Επιμέλεια: Άννα Νικολάου
Ως αντίποινα χαρακτηρίζεται η επιδρομή και εν συνεχεία η κατάληψη των δύο ελληνικών τάνκερ από Ιρανούς κομάντος στον Περσικό Κόλπο, στο Στενό του Ορμούζ.
Πρόκειται για τα πλοία «Delta Poseidon» της εταιρείας «Delta Tankers» του Διαμαντή Διαμαντίδη και το «Prudent Warrior» της εταιρείας Polembros Shipping Limited συμφερόντων του Σπύρου Πολέμη.
Συγκεκριμένα, η ενέργεια αυτή των Φρουρών της Επανάστασης αποδίδεται στη βοήθεια της Αθήνας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες με την κατάσχεση του δεξαμενόπλοιου «Pegas» ανοιχτά της Καρύστου τον Απρίλιο, το οποίο έπλεε υπό ιρανική σημαία και μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο, παραβιάζοντας τις διεθνείς κυρώσεις.
#BREAKING A second Greek-flagged oil tanker, Prudent Warrior, has also been seized by the Iranian military, according to @LloydsList.
The seizure of the two vessels comes in response to Greece’s move to seize an Iranian tanker and letting the US confiscate its crude oil. pic.twitter.com/R2THAMo1d4ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ— Iran International English (@IranIntl_En) May 27, 2022
Πώς έγινε η επιδρομή των Ιρανών κομάντος
Τα δύο ελληνικά τάνκερ πλησίασαν τα χωρικά ύδατα του Ιράν χωρίς ωστόσο να εισέλθουν σε αυτά, με τις πληροφορίες μάλιστα να αναφέρουν ότι είχαν απενεργοποιήσει τις συσκευές εντοπισμού.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με δηλώσεις Αμερικανού αξιωματούχου στο Associated Press, τα πλοία κινήθηκαν προς τη θαλάσσια περιοχή του Ιράν. Οι κινήσεις αυτές θεωρήθηκαν ύποπτες από ιρανικής πλευράς, αλλά κανένα από τα δύο πλοία δεν είχε προχωρήσει σε έκκληση για βοήθεια, σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο.
Πριν οι Ιρανοί εισβάλλουν στα πλοία, τα προσέγγισαν με ταχύπλοα και στρατιωτικά ελικόπτερα, από όπου κατέβηκαν οι κομάντος, πήραν τον έλεγχο των τάνκερ και αιχμαλώτισαν το πλήρωμά τους. Εκπρόσωπος ενός εκ των διαχειριστών των τάνκερ είπε στο AFP ότι έχει χαθεί η επικοινωνία με το πλοίο.
Η ανάληψη ευθύνης της κατάληψης από τη Φρουρά της Επανάστασης
Άλλωστε, η Φρουρά εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία γνωστοποίησε τις κατασχέσεις, κατηγορώντας τα δεξαμενόπλοια για αδιευκρίνιστες παραβάσεις και αναλαμβάνοντας συγχρόνως την ευθύνη για την κατάληψη των δύο ελληνικών πλοίων στον Περσικό.
Ειδικότερα, το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης IRGC ανακοίνωσε ότι: «Σήμερα (Παρασκευή) το Πολεμικό Ναυτικό του IRGC κατέλαβε δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα λόγω παραβιάσεων στα γαλάζια νερά του Περσικού Κόλπου».
Την ίδια στιγμή, τηλεοπτικός σταθμός Al-Mayadin μετέδωσε πως: «η ιρανική ακτοφυλακή κατέσχεσε τα δύο τάνκερ ανοιχτά των ακτών Bandar Lengeh και Assaluyeh».
Επίσης Μέσα Ενημέρωσης του Ιράν, αναφέρουν ότι: «οι ιρανικές δυνάμεις άφησαν τα πλοία να φορτώσουν και στη συνέχεια έκαναν κατάληψη σε αυτά και προχώρησαν σε κατάσχεση».
Το ιστορικό των «εναλλάξ» κατασχέσεων
Το Ιράν είχε απειλήσει να προχωρήσει σε αντίποινα αιτιολογώντας την «απειλή» αυτή ως αφορμή για την εμπλοκή της Αθήνας σε κατάσχεση του, 115.500 τόνων, ιρανικού πετρελαιοφόρου από τις ΗΠΑ στα ελληνικά ύδατα.
Όπως αναφέρει και η ανακοίνωση της Φρουράς της Επανάστασης, ο λόγος ήταν η κατάσχεση του υπό ιρανική σημαία πλοίου «Pegas» τον Απρίλιο στην Κάρυστο, στο οποίο επέβαινε 19μελές πλήρωμα. Όλα τα μέλη του πληρώματος ήταν ρωσικής υπηκοότητας. Το φορτίο του πλοίου δεν είχε κατασχεθεί και δεν είχε γίνει ξεκάθαρο από ποιον είχε ναυλωθεί το τάνκερ, το οποίο πάντως διαχειριζόταν η ρωσική εταιρεία Transmorflot.
Ωστόσο, η Ελλάδα απελευθέρωσε το πλοίο, καθώς οι υπεύθυνοι εμφάνισαν επίσημα έγγραφα από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), βάσει των οποίων προκύπτει ότι η ιδιοκτησία του πλοίου είχε μεταβιβαστεί πριν τον πόλεμο σε εταιρεία που δεν υπόκειται σε κυρώσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το συγκεκριμένο πλοίο έπλεε μέχρι και την 1η Μαρτίου υπό ρωσική σημαία, με τις ΗΠΑ να προχωρούν σε κατάσχεση του ιρανικού φορτίου πετρελαίου. Έκτοτε, το δεξαμενόπλοιο μετονομάστηκε σε Lana και ύψωσε ιρανική σημαία.
ΥΠΕΞ: «Πράξεις πειρατείας» – Το διάβημα της Αθήνας στον Ιρανό πρέσβη
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας ανακοίνωσε ότι έκανε ισχυρό διάβημα προς τον Ιρανό πρέσβη στην Αθήνα για τη «βίαιη κατάληψη δύο πλοίων υπό ελληνική σημαία» στον Περσικό Κόλπο. «Αυτές οι πράξεις ουσιαστικά ισοδυναμούν με πράξεις πειρατείας», ανέφερε μια δήλωση του υπουργείου.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ:
«Με εντολή του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε προ ολίγου έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό Πρέσβη στην Αθήνα, αναφορικά με την βίαιη κατάληψη δύο πλοίων ελληνικής σημαίας στον Κόλπο.
Οι ανωτέρω πράξεις ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας.
Ο Γενικός Γραμματέας καταδίκασε έντονα τις πράξεις αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας.
Κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους.
Τόνισε επίσης ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.
Συγκεκριμένα, νωρίτερα σήμερα ελικόπτερο του ιρανικού πολεμικού ναυτικού προσγειώθηκε στο ελληνικής σημαίας πλοίο Delta Poseidon το οποίο έπλεε σε διεθνή ύδατα (22 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Ιράν) στον Κόλπο.
Στη συνέχεια ένοπλοι αιχμαλώτισαν το πλήρωμα του πλοίου, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται δύο Έλληνες πολίτες.
Αντίστοιχο συμβάν αναφέρθηκε ότι συνέβη και σε άλλο πλοίο ελληνικής σημαίας, στο οποίο επέβαιναν επτά Έλληνες πολίτες, και που ευρίσκετο πλησίον των ιρανικών ακτών.
Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας.
Υπό το φως των ανωτέρω, το Υπουργείο Εξωτερικών συνιστά στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν ταξίδια στο Ιράν.
Τα πλοία ελληνικής σημαίας καλούνται να ακολουθούν τις οδηγίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το οποίο το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε στενό συντονισμό και συνεχή επικοινωνία».
Πρώτο ανησυχητικό περιστατικό στη θάλασσα μετά από μήνες – Αυξάνεται η κόντρα Ιράν – Δύσης
Η επιδρομή σηματοδοτεί το πρώτο μεγάλο περιστατικό στη θάλασσα εδώ και μήνες, καθώς οι εντάσεις παραμένουν σε υψηλά επίπεδα μεταξύ του Ιράν και της Δύσης σχετικά με την τετριμμένη πυρηνική συμφωνία του με τις παγκόσμιες δυνάμεις.
Καθώς η Τεχεράνη εμπλουτίζει περισσότερο ουράνιο, πιο κοντά σε επίπεδα οπλικής ποιότητας από ποτέ, αυξάνονται οι ανησυχίες ότι οι διαπραγματευτές δεν θα βρουν τρόπο να επιστρέψουν στη συμφωνία – αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ευρύτερου πολέμου.
