Πέπλο μυστηρίου στον τάφο της Αμφίπολης

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι υψηλές προσδοκίες για την ανακοίνωση ενός μείζονος σημασίας αρχαιολογικού ευρήματος, που ανάγεται στην αρχαία ιστορία της Μακεδονίας, μετά την ανακάλυψη το καλοκαίρι του 2013 ενός τεράστιου ταφικού περίβολου στην Αμφίπολη Σερρών, θα επιβεβαιωθούν.

Οι ανασκαφές στον συγκεκριμένο χώρο σταμάτησαν τον χειμώνα, αλλά ξεκίνησαν πάλι πρόσφατα. Τις τελευταίες ημέρες η περιοχή φυλάσσεται από μεγάλη αστυνομική δύναμη και καταγράφεται έντονη κινητικότητα, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ενημερωθεί για όλες εξελίξεις.

Τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι πολλά. Πρόκειται άραγε για έναν μεγάλο βασιλικό ταφό; Από τη μεριά της η προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη τηρεί σιγήν ιχθύος για το όλο ζήτημα, ενώ ενημερώνει καθημερινά για όλες τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις της το Υπουργείο Πολιτισμού.

Δείτε το οδοιπορικό του zougla.gr στον τάφο της Αμφίπολης, πριν αποκλειστεί από τις αστυνομικές δυνάμεις κι ενώ παρέμενε εντελώς αφύλακτος, παρά τη σπουδαιότητά του, εδώ: Αναζητώντας τον τάφο του Αλέξανδρου.

«Μοναδικός ταφικός περίβολος στον κόσμο»

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την Κατερίνα Περιστέρη, τον περασμένο Μάρτιο -στην 27η αρχαιολογική επιστημονική συνάντηση, που διεξήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου- τα δύο τελευταία έτη, κατά τη διεξαγωγή των ανασκαφών στον λόφο Καστά, αποκαλύπτεται ένας μοναδικός ταφικός περίβολος στον κόσμο, όπως υποστηρίζει η κ. Περιστέρη, λόγω του μεγέθους του, που αγγίζει τα 500 περίπου μέτρα, με ακριβείς αναλογίες ύψους 3 μέτρων και συνολικού μήκους 497 μέτρων.

Το Ιούνιο, μετά τη χρηματοδότηση των 100.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι ανασκαφές που είχαν σταματήσει λόγω χειμερινής περιόδου συνεχίστηκαν, με την προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη να απομακρύνει αρχικά τους τόνους χώματος που σκέπαζαν τον λόφο Καστά και στη συνέχεια να ολοκληρώνει την ανασκαφή του μεγαλοπρεπούς ταφικού περιβόλου, που χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ.

Όπως είχε επισημάνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στην 27η αρχαιολογική επιστημονική συνάντηση, η κ. Περιστέρη, «κατά την περίοδο που χρονολογείται ο ταφικός περίβολος, μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου μέχρι το τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα, διαδραματίζονται σπουδαία ιστορικά γεγονότα στην περιοχή της Αμφίπολης. Σημαντικοί στρατηγοί και ναύαρχοι του Μ. Αλεξάνδρου σχετίζονται με την περιοχή. Εδώ ο Κάσσανδρος εξορίζει και θανατώνει το 311 π.Χ. τη νόμιμη σύζυγο του Μ. Αλεξάνδρου Ρωξάνη και το γιο του Αλέξανδρο Δ΄».

Ο ταφικός περίβολος χρονολογείται γύρω στο 325-300 π.Χ. και φέρεται να έχει την υπογραφή του φημισμένου της εποχής εκείνης αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, που σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία ήταν και στενός φίλος του Μ. Αλεξάνδρου.

Οικοδομήθηκε από θασίτικο μάρμαρο που μεταφέρθηκε στη περιοχή με ειδικά πλοιάρια, ενώ οι μαρμάρινοι δόμοι από την Αλυκή της Θάσου τοποθετήθηκαν με ειδικούς γερανούς, κατασκευασμένους από ξύλο, σίδηρο και μολύβι, ίχνη των οποίων βρέθηκαν κατά την αρχαιολογική ανασκαφή. Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές έρευνες, ένα μεγάλο μέρος του περιβόλου έχει αποξηλωθεί κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη του να μη βρίσκονται στη θέση τους.

Μια ευρύτερη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Αμφίπολης, στην προσπάθεια να εντοπιστούν τα χαμένα αρχιτεκτονικά μέλη, οδήγησε την Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της στον χώρο του μνημείου του Λέοντα της Αμφίπολης, όπου τα χαμένα μέλη του περιβόλου βρέθηκαν είτε διάσπαρτα είτε εντοιχισμένα στη βάση του Λέοντα. Η χρονολόγηση τόσο του ταφικού περιβόλου όσο και του Λέοντα συμπίπτει και ανήκει στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.

«Μετά την ανακάλυψη του ταφικού περιβόλου του τύμβου Καστά, όπως απέδειξε η έρευνά μας, το ταφικό μνημείο του Λεόντα συνδέεται με το ταφικό σήμα του τύμβου, που στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιό του και τοποθετείται στην κορυφή του τύμβου, βάσει και της γεωμετρίας που μας δίνει ο ταφικός περίβολος» είπε κατά την παρουσίαση των ανασκαφών της η προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Δείτε το οδοιπορικό του zougla.gr στις μακεδονικές αρχαιότητες, στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας και στον Λέοντα της Αμφίπολης εδώ: Στους τάφους των Μακεδόνων βασιλιάδων

Παρουσιάζοντας τα νέα ανασκαφικά δεδομένα, με αρχιτεκτονική τεκμηρίωση, για τον τρόπο και τον τόπο κατασκευής του μνημείο του Λέοντα της Αμφίπολης, ο διεθνώς αναγνωρισμένος αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής τόνισε ότι τα χαμένα μέλη του ταφικού περιβόλου αποτελούν σήμερα τη βάση του Λέοντα της Αμφίπολης, ενώ η κλήση των μαρμάρινων δόμων αποδεικνύουν την κυκλική τους φορά και ότι είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του μεγάλου ταφικού περιβόλου.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή, ο περήφανος Λέοντας της Αμφίπολης, με ύψος 5,20 μέτρων, αποδεικνύεται πως ήταν στην κορυφή του ταφικού μνημείου του Καστά, πάνω σε ένα μαρμάρινο βάθρο που τα κομμάτια του μεταφέρθηκαν από τα λατομεία της Θάσου με ειδικές σχεδίες και ξύλινα κάρα που τα τραβούσαν βόδια εργασίας. Ο Λέοντας της Αμφίπολης, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, φέρεται να φιλοτεχνήθηκε στο συγκεκριμένο σημείο, χωρίς να είναι γνωστό ακόμη το όνομα του μεγάλου γλύπτη της εποχής.

Δείτε ακόμη: Αναζητώντας τον τάφο του Αλέξανδρου

Στους τάφους των Μακεδόνων βασιλιάδων

Επιμέλεια: Σωτήρης Σκουλούδης