Ρεπορτάζ: Χρήστος Μαζάνης
Μια νέα απειλή, που πρέπει να αντιμετωπισθεί, αποδεικνύεται το πρόβλημα κατανάλωσης αλκοόλ, που φαίνεται να γίνεται όλο και μεγαλύτερο στους νέους της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Ανησυχητικά αλλά συνάμα ελπιδοφόρα είναι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στη χώρα, στην 1η Πανελλήνια Έρευνα Γνώσης για το αλκοόλ που «ανιχνεύει» τη σχέση των καταναλωτών με την αλκοόλη.
Στην έρευνα έφηβοι ρωτήθηκαν πόσο συχνά καταναλώνουν αλκοόλ μέσα σε μία εβδομάδα. Τα αποτελέσματα έδειξαν συχνή κατανάλωση οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού σε ποσοστά τα οποία είναι ανησυχητικά για την εξάπλωση του αλκοόλ στις μικρές ηλικίες.
Επιπλέον, οι έφηβοι φαίνεται να προτιμούν συγκεκριμένους τύπους ποτών, με την μπίρα να κατέχει την υψηλότερη θέση σε καταναλωτική προτίμηση, τα «σκληρά ποτά» να ακολουθούν στις περισσότερες περιπτώσεις και τελευταίο στην κατανάλωση να έρχεται το κρασί.
Η έρευνα παρουσιάστηκε στις 23 Νοεμβρίου του 2011 σε γνωστό ξενοδοχείο της Αθήνας και πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων, με συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο και πολυσταδιακή δειγματοληψία.
Η στατιστική επεξεργασία της έρευνας
Την εποπτεία για την έρευνα είχε ο κ. Κώστας Ζαφειρόπουλος, επίκουρος καθηγητής τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, σε συνεργασία με την κα Βασιλική Βρανά, επίκουρο καθηγήτρια στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Τ.Ε.Ι. Σερρών, οι οποίοι πραγματοποίησαν τη στατιστική επεξεργασία της έρευνας και συνέταξαν τη μελέτη. Την παρουσίαση των αποτελεσμάτων ανέλαβε η πρόεδρος της Μ.Κ.Ο. «ΝΗΦΑΛΙΟΙ – στην υγειά μας», κα Σιμώνη Ξανθογιώργου (Μ.Α. Συμβουλευτικής Ψυχολογίας).
Συνολικά, λοιπόν, αποδεικνύεται ότι τουλάχιστον 6 στους 10 Έλληνες καταναλώνουν αλκοόλ, αλλά οι περισσότεροι δεν αναγνωρίζουν τα σημάδια του αλκοολισμού ως πραγματικά συμπτώματα μιας ασθένειας.
Επίσης, οι ερωτηθέντες σε ποσοστό 42% αποδεικνύονται συχνοί πότες, ενώ μόνο 3 στους 10 αναγνωρίζουν ότι αλκοολισμός είναι η έλλειψη ελέγχου στην κατανάλωση αλκοόλ.
Τα ευρήματα
Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά, εάν αναλογιστεί κανείς πως λιγότεροι από τους μισούς καταναλωτές γνωρίζουν ότι η αιθυλική αλκοόλη, δηλαδή το αλκοόλ, είναι κλασική εξαρτησιογόνος ουσία (ναρκωτικό), ενώ ποσοστό 84,7% των ατόμων που ρωτήθηκαν μεταξύ 17 και 24 ετών είναι ενήμερο για το επιτρεπτό όριο αλκοόλ κατά την οδήγηση και το 20,4% δεν είναι.
Επίσης, αρκετά μικρό (30,2%) παραμένει το ποσοστό εκείνων που δεν γνωρίζουν αν επιτρέπεται να καταναλώνουν αλκοόλ παιδιά και έφηβοι.
Όσον αφορά στις γυναίκες, το 10% δεν γνωρίζει ότι οι έγκυες γυναίκες ή αυτές που επιθυμούν να εγκυμονήσουν απαγορεύεται να καταναλώσουν οποιαδήποτε ποσότητα αλκοόλ.
Παράλληλα, το 50% πιστεύει ότι η έλλειψη ελέγχου στην κατανάλωση συνιστά αδυναμία χαρακτήρα, χωρίς να αναγνωρίζει τα σημάδια του αλκοολισμού ως πραγματικά συμπτώματα μιας ασθένειας.
Πίνουν καθημερινά
Από όσους καταναλώνουν αλκοόλ, το 58% πίνει από μία φορά την εβδομάδα έως και αραιότερα, όμως το 42% είναι συχνοί πότες, πίνοντας 2-3 φορές την εβδομάδα έως καθημερινά. Σε καθημερινή βάση υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 800.000 πίνουν αλκοόλ, οι οποίοι βρίσκονται στη δυσδιάκριτη γραμμή που χωρίζει τον πότη από τον αλκοολικό. Δεν είναι εφικτό να υπολογιστεί πόσοι από αυτούς έχουν περάσει ήδη στο στάδιο του αλκοολισμού.
Άγνοια του αλκοολισμού
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 55% των ερωτηθέντων ανέφερε πως ο αλκοολισμός είναι μια θανατηφόρα ασθένεια, ενώ μόλις το 33% ότι είναι πλήρως ιάσιμη. Παράλληλα μόνο 7 στους 10 συμφωνούν ότι παιδιά και έφηβοι απαγορεύεται να πίνουν αλκοόλ ανεξαρτήτως περίστασης.
Έλλειψη ενημέρωσης
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, κάθε χρόνο περίπου 40 εκατ. ευρώ επενδύονται σε διαφημίσεις αλκοολούχων ποτών και λιγότερα από 100.000 ευρώ σε καμπάνιες κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τον αλκοολισμό ή την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Όμως, κάθε χρόνο το κράτος εισπράττει από φόρο αλκοόλ περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Από τα 12 πίνουν τα Ελληνόπουλα
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε τον Απρίλιο του 2011 το Τμήμα Παιδιατρικής του Νοσοκομείου Ρόδου, το 80% των ανηλίκων έχει πιει το λιγότερο μία φορά στη ζωή του.
Στη μελέτη συμμετείχαν 504 παιδιά, ηλικίας 10 έως 17 ετών, από σχολεία του Νομού Δωδεκανήσων (γυμνάσια και λύκεια Λέρου, Πάτμου, Καρπάθου, Κω και Κάσου), αλλά και από την πόλη της Ρόδου (ιδιωτικά και δημόσια), ενώ η πρωτοβουλία της έρευνας ανήκε στην παιδίατρο κα Ντίνα Μαχαιρίδη από το Γ.Ν. της Ρόδου.
Συγκεκριμένα, οι έφηβοι συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια υπό την επίβλεψη των καθηγητών τους. Ένα μεγάλο ποσοστό (80,7%) είχε κάνει χρήση αλκοόλ τουλάχιστον μία φορά, με την πρώτη φορά να παρουσιάζεται στις ηλικίες 12-15 στα αγόρια (78%) και στα 13-16 έτη στα κορίτσια (83,6%).
Από το σύνολο των παιδιών, 66% πίνει γιατί τους αρέσει, 22% για την παρέα και ένα 12% πίνει για άλλους λόγους (στενοχώρια, για δοκιμή, ντρέπονται μην τους κοροϊδέψουν αν δεν πιουν, χωρίς λόγο), ενώ πίνουν κυρίως με τους φίλους τους (69%).
Πρώτη σε κατανάλωση έρχεται η μπίρα με ποσοστό 23,6%, δεύτερο το κρασί με 20,6%, ενώ ακολουθούν η βότκα και το τζιν με 11,8%.
Τα παιδιά γονιών με ανώτερη μόρφωση πίνουν κυρίως εκτός σπιτιού και λόγω πιθανής οικονομικής άνεσης, σε σχέση με παιδιά γονέων χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, που καταναλώνουν αλκοόλ στο σπίτι, όπου η πρόσβαση είναι πιο εύκολη.
Στην Ελλάδα το πρόβλημα της κατανάλωσης αλκοόλ δεν περνάει απαρατήρητο, αφού σημαντικό ποσοστό των εφήβων αγνοεί τα ανώτερα επιτρεπτά όρια αλκοόλ, καθώς και τα συμπτώματα της οξείας μέθης, που πολλές φορές είναι απειλητική για τη ζωή τους.
Διαβάστε όλη την έρευνα εδώ