Σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες οι εκπρόσωποι της επιστημονικής επιτροπής που είχε ορίσει η σύγκλητος του ΑΠΘ παρουσίασαν 47 σημεία του νόμου για τα ΑΕΙ που εμφανίζουν δυσλειτουργίες κατά την εφαρμογή τους, που συνοδεύονται όμως με προτάσεις για αλλαγές οι βελτιώσεις.
Γνώμονες, όπως δήλωσε ο πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γ. Μυλόπουλος αποτέλεσαν: «Οι ακαδημαϊκές αξίες και ελευθερίες και η λειτουργική ευρυθμία του δημόσιου πανεπιστημίου, πάντοτε στο πλαίσιο του Συντάγματος».
Χαρακτηριστικά οι καθηγητές του ΑΠΘ ζητούν στις κρίσεις τους «α) η συμμετοχή μέλους από ΑΕΙ της αλλοδαπής να είναι δυνητική και όχι υποχρεωτική και β) η δυνατότητα διεξαγωγής της όλης διαδικασίας κρίσης σε ξένη γλώσσα (με αντίστοιχη υποχρέωση των υποψηφίων για ξενόγλωσση μετάφραση του έργου τους) να απαλειφθεί, ως πολιτισμικά προσβλητική και απαράδεκτη».
Προτεινόμενες αλλαγές
Οι παρατηρήσεις της επιτροπής:
– Ακαδημαϊκό άσυλο: Για το θέμα του ακαδημαϊκού ασύλου προτείνεται η σχετική παράγραφος του νόμου να αντικατασταθεί ως εξής: «Η επέμβαση της Αστυνομίας στους χώρους των ΑΕΙ σε περίπτωση τέλεσης κακουργημάτων ή πλημμελημάτων κατά της ζωής χωρεί κατά την κοινή νομοθεσία. Στις λοιπές περιπτώσεις απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Πρύτανη. Σε κάθε περίπτωση το Πανεπιστήμιο έχει ευθύνη φύλαξης των χώρων του. Στις αξιόποινες πράξεις που τελούνται εκεί εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία».
– Τμήματα και Σχολές: «Εντελώς ασαφής» χαρακτηρίζεται η «διάκριση μεταξύ Τμήματος και Προγράμματος Σπουδών καθώς και η διάκριση των αρμοδιοτήτων τους». Η επιτροπή αναφέρει ακόμη ότι «σοβαρό λειτουργικό πρόβλημα ανακύπτει με την πλήρη αποκοπή του Τμήματος από την ακαδημαϊκή και διοικητική λειτουργία, αφού κατά το νόμο ως «βασική ακαδημαϊκή και διοικητική μονάδα» ορίζεται πλέον η Σχολή, ενώ το Τμήμα, αυτό που εκπροσωπεί μια ολόκληρη αυτοτελή επιστήμη και φέρει το κύριο βάρος της επιστημονικής έρευνας, χαρακτηρίζεται απλώς ως ”βασική εκπαιδευτική μονάδα”». Προτείνεται ως βασική ακαδημαϊκή μονάδα το Τμήμα, το οποίο, πέραν των εκπαιδευτικών, θα πρέπει να έχει και σαφείς ακαδημαϊκές και διοικητικές αρμοδιότητες, καθοριζόμενες από το νόμο και εξειδικευόμενες από τον Οργανισμό και τον Εσωτερικό Κανονισμό του ιδρύματος.
– Ίδρυση, κατάργηση τμημάτων η Σχολών: «Δεν διασφαλίζεται επαρκώς η δεσπόζουσα σημασία των ακαδημαϊκών κριτηρίων κατά τη λήψη απόφασης για ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση, μετονομασία ή κατάργηση Σχολών», αναφέρει η επιτροπή. Προτείνεται «η συγχώνευση, κατάτμηση ή κατάργηση Α.Ε.Ι., καθώς και η ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση ή κατάργηση σχολών, πρέπει να αποφασίζονται με ακαδημαϊκά κριτήρια και να είναι σύμφωνες με τις ανάγκες και δυνατότητες της εθνικής οικονομίας». Για αυτό θα πρέπει να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου του οικείου Ιδρύματος.
– Συμβούλια Διοίκησης: «Το προβλεπόμενο από τον νόμο Συμβούλιο Διοίκησης προσκρούει πολλαπλά στη συνταγματική επιταγή της πλήρους αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ», αναφέρουν τα μέλη της Επιτροπής. Προτείνεται «το Συμβούλιο του Ιδρύματος να διατηρήσει μόνο τις εποπτικές – ελεγκτικές αρμοδιότητες του καθώς και όσες αποβλέπουν στη σύνδεση του Ιδρύματος με κοινωνικούς φορείς της ημεδαπής ή της αλλοδαπής καθώς και με τους παράγοντες της οικονομίας. Επίσης, να εγκρίνει τον οικονομικό απολογισμό του Ιδρύματος (τακτικό και επενδύσεων».
– Ταξινομική ψήφος: Αναφέρεται ότι πρόκειται για ένα «εντελώς ασυνήθιστο εκλογικό σύστημα που στηρίζεται σε μια πολύπλοκη και αδιαφανή μεθοδολογία αλλεπάλληλων γύρων καταμέτρησης, συνεχών μεταφορών και πιστώσεων ψήφων και αντίστοιχων εκλογικών κατανομών». Προτείνεται η κατάργηση του και η αντικατάστασή του με ένα απλούστερο εκλογικό σύστημα.
Εκφράζονται ακόμη προβληματισμοί για τις επιτροπές κρίσης καθηγητών και προτείνεται η διαδικασία να διεξάγεται στο πλαίσιο της Συνέλευσης των Τμημάτων. «Οι επιτροπές εκλογής και εξέλιξης πρέπει να αποτελούνται από 11 τουλάχιστον μέλη, εκ των οποίων τα εξωτερικά μέλη να είναι τρία. Επίσης, η Επιτροπή κρίνει ομόφωνα πως εάν, εξαιτίας του γνωστικού αντικειμένου της προκηρυχθείσας θέσης, μέρος του έργου του υποψηφίου ή ενός εκ των υποψηφίων έχει εκπονηθεί στα ελληνικά, αναγκαία προϋπόθεση για τον ορισμό ως μέλους της επιτροπής επιλογής ή εξέλιξης είναι η επαρκής γνώση της ελληνικής γλώσσας».
Ακόμη για την αξιολόγηση καθηγητών ανά πενταετία, η Επιτροπή «κρίνει ομόφωνα ότι η έκθεση προγραμματισμού για την επόμενη πενταετία δεν θα πρέπει να είναι δεσμευτική για τον καθηγητή, ούτε να αποτελεί κριτήριο για την αξιολόγησή του».
Η επιτροπή αναφέρεται και σε θέματα φοιτητικά, μεταπτυχιακών σπουδών, λειτουργίας τμημάτων κ.α. Τέλος επισημαίνει ότι «οι χορηγίες δεν θα πρέπει να αφορούν έδρες αλλά κλινικές, εργαστήρια, βιβλιοθήκες, μουσεία. Στην περίπτωση των χορηγιών ο χορηγός δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει στη λειτουργία, τη στελέχωση και την έρευνα των κλινικών, εργαστηρίων, βιβλιοθηκών και μουσείων».
Επιμέλεια: Μίτση Σκέντζου
