυνομική επιχείρηση, οι άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. προχωρούν στη σύλληψη 30 μελών της εν λόγω ΜΚΟ, καθώς, όπως διαπιστώνεται, εμπλέκονται σε εγκληματική οργάνωση που δρούσε τουλάχιστον από τα τέλη του 2015 με σκοπό τη διευκόλυνση παράνομης εισόδου μεταναστών στην Ελλάδα μέσω των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Βορείου Αιγαίου, η οργάνωση αποκόμισε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, είτε με την αποδοχή δωρεών υλικών αντικειμένων, είτε με επιχορηγήσεις, είτε με την κατάθεση χρηματικών ποσών από ιδιώτες ή συλλογικούς φορείς σε συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό και σε ιστότοπο δωρεών.

Ο βραβευμένος «εγκέφαλος»

Ποιος είναι όμως ο επικεφαλής της εν λόγω ΜΚΟ, ο οποίος τυγχάνει και ιδιοκτήτης εταιρείας μισθοφόρων και, πλέον, καταζητείται με διεθνές ένταλμα σύλληψης; Ο λόγος για τον Πάνο Μωραΐτη, άτομο άγνωστο στο ευρύ κοινό, πολύ γνωστό όμως σε λιμενικούς και στρατιωτικούς κύκλους.

Η διαδρομή του εν λόγω ανθρώπου παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Μπορεί τώρα να είναι καταζητούμενος, στο παρελθόν ωστόσο απολάμβανε τον σεβασμό σημαντικών παραγόντων του δημόσιου βίου. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2016 η αμερικανική πρεσβεία αλλά και η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ τον είχαν βραβεύσει για την πρωτοβουλία του να ιδρύσει τη ΜΚΟ ERCI (Emergency Rescue Centre International), την οργάνωση δηλαδή που αποτελούσε «όχημα» των διακινητών.

Εκτός όμως από τους Αμερικανούς, ο κ. Μωραΐτης βραβεύθηκε το 2017 και από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Ευάγγελο Αποστολάκη, ο οποίος προφανώς αγνοούσε τη δράση του. 

H «Ασπίδα» των μισθοφόρων

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το γεγονός ότι, εκτός από τη ΜΚΟ ERCI, ο κ. Μωραΐτης εμφανίζεται και ως επικεφαλής της εταιρείας Aspida. Πρόκειται για εταιρεία ένοπλων μισθοφόρων που συνοδεύουν πλοία στη Σομαλία, την Ερυθρά Θάλασσα, στον Ινδικό Ωκεανό κι αλλού, παρέχοντας προστασία από πειρατές.

Δηλαδή, ο επικεφαλής της ERCI έχει μία ΜΚΟ που εκτός της μεταφοράς ή διευκόλυνσης μεταφοράς προσφύγων ή μεταναστών στα ελληνικά νησιά και ενσωμάτωσής τους στην ελληνική κοινωνία έχει στην υπηρεσία του και ένοπλο τμήμα μισθοφόρων.

Το modus operandi της οργάνωσης 

Όσον αφορά τώρα στον τρόπο δράσης της οργάνωσης, όπως διαπιστώθηκε, τα μέλη της συμμετείχαν σε κλειστές – κρυπτογραφημένες ομάδες εφαρμογής κοινωνικής δικτύωσης και επικοινωνίας, ενώ λάμβαναν – σε χρόνους καθοριστικούς – πληροφορίες και στοιχεία, εμπιστευτικού χαρακτήρα, για τις προερχόμενες από την Τουρκία προσφυγικές ροές.

Ανάλογες πληροφορίες συνέλεγαν μέσω παράνομης παρακολούθησης των ασύρματων επικοινωνιών ελληνικών και ξένων Αρχών (Λιμενικό Σώμα – FRONTEX κ.λπ.) καθώς και με την κατόπτευση του θαλάσσιου χώρου με τη χρήση σύγχρονων μέσων (μονοκιάλια-διόπτρες κ.ά.).

Οι πληροφορίες αφορούσαν, κυρίως, στους χώρους συγκέντρωσης στα τουρκικά παράλια και στον χρόνο εκκίνησης συγκεκριμένων προσφυγικών ροών προς τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου (Λέσβος και Σάμος), τις συντεταγμένες (γεωγραφικό μήκος και γεωγραφικό πλάτος) συγκεκριμένων προσφυγικών ροών και της κατεύθυνσης αυτών σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο, τον αριθμό των επιβαινόντων αλλοδαπών υπηκόων τρίτων χωρών σε λέμβους, καθώς και την επικρατούσα κατάσταση κατά τη διάρκεια της πλεύσης των λέμβων, τον τελικό προορισμό τους (χώρος προσαιγιάλωσης). Για τις πληροφορίες αυτές δεν ενημέρωναν τις αρμόδιες Αρχές, ως όφειλαν, λόγω της ένταξης και συμμετοχής τους στον αντίστοιχο εθνικό και τοπικό σχεδιασμό έρευνας και διάσωσης.

Επιπλέον, σε συνεργασία με άλλες ομοειδείς οργανώσεις, συμμετείχαν σε άτυπο σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων σχετικά με τις πολυάριθμες αφίξεις παράτυπων μεταναστών από τα τουρκικά παράλια, χωρίς το σχέδιο αυτό να έχει γνωστοποιηθεί και εγκριθεί από τις αρμόδιες Αρχές.

Στο πλαίσιο αυτό, κατά το χρονικό διάστημα από 09-12-2017 έως 09-02-2018, τα μέλη της οργάνωσης, σε δεκάδες περιπτώσεις, ανέμεναν συστηματικά και οργανωμένα την άφιξη λέμβων με παράτυπους αλλοδαπούς, χρησιμοποιώντας το προαναφερόμενο όχημα, με τις πλαστογραφημένες πινακίδες κυκλοφορίας.

Από τον συνολικό τρόπο λειτουργίας τους προσδιορίζεται ότι παρείχαν άμεση συνδρομή σε οργανωμένα κυκλώματα παράνομης διακίνησης μεταναστών, καθώς ενεργώντας με πρόθεση διευκόλυναν την κατ’ επάγγελμα και συνήθεια διακίνηση μεγάλου αριθμού υπηκόων τρίτων χωρών προς τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου (Λέσβος και Σάμος) σε τουλάχιστον 11 περιπτώσεις, από τον Αύγουστο του 2016 μέχρι τον Ιανουάριο του 2018.