Περιπλέκεται το μυστήριο

Του Χρήστου Μαζάνη

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Oι τελευταίες ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού για τα ευρήματα στον λόφο Καστά της Αμφίπολης, εκπλήσσουν την αρχαιολογική και ερευνητική κοινότητα, αλλά δημιουργούν παράλληλα πολλά αναπάντητα ερωτήματα.

Φυσικά τις απαντήσεις θα κληθεί να δώσει η ανασκαφική και επιστημονική ομάδα της υπεύθυνης αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη, τις επόμενες ημέρες, και εφόσον προκύψουν νέα δεδομένα από την ανασκαφή.

Η ανασκαφική ομάδα συνεχίζει να ψάχνει για κτερίσματα μέσα στον τάφο της Αμφίπολης Μετά την εύρεση του κεφαλιού της μίας εκ των δύο Σφιγγών αλλά και κομματιών από τα φτερά και τον λαιμό, η έρευνα στρέφεται στον εντοπισμό κτερισμάτων στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου, τα οποία μπορούν να δώσουν περισσότερα στοιχεία για την ταυτότητα του νεκρού ή των νεκρών που ετάφησαν στον τύμβο. Αν και όπως διαβεβαιώνει στέλεχος του Υπουργείου, τίποτε ακόμα δεν έχει τελειώσει, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στα συμπεράσματα της τελευταίας ανακοίνωσης. Ήδη από το απόγευμα της Τρίτης στο Διαδίκτυο άρχισε να κυκλοφορεί πως η ανασκαφή έφτασε στο τέλος της. Κάτι τέτοιο όμως διαψεύδεται κατηγορηματικά από τους ανασκαφείς οι οποίοι αναφέρουν πως «έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε και υπάρχει πολύ δρόμος μπροστά μας».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

(Κομμάτι από τα φτερά των Σφιγγών)

Άλλωστε η ίδια η γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη δήλωσε πως «το ποιος είναι θαμμένος, δεν μπορούμε να το πούμε πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφή και πολύ πιθανόν πριν να ολοκληρωθεί και η μελέτη του μνημείου η οποία μπορεί να κρατήσει κάποια χρόνια. Είναι ένα μοναδικό εύρημα για την επιστήμη της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας, το οποίο θα απασχολήσει, για πολλά χρόνια, τους ειδικούς επιστήμονες».

(Σχέδιο του αρχιτέκτονα Μ. Λεφαντζή)

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Εξάλλου η ίδια σε πρόσφατη συνέντευξή της στο zougla.gr είχε τονίσει πως ο επιστημονικός διάλογος για το μνημείο στον λόφο Καστά θα κρατήσει αρκετά.

Για πρώτη φορά βίντεο από το εσωτερικό του τάφου στη δημοσιότητα

Μία από τις πολλές εκπλήξεις της Τρίτης ήταν και το βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα για πρώτη φορά με υλικό από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο με φυσικούς ήχους.

Αδιαμφισβήτητα συλημένο το μνημείο

Ακόμα ένα σημαντικό στοιχείο το οποίο επιβεβαιώνει ουσιαστικά διακεκριμένους αρχαιολόγους που μίλησαν στο zougla.gr, είναι το ότι το μνημείο έχει συληθεί. Η Λίνα Μενδώνη ανέφερε: «Ο τάφος έχει δεχθεί σαφέστατα ανθρώπινη παρέμβαση, μέχρι εδώ που βρισκόμαστε. Από την αρχή της ενημέρωσης είχαμε πει- και έχουμε πολλές φορές επαναλάβει- ότι έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις δράσης τυμβωρύχων».

Ερωτήματα για το πώς συνεχίζει η δομή του τάφου

Η απορία πολλών αρχαιολόγων και ιστορικών αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στο γεγονός ότι η ανασκαφική ομάδα έκανε γνωστό πως δεν υπάρχει θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου (τέταρτος χώρος). Διευκρινίζει παράλληλα ότι πρόκειται για «λαθεμένη εντύπωση που δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης». Είναι λογικό λοιπόν oi επιστήμονες να αναρωτιούνται αν η δομή σταματάει εκεί ή υπάρχει κάτι άλλο που ακόμα δεν έχει εντοπιστεί. Άλλωστε όπως ανέφεραν στο zougla.gr «ένας τόσο μεγάλος περίβολος και τύμβος ο οποίος στο εσωτερικό του κρύβει τόση αίγλη δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως σταματάει στα λίγα μέτρα ανασκαφής». Το απόγευμα της Τρίτης όμως, η γ.γ. του Υπουργείου Πολιτισμού σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν υπάρχει οριζόντιος τοίχος σφράγισης απάντησε: «Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας. Άρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα».

Στελέχη πάντως του Υπουργείο Πολιτισμού, διευκρίνισαν στο zougla.gr πως «αν δεν υπάρχει άλλος τοίχος σφράγισης η ανασκαφή τελειώνει εκεί».

Η σημασία των συμβόλων στον περίβολο του τύμβου

Κάτι που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και προέκυψε από τη σημερινή ενημέρωση της γ.γ. του Υπουργείου Πολιτισμού, είναι τα σύμβολα τα οποία έχουν εντοπιστεί στον περίβολο του λόφου Καστά.

Η Λίνα Μενδώνη ανέφερε: «Το 2013, όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα, δηλαδή σημάδια των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου».

Τα σημάδια αυτά είχαν απασχολήσει την Αμερικανίδα αρχαιολόγο και ιστορικό Dr Dorothy Lobel King. Σε ανάρτηση της στο προσωπικό της ιστολόγιο έχει αναφερθεί σε ένα μονόγραμμα και συγκεκριμένα υποστηρίζει πως στον τάφο της Αμφίπολης έχει εντοπιστεί το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Την ύπαρξη ελληνικών γραμμάτων είχε ανακαλύψει και είχε δώσει στη δημοσιότητα το 2013 και η επικεφαλής αρχαιολόγος του τάφου της Αμφίπολης Κατερίνα Περιστέρη.

Θ. Μαυρογιάννης: «Τα γράμματα μπορούν να δώσουν ακριβή χρονολόγηση»

Ο καθηγητής αρχαίας ιστορίας του Πανεπιστημίου της Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης, μιλώντας στο zougla.gr αναφέρθηκε στη σημασία αυτών των ελληνικών γραμμάτων.Όπως αναφέρει «Τα μεμονωμένα γράμματα του Ελληνικού αλφαβήτου προφανώς επιβεβαιώνουν την χρονολόγηση του μνημείου, δηλαδή 325-300 π.Χ. Σας φέρνω για παράδειγμα την επιγραφή που υπάρχει στην Πέλλα σε ψηφιδωτό με ελληνικά γράμματα και γράφει “ΓΝΩΣΙΣ ΕΠΟΗΣΕΝ”,με το κυνήγι της ελάφου το οποίο χρονολογείται στο 320 π.Χ.Τα γράμματα έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά».

(Ψηφιδωτό με υπογραφή «Γνώσις επόησεν», «Οικία αρπαγής της Ελένης» Πέλλα, 325 – 300 π.Χ.)

(Ψηφιδωτό της «Αρπαγής της Ελένης» από τον Θησέα στην ίδια «Οικία αρπαγής της Ελένης», Πέλλα, 325 – 300 π.Χ.Το ψηφιδωτό της «Αρπαγής της Περσεφόνης» στην Αμφίπολη φέρεται να έχει τον ίδιο ακριβώς μαίανδρο της με εκείνο της «Αρπαγής της Ελένης» στην Πέλλα. Επίσης και τα χαρακτηριστικά των αλόγων μοιάζουν πάρα πολύ με αυτά του ψηφιδωτού της Αμφίπολης)

(Ομοιότητες που φέρεται να υπάρχουν με το ψηφιδωτό της Αμφίπολης)

Όσον αφορά στο θέμα του τρίτου θαλάμου προσθέτει: «Ο θάλαμος πρέπει να αποκαλυφθεί στην ολότητά του και πρέπει να αποκαλυφθεί όλο το κενό. Αν το θύρωμα δεν υπάρχει πλέον πρέπει να γίνει λεπτομερέστατη αποκάλυψη όλων των τοιχωμάτων του μνημείου και του δαπέδου για να δούμε αν είναι ο τελευταίος θάλαμος».

Η παλαιογραφία στο πρόπυλο του ιερού της Σαμοθράκης

Ο Θ. Μαυρογιάννης αναφέρθηκε και σε μία χάραξη ελληνικών γραμμάτων πάνω στο πρόστυλο του ιερού της Σαμοθράκης. Εκεί είναι χαραγμένα τα ονόματα του Φίλιππου και του Αλέξανδρου και η χρονολόγηση τοποθετείται στο 317-323 π.Χ..

Aκούστε τη συνέντευξη του καθηγητή:

Διαβάστε επίσης:

Στο εσωτερικό του τύμβου της Αμφίπολης

Έτσι κατασκευάστηκε ο περίβολος του τάφου της Αμφίπολης – Μοναδικά σχέδια

Ψάχνουν κτερίσματα στον τάφο

Έλληνες φυγάδευσαν τα αρχαία της Αμφίπολης

Αμφίπολη: Νέα αναπαράσταση από το εσωτερικό του τάφου

Ο γρίφος του ψηφιδωτού

“Γυναίκα ο ένοικος του τάφου”

Το ωραιότερο πορτραίτο του Μ. Αλεξάνδρου

Λύνουν τον γόρδιο δεσμό της Αμφίπολης

Μακεδονικός ο τύμβος της Αμφίπολης