Πώς οδηγήθηκε στην αυτοκτονία ο 15χρονος

Video- Φωτογραφίες: Νίκος Χριστοφάκης

Ο έφηβος ήταν 15 στα 16 και μόλις είχε τελειώσει την πρώτη Λυκείου. Την Κυριακή 8 Ιουλίου έβαλε τέλος στη ζωή του αφήνοντας ένα λακωνικό σημείωμα. Στο σημείωμα αυτό καταγγέλλει ευθέως έξι συμμαθητές του, ζητώντας από οικείους και φίλους του να εκδικηθούν τον θάνατό του. «Με κατέστρεψαν, καταστρέψτε τους» ήταν η φράση με την οποία αποτύπωσε ο έφηβος αυτόχειρας την απόγνωσή του. 

Όταν η αστυνομία ερεύνησε το δωμάτιό του, ανακάλυψε κι άλλα σημειώματα. Ο έφηβος είχε καταγράψει όλο το σκηνικό συστηματικής κακοποίησής του, που στις μέρες μας αναφέρεται διεθνώς ως bullying. Μία λέξη ξενική, η οποία «απαλύνει» -αν δεν «στρογγυλοποιεί»- τη διαδικασία αυτή. Γιατί το bullying είναι επί της ουσίας κακοποίηση και μάλιστα με τη μορφή της συστηματικής και μεθοδικής παρενόχλησης. Πρόκειται, δηλαδή, για πράξη συνειδητή και, δυστυχώς, συνήθως σε αυτές τις ηλικίες συλλογική. 

Τα παιδιά είναι πάντα πολύ σκληρά στις μεταξύ τους σχέσεις. 

Ο έφηβος αυτόχειρας άφησε πίσω του μερικές αναρτήσεις στο διαδίκτυο, οι οποίες είναι τόσο ξεκάθαρα αποκαλυπτικές για τον τρόπο με τον οποίο βίωνε το δράμα του. Απευθυνόμενος προφανώς σε αυτούς που τον καταπίεζαν συστηματικά, γράφει: «Ορισμένες φορές το να προσφέρεις σε κάποιον μία δεύτερη ευκαιρία είναι σαν να δίνεις μία επιπλέον σφαίρα για το όπλο σε αυτούς που αστόχησαν την πρώτη φορά». Είναι προφανές πως αρνιόταν σθεναρά να συγχωρήσει ή να βρει ελαφρυντικά σε αυτούς που τον βασάνιζαν. Η φράση στο διαδίκτυο ήταν γραμμένη στα αγγλικά και έχει ως εξής:

Η ανάρτηση έγινε τον Ιούνιο του 2016, δηλαδή πριν από δύο χρόνια, όταν το παιδί ήταν μεταξύ 13 και 14 ετών. Η έναρξη της εφηβείας. Τα αδιέξοδα είχαν αρχίσει από τότε, άρα και το συστηματικό bullying. Η επόμενη, όμως, ανάρτηση είναι ενδεικτικότερη για τον κόσμο στον οποίο προσπαθούσε να επιβιώσει.

Παλιά οι ψυχίατροι έλεγαν ότι η ψύχωση αρχίζει όταν βλέπεις τον εαυτό σου σε σινεμά. Στη δεύτερη αυτή ανάρτηση ο έφηβος αυτόχειρας δείχνει απλώς τις ενδείξεις των εντολών του video και σημειώνει play, forward, playback, επισημαίνοντας πως πόσο καλύτερη θα ήταν η ζωή, αν είχες τη δυνατότητα να τρέξεις τον χρόνο πίσω ή μπρος διαγράφοντας τις βασανιστικές παρενθέσεις.

Υπενθυμίζεται πως τότε το παιδί ήταν μόλις 13 – 14 ετών. Το απόλυτο σκοτάδι. Άντεξε άλλα δύο χρόνια, μέχρι την Κυριακή 8 Ιουλίου, και έβαλε τέλος στη ζωή του, διότι δεν μπορούσε να συμφιλιωθεί με εκείνο το περιβάλλον που αντιμετώπιζε κάθε μέρα στην αίθουσα του σχολείου, στο προαύλιο αλλά ακόμα και στον δρόμο, στη γειτονιά ή και στην καφετέρια. 

Κατήγγειλε έξι συμμαθητές του με όνομα και επίθετο, και επί της ουσίας κατήγγειλε ένα σύστημα το οποίο εκτείνεται από ένα δημόσιο σχολείο, μία αίθουσα διδασκαλίας, μία διεύθυνση που δεν θέλει να ξέρει τίποτα και έξι οικογένειες που και αυτές διαθέτουν έξι έφηβους μαθητές. Αυτό είναι το μικροσύστημα που πέρασε τον βρόχο γύρω από τον λαιμό του 15χρονου.

Δείτε μαρτυρίες γειτόνων στο zougla.gr

Προφανώς, η εισαγγελία ανηλίκων θα επιληφθεί της υποθέσεως και αν προκύψουν ενοχοποιητικά στοιχεία για τα παιδιά, τότε ο κανονικός εισαγγελέας θα ανακρίνει και τους γονείς με την κατηγορία της παραμέλησης ανηλίκου. Το ζήτημα είναι ποιος θα καταγγείλει τον διευθυντή και τους δασκάλους που δεν κατάλαβαν τίποτα τόσα χρόνια, που δεν προσπάθησαν να προστατέψουν το παιδί αυτό ή που δεν μίλησαν στις οικογένειες των υπολοίπων έξι συμμαθητών του, έτσι ώστε να προλάβουν το κακό. 

Πριν από λίγα χρόνια, το πανελλήνιο ένιωσε θλίψη στο άκουσμα του θανάτου ενός άλλου νεαρού ατόμου, του Βαγγέλη Γιακουμάκη, πάνω εκεί στην Ήπειρο, σε μία σχολή γαλακτοκομικής. Ο Γιακουμάκης καταγόταν από την Κρήτη. Ακόμη και ντόπιοι πολιτευτές και βουλευτές που θήτευσαν και ως υπουργοί παρενέβησαν για να «πέσει στα μαλακά» η υπόθεση Γιακουμάκη. Παρά τις καταγγελίες και τις αποκαλύψεις, επί της ουσίας για μεγάλο χρονικό διάστημα τα στόματα παρέμεναν κλειστά. Ερμητικά κλειστά. Γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις οι κοινωνίες και ιδιαίτερα οι πολύ στενές δεν θέλουν να ξέρουν. Είναι πάντοτε προτιμότερη η άγνοια από την αλήθεια. 

Θα χυθεί πολύ μελάνι για την υπόθεση του 15χρονου. Πρόκειται για μία οικογένεια μικρομεσαία, όπως θα λέγαμε στην Ελλάδα, ο πατέρας έφερνε βόλτα μια ταβέρνα συνοικιακή, το παιδί στο δημόσιο σχολείο, όπως χιλιάδες άλλα παιδιά σε αυτήν τη χώρα. Κάτι όμως στράβωσε και στράβωσε από νωρίς, όπως πάντα συμβαίνει σε αυτές τις ηλικίες. Αυτές τις στιγμές οι πολιτισμένες κοινωνίες διαθέτουν μηχανισμούς. Συμβούλους εκπαίδευσης, ψυχολόγους, εξειδικευμένες δικαστικές υπηρεσίες, ακόμη και υπηρεσίες της αστυνομίας.

Αλλά ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός είναι η «παιδεία» του περίγυρου, οι συνειδητοποιημένοι γονείς, οι σωστοί δάσκαλοι, ο έμπειρος διευθυντής, που παρακολουθούν την πορεία των παιδιών και παρεμβαίνουν είτε συμβουλευτικά είτε καλώντας τους γονείς να αναλάβουν δράση. Για τους λόγους αυτούς οι φορολογούμενοι πληρώνουν τους φόρους τους. Για να υπάρχει κράτος με μηχανισμούς που λύνουν προβλήματα.

Στην Ελλάδα του 2018, όπως συνέβαινε πάντα, ούτε οι μηχανισμοί αυτοί υπάρχουν, ούτε και η «παιδεία» του περίγυρου υφίσταται έτσι ώστε να είναι αποτελεσματική. Πόσες εκατοντάδες ή και χιλιάδες άλλα παιδιά σε καθημερινή βάση στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση, σε διάφορες ηλικίες, πέφτουν θύματα bullying; Δεν είναι ελληνικό το φαινόμενο. Είναι παγκόσμιο και όσο περνούν τα χρόνια, το φαινόμενο αυτό διογκώνεται. Πρόκειται για ενδοσχολικό ρατσισμό, για κυνήγι του άλλου, του ξένου ή του αλλόκοτου και εν πάση περιπτώσει του διαφορετικού. Βεβαίως, μετά την αυτοχειρία θα κινητοποιηθούν οι Αρχές, θα συνταχθούν τα πορίσματα, θα κατατεθούν οι μαρτυρίες και κάποια στιγμή θα αποφανθεί ο εισαγγελέας, μπορεί και ο ανακριτής, και ενδεχομένως να υπάρξει και κάποια δικαστική συνέχεια.